Şimdi de evlere serum servisi moda oldu! 'Sadece bir tanesi 3000 lira'

Son günlerde bazı sağlık görevlilerinin 3000 liraya kadar varabilen ücret karşılığında evlere gidip damar yolundan vitamin, glutatyon, ozon uygulaması moda oldu. Yaptıranlar “Bana iyi geldi bomba gibi oldum, kırışıklarım azaldı ya da kışın hasta olmamak için yaptırıyorum” diye kendince mantıklı sebeplerini sıralıyor. Ancak bu ve benzeri işlemlerin riskleri hiç de az değil. 

Bu iğnelerden yaptıranlar hastane yerine kendi evlerini tercih etmeyi riskli görmüyor, iğne yapmaya giden sağlıkçılar ‘Ben bu işin eğitimini aldım’ diyor, uzmanlar ise yüksek sesle uyarıyor: ‘Ölüme kadar gidebilecek ciddi sonuçlar doğurabilir.’

Peki yasal olmamasına rağmen evlere giden sağlık görevlileri bunu neden yapıyor? Bu işlemlerin risklerine karşı hazırlıklılar mı? Yüzlerce insan böyle riskli bir işlemi neden evinde uygulatıyor?

Hem sağlıkçılarla hem evlerine serum servisi alanlarla konuştuk. Uzmanımızın yorumu ve çok önemli uyarıları da haberin devamında yer alıyor. 

BU İŞİN KARABORSASI VAR

Sağlık görevlisi C. K. (31)

13 yıldır sağlık sektörünün içindeyim. Son dönemde popüler olan bu bağışıklık serumları ve vitamin takviyeleri aslında yıllardır belli bir kesim tarafından biliniyor. Ben şu anda sahada çalışmıyorum ama uzun süre boyunca ben de bu serumlardan yaptım ve evlere özel servis verdim.  Özelde çalışan pek çok sağlıkçı devlete atanana kadar ek gelir elde etmek için evlere servise gidebiliyor. Bunu pek çok arkadaşımız yapıyor. Ozon, PRP, glutatyon, yara bakımı, iğne vb, işler için evlere gidiyoruz.

Bu iğneleri, serumları tercih edenlerin çok büyük bir kısmı kalbur üstü diye tabir ettiğimiz ekonomik düzeyi yüksek kişiler. Bir şekilde bu konuda bilgi sahibi oluyorlar ve kendilerini daha iyi hissetmek için tercih ediyorlar.

Öncelikle şunu belirteyim, bazı vitaminleri eczanelerden alıp yaptırabilirsiniz ama bağışıklık serumları eczanelerde satılmaz. Ülkemizde satışı yasal değildir. Hastanelerde de yapılmaz. Yani bu serumları yapan bir kurum yok, sadece kişiler var. Bu serumlar bizim gibi sağlıkçıların el altından bulabildiği serumlardır.

Reaksiyon oluşma ihtimaline karşı biz her zaman hastaya hazırlıklı gideriz. Yanımızda mutlaka adrenalin gibi ilaçlarla ve entübasyon malzemeleri ile gideriz. Yani biz sahada da çok profesyonel bir şekilde çalışıyorduk ancak herkes bu şekilde donanımlı gitmez.

Bize başvuranlar genelde numaramızı tanıdıklardan alıyor. Normalde çalıştığımız hastaneye gelip hizmet almış kişiler, işte ‘İğnemi yapmaya ya da pansuman yapmaya da gelir misin?’ diye soruyorlar, bu şekilde bir muhabbet oluşuyor. O arkadaşına, eşine, dostuna söylüyor, böylece bu tarz isteği olanlara hizmet vermeye başlıyoruz.

Normalde bu bahsettiğimiz bağışıklık serumlar yurt dışında eczanelerden satın alınabiliyor ama bizde satışı yok. Bizde karaborsası oluşmuş durumda. Bizler sağlıkçı arkadaşlarımız vasıtası ile temin ediyoruz, onlar da yurt dışından getirtiyor. Mesela 5’li ampulü 150 dolara alıyorduk ama siz bir vatandaş olarak bunu bulamazsınız, gidip alacağınız bir yer yok.

