Şimdi okula uyum zamanı

MİLLİ Eğitim Bakanlığı’na bağlı tüm eğitim kademelerinde ders başı 9 Eylül’de başlayacak. Ancak okulöncesi ve birinci sınıf öğrencileri için bugün ilk zil ‘Uyum Haftası’ için çalacak. “Uyum Haftası çocukların psikososyal olarak okula alışmalarını sağlamada çok önemli” diyen Yeditepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Yelkin Diker, ilk günlerde dikkat edilmesi gerekenleri şöyle anlattı:

MUTLAKA GİTMELİ

- Önemli bir sorun olmadığı müddetçe öğrencilerin Uyum Haftası’na mutlaka katılması sağlanmalı. Uyum Haftası’nda çocuklar okulu tanıyacak, öğretmenleri ile tanışacak, arkadaşları ile oyunlar oynayıp kuralları ve sınıf rutinini kavrayacaklar. Bu yüzden bu ilk hafta çok önemli.

- Okul işleyişi çocuğa daha okul başlamadan aile tarafından anlatılmalı.

- Okul, öğretmen ve sınıf ile ilgili özendirici ve yüreklendirici konuşmalar aile sohbetleri içerisinde, okul açılmadan önce sık sık yapılmalı.

KAYGIDAN UZAK

- Birinci sınıfların Uyum Haftası aslında ailelerin de uyum haftası oluyor. Okul onların zamanından beri birçok değişim geçirdi. Öğretmen ve öğrencilerin özellikleriyle öğretim yöntemleri farklılaştı. Bu nedenle ebeveynler de çocuklar kadar olmasa da bir miktar kaygılı olabiliyor. Böyle duyguları varsa bunları fark etmeliler ve çocuğa yansıtmamalılar.

- Okul çağı çocukları dünyayı ebeveynlerinin gözleri ile görürler ve yorumlarlar. Bu nedenle okula ve öğretmene olan saygı ve güven duygusunu çocuklarına aktarmaları rahatlatıcı olacaktır.

- İlk gün bazı çocuklar okula ya da sınıfa girmek istemeyebilir, hatta ağlama krizleri yaşayabilirler. Bu durumu sakinlikle karşılanmalı. Bu durumdaki çocukların yavaş yavaş artacak şekilde, örneğin önce 10 dakika sonra 15 dakika gibi sürelerle sınıfta kalması, bazı etkinliklere katılması sağlanabilir. Zaten pedagojik altyapısı güçlü olan sınıf öğretmenleri, ilk gün için ısınma etkinlikleri ile çocukların okula adapte olmasına yardımcı olur.”

İLK GÜN BUNLARA DİKKAT

Ege Üniversitesi Eğitim Fakültesi öğretim üyesi Doç. Dr. Elif Ulu, okula ilk kez gidecek öğrenciler için dikkat edilmesi gerekenleri şöyle sıraladı:

- Özgüven: İyi geçen bir ilk gün çocuğun özgüvenini artırır. Yeni bir ortam olan okul, aslında özerklik duygusu geliştirmek açısından bir fırsattır.

- Ayrılık kaygısı: Küçük çocuklar için okul, ebeveynlerinden ilk kez ayrı kalmaları demek olabilir. Okulun psikolojik danışmanı, sınıf öğretmeni ve ebeveynler işbirliği içerisinde olurlarsa okul ortamında güvende olma duygusu gelişir.

- Arkadaşlıklar kurma: İlk gün, genellikle çocukların sosyal gelişimlerinde önemli bir rol oynayan arkadaşlıklar kurmaya başladığı gündür. Olumlu etkileşimler, aidiyet duygusuna yardımcı olur.

- Sosyal beceriler: Çocuklar okulda akranları ile tanışma, iletişim, arkadaşlığı sürdürme konusunda adım attıklarında sosyal becerileri geliştirme fırsatı bulurlar.

- Öğrenme: Okuldaki ilgi çekici deneyimler, öğrenmeye olan sevgiyi ve merakı teşvik edebilir. Ayrıca öğretmen ile öğrenci ilişkisi de çok önemli. Öğretmenlerle etkileşim çocuğun otorite figürlerine karşı tutumunu belirler.

VELİLERE 5 ÖNERİ

Kıbrıs İlim Üniversitesi Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Öğretim Üyesi Prof. Dr. Aslı Bugay Sökmez:

1- Son dakikaya kalmayın: Uyum Haftası ile ilgili planlarınızı yapın, çocuğunuzun bu geçiş sürecine rahatça adapte olmasını sağlayın.

2- Çocuğunuzu kıyaslamayın: Kimi çocuk sabah erkenden çantasını alıp coşkuyla okula koşarken kimisi annesinin onu terk edeceği korkusunu taşıyabilir. Önemli olan çocuğunuzun duygusal, bilişsel ve fiziksel olarak bu yeni sürece hazır olup olmadığını doğru bir şekilde değerlendirmektir. Özellikle sosyal ilişkileri olmayan bir çocuk için uyum süreci daha da zorlayıcı olabilir. 

3- Aşırı duygusal olmayın: Genellikle aileler öğrencilerden daha kaygılı. Ebeveynler ne kadar rahat olursa çocuklar da o kadar rahat oluyorlar. Çocuğunuzun kaygısını azaltmak için kendi kaygınızı kontrol altına alın. Bu süreci dramatize etmeyin.

4- Güçbirliği yapın: Ayrı yaşayan ebeveynler, okulun ilk gününde çocuklarının yanında birlikte olmayı denemeli. Eğer sabah bir araya gelmek mümkün değilse, gün sonunda birlikte yemeğe çıkıp veya parka giderek, günün nasıl geçtiğini konuşarak çocuğunuza güçlü bir destek verebilirsiniz.

5- Teknoloji kullanımı: Çocuğunuz yaz tatilinde sürekli tablet, telefon kullanıp TV izlediyse okula dönüşte bu cihazları aniden yasaklamak yoksunluk hissine ve uyum sorunlarına yol açabilir. Bu geçişi yumuşatmak için teknoloji kullanım süresini kademeli olarak azaltın.