Sınav stresi şişmanlatıyor

Diyetisyen Ferin Batman, kronik stres, depresyon ve yetersiz uykunun, sınava hazırlanan gençlerde hızlı kilo artışına neden olduğunu söyledi. Batman, sınav tarihleri yaklaştıkça gençlerin strese bağlı yeme isteklerinin arttığını, uzun çalışma saatlerinin getirdiği uykusuzluğun da kilo artışını tetiklediğini kaydetti.Kilo sorunuyla diyetisyene başvuran 13-17 yaş arasındaki gençlerin yaklaşık yüzde 60'ının, lise veya üniversiteye giriş sınavına hazırlanma aşamasında aşırı kilo aldıklarını belirttiklerini dile getiren Batman, sınava hazırlanan gençlerin sıkıldıkça kendilerini buzdolabı başında atıştıracak bir şeyler ararken bulduklarını ifade etti. Batman, şöyle devam etti: “Bu daha çok, mutluluk hormonu dediğimiz serotoninin salgılanmasını artıracak, yüksek kalorili, çikolata, kurabiye, pasta, tatlı gibi hamur işi dediğimiz gıdalar ve kola meyve suyu, gazoz gibi içecekler oluyor. Kronik stres ve depresyon, merkezi yağ depolama sistemini de harekete geçirerek, yağ birikimine neden olan cortisol hormonunun salgılamasını körüklüyor ve bu da kilo almaya yol açıyor.” UYKUSUZLAR DAHA ÇOK KİLO ALIYORFerin Batman, ders çalışmak için geç saatlere kadar uykusuz kalmanın da hızlı kilo artışına neden olduğunu vurguladı. Araştırmalarda, uykusuz geçen birkaç gece sonunda beynin daha fazla yiyeceğe ihtiyacı olduğu, kişilerin özellikle tatlı, yağlı ve tuzlu besinlere karşı şiddetli istek duyduklarının belirlendiğini kaydeden Batman, uyku eksikliğinin, vücuttaki “ghrelin” ve ”leptin” seviyeleri üzerinde etkili olduğunu söyledi. Midede salgılanan “ghrelin”in, açlık sinyallerini beyne ileten ve kişiyi yemeğe yönlendiren bir hormon olduğunu anlatan Batman, şunları kaydetti: “Uykudan mahrum kalanlarda yüksek seviyede 'ghrelin' hormonu bulunurken 'leptin' hormonunun seviyesi düşer. Leptin, 'ghrelin'in aksine tokluk hissini beyne ileten iştah dengeleyici bir hormondur. Gecede sadece 5 saat uyuyan kişiler, sekiz saat uyuyanlara göre yüzde 15 oranında daha fazla ghrelin salgılıyor. Bu kişilerin leptin üretimi de sekiz saat uyuyanlara göre yüzde 15 oranında eksik oluyor. Bu nedenle uykusuzluk besin alımını ve atıştırmaları artırıyor. Uykusuz kişiler daha fazla atıştırıyor.” SINAV STRESİ, ÇOCUKTA ŞEKERİ DE TETİKLİYORFerin Batman, son verilerin, Tip-1 yani erken yaşlarda görülen şeker hastalığının, eskiye göre arttığını gösterdiğine işaret ederek, bunun en önemli nedeninin şişmanlık olduğunu söyledi. Yanlış beslenmenin yanı sıra, sınav dönemlerindeki stres nedeniyle çocuklarda şeker hastalığına yakalanma oranının hızla arttığını kaydeden Batman, sınava hazırlanan öğrencilere şu önerilerde bulundu: “İyi uyumaya çalışın, uykudan önce, hatta öğleden sonra kahve ve kola gibi kafeinli içeceklerden uzak durun. Atıştırmaların en önemli nedeni, stres altında yaşamak olduğundan, stresi azaltmak için 1-2 saat dışarı çıkıp, güneş ışığı görün, spor yapın, gevşeme tekniklerini öğrenin veya bir uzmandan yardım alın. Sigara, kahve ve kafeinli içecekler kan şekerini düşürerek şekerli gıdalara saldırmaya neden olur. Açlık atakları yaşamamak için bunları sık ve koyu tüketmekten kaçının. Atıştırırken patates cipsi, bisküvi, çikolata veya şeker yerine domates, elma, salatalık, kuru meyveler, 1 avuç içi badem veya ceviz, beyaz peynir, yoğurt yemeye çalışın. Rafine edilmiş beyaz undan yapılan ekmek yerine tam buğday unu ekmeği veya diğer tahıllardan yapılan ekmekleri tercih edin. Devamlı su yudumlamak gün içindeki açlık ataklarının kontrolünde faydalı olabilir. Açlık hissettiğinizde önce bir bardak su için. Bu yeme isteğinizi önleyebilir.”