Bu serumlar ne kadar etkili bilemiyorum. Bunun bence biraz da psikolojik boyutu baskın geliyor. Tıpkı hacamat yaptırıp kendini iyi hisseden ve belli aralıklarla yaptıranlar gibi glutatyonu da yaptırıp psikolojik olarak rahatlayan insanlar var. Resmen bağımlı gibi haftada bir isteyen bile oluyor.

ZATEN YAPTIĞIM BİR ŞEY, RİSKİ YOK

Sağlık görevlisi K. Z. (28) 

Zaten damar yolu açmak, iğne yapmak sürekli yaptığım bir iş, o yüzden riskli bir durum görmüyorum ve tanıdık vasıtası ile arayanlara evde hizmet veriyorum. Daha çok vitamin ve B12 iğnesi yapıyorum. Bugüne kadar hiç sıkıntılı bir durum yaşamadım. Ben de sağlıkçı olmasam hastanelere gidip sıra bekleyip uğraşmak yerine bu hizmeti evim de almak isterdim.

EK GELİR ELDE EDİYORUM

Sağlık Görevlisi  F. T. (32)

Ben bir sağlık kuruluşunda çalışıyorum ve ek gelir olsun diye evlere de serum takmaya ya da vitamin iğneleri vurmaya gidiyorum. Zaten gittiğim insanların çoğu daha önceden bu iğneleri birkaç kez hastanede yaptırmış oluyor. Beni arayanlara “önceden bu iğnelerden yaptırdınız mı, herhangi bir alerjik bir reaksiyon yaşadınız mı?" diye soruyorum. Buna çok dikkat ediyorum. Eğer ilk değilse herhangi bir sorun görmüyorum.

SADECE BİR SERUM 3000 TL

G.Ç. (33)

Son iki yılda 3 kez Covid geçirdim. Aslında çok sağlıklı besleniyor ve spor yapıyordum ama demek ki bağışıklığım düşük diye düşündüm. Etrafımdaki herkes de glutatyon serum yaptırmamı tavsiye etti. Ben ilk defa duymuştum ama arkadaşlarımın telefon rehberlerinde bu serumları evde uygulayan sağlıkçıların numaraları vardı. Hatta biri yanımda aradı iğnecisini ve benim için konuştu. Ben biraz araştırıp yaptırmak istedim.

İnternetten bir klinik buldum ve durumumu anlattım.  Bağışıklığım ve Covid sonrası onarım için serum tedavisi yapabileceklerini ama sadece glutatyon ve C vitamininin yeterli olmayacağını, ayrıca Covid protokolünün olduğunu ve onun uygulanması gerektiğini söyledi. Serumun bir tanesi de 3000 TL idi.  'Bu serumları yaptırmadan kan değerlerime bakacak mısınız?' dediğimde böyle bir talebim olursa ücretin daha da artacağını söylediler. Yani hiçbir test yapmadan herkese uygulanan serumu uygulayacaklardı. Aklıma yatmadığı için yaptırmadım.

Covid sonrası kontrole gittiğim iç hastalıkları uzmanına bağışıklığımı güçlendirmek için glutatyon serumu yaptırmak istediğimi söylediğimde bana bu firmalara asla itibar etmememi söyledi ve şu cümlesi beni çok etkiledi. “Eğer bu serumların etkisi bahsettikleri gibi olsaydı ben de burada çalışmayı bırakır, özel bir klinik açar sadece bu işi yapar ve para basardım.” İşte o zaman anladım bu serumların kulaktan dolma bilgilerle abartıldığını ve yaptıranların sadece psikolojik olarak kendini iyi hissettiğini anladım ve doktorumun tavsiye ettiği ilaçları aldım.

EVİMDE KONFORLU BİR ŞEKİLDE YAPTIRMAK ÇOK HOŞUMA GİDİYOR

F. T. (41)

Benim glutatyon serumu yaptıran bir arkadaşım vardı, o kadar övdü ki ben de yaptırmak istedim. Aile hekimimden bana bu serumu yazmasını istedim ama meğer böyle yazılan bir şey değilmiş. Ne doktor yazıyormuş ne de hastaneler yapıyormuş. Ben de arkadaşımın eve çağırdığı sağlık görevlisini aradım. Arkadaşıma geldiği gün bana da bu serumdan taktı ve belli aralıklarla gelmeye devam ediyor. Bana çok iyi geldi kendimi daha iyi hissediyorum ve evimde konforlu bir şekilde yaptırmak çok hoşuma gidiyor.

