Şile Bezi tezgahına nur yağdı

Karadeniz’in hırçın rüzgârının getirdiği kumlar telde asılı duran kumaşların yapısını değiştirince keşfedilmiş Şile Bezi. Kadim bir zanaata dönüşerek bugün makine tezgâhlarında dokunan bir ürüne dönüşmüş. Bu yıl 35’inci kez düzenlenen Uluslararası Şile Bezi Kültür ve Sanat Festivali o zanaatı tüm dünyaya duyurmak için yapılıyor. Festivalde Şile Bezi atölyeleri de müthiş hareketli. Çünkü İstanbul’un tek coğrafi işaret tekstil ürünü Şile Bezi ustalarına sipariş yağıyor. Şile Belediyesi’nin kurduğu tezgâhlarda bu nedenle hummalı bir çalışma var. Öğrendiğime göre Dubai ve İrlanda’ya ihraç edilmek üzere siparişler alınmış.

ELBİRLİĞİYLE YEREL KATKI

Benim dikkatimi çeken ise son dönemde moda markalarının koleksiyonlarında daha fazla Şile Bezi’ne rastlamam oldu. Mudo bunlardan. Denizci temalı bir kapsül koleksiyon hazırlanmış. Böyle işlere meraklıyım. Sordum hemen, arkasında ne var diye. Yerel kalkınma için tam bir güçbirliği çıktı altından.

Meğer bu kapsül koleksiyon Mudo’nun sürdürülebilir moda yaklaşımıyla yürütülen bir çalışmanın ürünüymüş. Mudo Giyim Genel Müdürü Hakan Kavaklı’dan bilgileri aldım. Sacayağının biri Mudo, diğerleri ise Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi ve Şile Belediyesi. Öğrendim ki Şile Belediyesi ile Mimar Sinan zaten bir süredir birlikte çalışıyor. Şile Bezi’nin ekonomik değerini artırmaya odaklı Tekstil ve Moda Tasarımı Uygulama ve Araştırma Merkezi (TEMAM) Mudo’nun kapsül koleksiyonuna danışmanlık yapmış.

‘DOĞANIN İZİNDEN YÜRÜDÜK’

Hakan Kavaklı, “Kültür miraslarından Şile Bezi ile tasarlanan bu özel koleksiyon Mudo’nun doğal kumaş tercihinin devamı niteliğini taşıyor. Doğallığın yanı sıra Şile Bezi’nin, İstanbul’un tek coğrafi işaretli tekstil ürünü olmasını önemsiyoruz. Koleksiyonlarımızda geri dönüştürülmüş, doğaya dost kaynak kullanımına önem veriyoruz. Deniz tutkunu bir kıyı markası olarak, doğadan ilham alan bu zamansız koleksiyon ile Şile Bezi’nin kültürel önemini koruyup gelecek nesillere aktarmayı amaçlıyoruz” sözleriyle anlattı amaçlarını.

Şileli kadınların büyük emekleri olan Şile Bezi’ne desteklerinin devam edeceğini de söyledi Kavaklı. “Geleneksel yöntemlerle kumaşın üretilmesinde yoğunlukla yöredeki kadınlar çalışıyor, üniversite bünyesinde tasarımları geliştiren ve marka tarafında projeyi yürütenlerin de neredeyse hepsi kadın. Biz de ülkemizin coğrafi işaretli tekstil ürünlerine sahip çıkmak, değer oluşturmak ve elde edilen katma değeri yöresel paydaşlarla sürdürülebilir kılmak istedik” dedi.

Mimar Sinan Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Tekstil ve Moda Tasarımı Bölüm Başkanı Prof. Dr. Kemal Can, projeye liderlik eden isim. Amaçlarını sorduğumda “Sosyal sorumluluk yüklenerek, çok boyutlu kültürel bir değer olan Şile Bezi’nin gündeme getirilmesine, korunmasına ve yarınlara taşınmasına katkı sağlamak için yola çıktık” dedi. Moda ile kültürel değerler arasındaki bağlara vurgu yaptı ve şöyle devam etti: “Bu ürünler fazladan bir giysiye daha değil çok yönlü, kültürel bir değere sahip çıkmak için alınacaktır.”

İyi hikâyelerin altından böylesine bir felsefe ve tutkunun çıkmasından daha doğal ne olabilir ki... Rastgele Şile Bezi...

ATÖLYELER BÜYÜYECEK

29 Temmuz-11 Ağustos arasında devam eden Şile Bezi Festivali’nin üretim atölyelerine getirdiği müthiş bir hareket var. Şile Bezi Dokuma Ustası ve Mudo ile yürütülen projenin koordinatörlerinden Berna Melek, atölyede 11 tezgâh olduğunu söyledi. 15’i kadın 20 kişinin görev aldığı atölyeye talebin arttığının altını çizdi. Melek, “İyi bir öğrenci günde maksimum beş metre kumaş dokur. Motorlu tezgâhta ise günlük 25 metre dokunuyor. Ancak firmalara yetişemiyoruz, tezgâh sayısını artırmak istiyoruz. Yatırım yapacağız. Yurtdışından da talep çok fazla. Festivalden sonra yoğun bir tempomuz olacak” dedi.