Şimdi de ‘deli kan’ çıktı

Türkiye'yi kuşatan ‘‘deli dana kıskacı’’ gün geçtikçe daralıyor. Önceki gün aralarında Türkiye'nin de olduğu tahmin edilen 70'ten fazla ülkeye deli dana hastalığına yol açan yem satıldığı ortaya çıkmıştı. Şimdi de ‘‘deli kan’’ olayıyla karşı karşıyayız.

Deli dana hastalığının insanlardaki versiyonu olan ‘‘Creutzfeld-Jakob’’ hastalığını taşıyan kanların aralarıda Türkiye'nin de bulunduğu 11 ülkeye satıldığını belirtildi.

KISKAÇ DARALIYOR

İngiltere'de, hayvanlarda rastlanan ‘‘deli dana’’ hastalığının insanlarda görülen versiyonu olan ‘‘Creutzfeld-Jakob’’ (vCJD) hastalığına yakalanmış 3 kan vericiden alınan kanlarının aralarında Türkiye'nin de bulunduğu 11 ülkeye satıldığı bildirildi. Ancak hastalığın kan plazmasından insana bulaştığı yolunda bir bulgu, şimdilik söz konusu değil. Türkiye'ye 840 şişe kan satıldığı ortaya çıktı.

BİNLERCE HASTA

İngiltere'de yayımlanan The Guardian Gazetesi'nin haberinde, 1996-2000 yılları arasında dünya çapında, binlerce hastanın ve İngiltere'de bazı hemofili hastalarının tedavisinde bu kanların kullanılmış olabileceğine dikkat çekildi. Creutzfeld-Jakob (vCJD) hastalığına yakalananların ailelerini temsil eden ‘‘Human BSE Foundation’’ adlı kuruluşun başkanı Malcolm Tibbert, gazeteye yaptığı açıklamada, bu iddialardan dolayı duyduğu ‘‘üzüntüyü ve kaygıyı’’ dile getirdi.

13 KİŞİ BİLİNİYOR

The Guardian Gazetesi, İngiltere'de 94 kişinin ‘‘vCJD’’ hastalığına yakalandığını, bunlardan 13'ünü kan verdiğini ve alınan kanların 23 kişiye nakledildiğini bildirdi. Gazete, ayrıca bu kanlardan türetilen çeşitli ürünlerin de imal edildiğini bildirdi.

HASTALKILI ÜRÜNLER

The Guardian gazetesi, bu çeşit ürünlerin dış ülkelere satılması işlemini, İngiltere Halk Sağlığı Servisi'nin (NHS) bir kolu olan ‘‘Bio Products Laboratory’’ (BPL) adlı kurumun üstlendiğini yazdı. Bu kurumun satış yaptığı ülkeler arasında Türkiye, Dubai, Hindistan, Brunei, Mısır, Fas, Umman, Singapur ve Rusya'nın bulunduğunu belirtti.

BPL firmasının sözcüsü, gazeteye yaptığı açıklamada Creutzfeld-Jakob hastalığının kan verme yada plazma ürünleri yoluyla geçtiğine dair ‘‘şimdilik’’ bilimsel bir kanıt bulunmadığını söyledi.

Türkiye’de 840 kişi risk altında

Bio Products Laboratory (BPL) adlı İngiliz kurumu, Hürriyet'e yaptığı açıklamada, 1999 yılına kadar Türkiye'ye bağışıklık sistemi rahatsızlıklarına karşı kullanılan ‘‘deli dana’’ hastalığı taşıyan 840 şişe ‘‘inmunoglubulin’’ yollandığını açıkladı. İngiliz kurumu, Türkiye'deki ihracatçı şirkete geçen aralık ayında bu konuda uyarıda bulunduklarını bildirdi. Şirket, 1999'dan sonra ise henüz deli dana vakasına rastlanmayan ABD'den alınan kanlarla söz konusu kan ürünlerini ürettikleri belirtti.

TÜRK BİLİM ADAMININ GÖRÜŞÜ

Çok bilinmeyenli denklem

Hacettepe Tıp Fakültesi Mikrobiyoloji Bilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Şemsettin Ustaçelebi, sığırlarda görülen ‘‘deli dana’’ hastalığının insanda görülen tipi olan nvCJD'nin (new variant Creutzfeldt Jakob) insana kan plazmaları yoluyla bulaşmayacağına inandığını söyledi. nvCJD ile ilgili kesin bilgilerin henüz ortaya konulamadığını belirten Prof. Dr. Ustaçelebi, hastalığa yol açan, ne bakteri ne de virüs olan ‘‘prion’’ adlı proteinlerin kanda bulunmadığını belirterek ‘‘Prionların adapte olduğu doku, sinir ve beyin dokusu. En fazla beyinde bulunuyor. Kas dokusunda ve serumda (kan ürünü) fazla bulamıyoruz’’ dedi.