YILLARDIR YAPTIRIYORUM BİR ŞEY OLMADI

S. A. (50)

Özellikle pandemide bu vitaminler, serumlar çok moda oldu ama ben daha da önceden yaptırıyordum. Hastanede çalışan bir arkadaşım var onun vasıtasıyla öğrendim ve tanıştım. Bazen B12 iğnesi yaptırıyorum, bazen de bağışıklık güçlendirici serumlardan. Önce hastanede değerlerime baktırıyorum sonra iğneyi evde yaptırıyorum. Aynı şekilde annemde de kronik B12 eksikliği var. Ona da belli aralıklarla bu iğneleri evde yaptırıyorum. Kadının kalkıp sağlık ocaklarına ya da hastaneye gitmesi çok zahmetli. Bu şekilde evden çıkmadan iğnelerini oluyor. Ne annem ne de ben bugüne kadar hiçbir sorun yaşamadık. Bu saatten sonra da olmaz herhalde.

'BUGÜNE KADAR VİTAMİNDEN KİM ÖLMÜŞ'

E. A. (43)

Ben küçükken bizim sınıfta ayağı sakat bir arkadaşımız vardı. Olması gereken iğneyi hastanede değil evde iğne yapmayı bilen biri yapmış ve yanlış yapılan iğne yüzünden ayağı böyle olmuş. O zamandan beri hastane dışında iğne gibi şeyleri yaptırmaktan hep korkarım. Hastanede yanlış bir şey yapılsa bile anında müdahale etme şansı oluyor ama evde yapıldığında hastaneye gidene kadar vakit kaybından dolayı hayati risk olabiliyor.

Ben bu konularda çok dikkatli olmama rağmen yakın arkadaşlarımdan evde bu iğnelerden olanlar var ve gerçekten bu kadar umursamaz olmaları beni deli ediyor. İnsan hayatını neden kadar bu kadar hiçe sayar ve bilinçsizce davranır anlam veremiyorum. Geçen gün beni arayıp 'Sana da yaptıralım çok hasta oluyorsun' diye anında bana da reçete etti. Sonuçta bu ilaçlar damardan yapılıyor ve istenmeyen pek çok yan etkisi olabilir. Değil evde hastanede yaptırmak için bile bin tane doktora sorarım ben. Bu şekilde evde yapılan iğnelerin vitamin de olsa riskli olduğunu söylediğimde de ‘Vitaminden kim ölmüş bugüne kadar’ diye güldü. Ben de ‘Madem bu kadar risksiz hastaneye gidip yaptırmak istediğinde neden yapmıyorlar bir düşün, risksiz olsaydı her isteyene yaparlardı’ dedim ama beni dinleyen yok. O ve 5-6 kuzeni sanki limonata kuyruğuna girmiş gibi sırasıyla vitamin iğnelerini olmaya devam ediyorlar.

UZMAN NE DİYOR?

İç Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Ahmet Aktaş ile hem bu işin yasal boyutunu hem de risklerini Hurriyet.com.tr okurları için konuştuk. 

1) Böyle bir hizmet evde sağlık hizmeti kapsamında mıdır yoksa ikisi farklı şeyler mi?

Sağlık hizmeti kapsamında değerlendirilemez. Evde sağlık hizmetlerinde esas olan, hastayı daha öncesinde değerlendirmiş olan hekiminin uygun gördüğü tedavilerin, hasta ve yakınları tarafından yapılamadığı durumlarda, hastanenin görevlendirdiği sağlık çalışanlarının gerekli tedaviyi evde yapmasıdır. Ancak genellikle evde sağlık hizmetlerinde herhangi bir ilaç uygulaması yapılmaz pansuman uygulaması ya da sonda takılması gibi hizmetler verilir.

2) Yeni mezun sağlıkçıların, çalışan ya da emekli olan hemşirelerin bu hizmeti yasal mı?

Bu kişilerin evlere giderek iğne yapması, serum takması, tıbbi bakım yapması asla doğru değildir ve hukuki sorumluluğu vardır. Bu gibi hizmetler, ancak resmi olarak il sağlık müdürlükleri tarafından ruhsatlandırılmış sağlık kuruluşları aracılığı ile verilebilir. 

3) Bağışıklık güçlendirici serumlar son günlerde oldukça moda oldu. İnternette arama motoruna “Bağışıklık Güçlendirici Serum” yazdığınızda karşınıza sayısız alternatif çıkıyor. Bağışıklık güçlendirici serum yaptırmak sağlık açısından riskli mi? 

Herhangi bir test yaptırmadan, bağışıklığı güçlendirmek için uygulanan bir serum tedavisi ya da vitamin takviyesi şeklinde bir tedavi yoktur. Doğru olan, hastaların önce hekim tarafından her açıdan değerlendirildikten sonra yine hekimlerin uygun gördüğü tedavileri onların gözetimleri altında yaptırılmasıdır. Eğer sık hastalığa yakalanan ya da bağışıklık sisteminin düşük olduğunu hisseden bireyler varsa, bir sağlık kuruluşlarına başvurup gerekli testleri yaptırdıktan sonra hekimlerinin verdiği tedavileri alabilirler.

4) Bu kişiler eczaneden istediği ilacı alıp hastanede yaptırmak yerine evde yaptırabiliyor mu? 

Ülkemizde bazı ilaçlar veya vitaminler reçetesiz olarak eczanelerden temin edilebilmektedir. Ancak sağlık kuruluşları, tedaviyi uygulamadan önce hastanın reçetesini beyan etmesini isterler. Yani her isteyen ben bir vitamin iğnesi yaptırayım diyen sağlık kuruluşuna gidip yaptıramıyor. İşte zaten bu nedenle pek çok insan sağlık memurlarını evine çağırarak iğnelerini yaptırıyor.

5) Bu iğneleri evde ya da hastanede olmanın ne farkı var? Evde ne gibi riskler oluşabilir? 

Her vitamin tedavisi ya da uygulama olumsuz sonuçlar doğuracak anlamına gelmez. Ancak bu iğneler kimi zaman çok ciddi alerjik reaksiyonlara yol açabilir ve istenmeyen ciddi sonuçlar doğurabilir.

6) Özellikle Covid-19 salgınıyla beraber sosyal medyada popüler olan glutatyon serum tedavisi nedir ve tam olarak ne için uygulanır, hangi durumlarda reçete edilir?

Glutatyon serum, glutatyon esansiyel bir aminoasittir. Vücudumuzda hücrelerin düzenli çalışması için gerekli aminoasitlerden birisidir ancak dışarıdan direkt takviye almak çok çok etkili değildir. Eksikliği saptanan durumlarda takviye edilmesi daha olumlu sonuçlar verir.

7) Ozon iğnesi ne için uygulanır? Olası yan etkileri nedir?

Ozon tedavisinde, vücudumuzdaki kanın ozonlanmasıyla antioksidan düzeyinin artırılması sağlanmakta, yara iyileşmesi gibi durumlarda çok etkili olduğunu düşünülür. Özellikle diyabetik ayak yarası gibi yara iyileşmesinin hızlı olmasını istediğimiz durumlarda ozon tedavisi oldukça faydalı bir tedavi yöntemidir.

Ozon tedavisi uygulanırken eğer ki kan cam şişe yerine torba kullanılarak alınırsa, torbayla temas eden ve ozonla karışan kanımızda kanserojen madde üretimi olabilir. Ayrıca, kanımıza herhangi bir bakterinin bulaşmasının önlenmesi için mutlaka bakteri filtresi kullanılması gerekmektedir. Ozonun direkt kendisinin hücrelerimize bir zararı yoktur ancak uygulama doğru yapılamadığında kanserojen madde açığa çıkması, enfeksiyon gelişimi ve kan değerlerinde düşme gibi sorunlara sebebiyet verebilir.

8) Peki, bu iğnelerden kendi evinde yaptıran ve herhangi bir sorun yaşamayan kişiler için risk sıfırlanmış mı oluyor?

Kişinin bugüne kadar kullanmış olduğu bir ilaçtaki veya bir vitamindeki etken maddeye alerjisinin olmaması, bundan sonra da olmayacağı anlamına gelmez. Bireyin metabolizması o madde için doyum noktasına erişebilir ve bir sonraki kullanımda alerjik reaksiyon göstererek tehlikeli bir durum ortaya çıkabilir.