Güncelleme Tarihi:
UludaÄŸ Ãœniversitesi Veteriner Fakültesi Besin Hijyeni ve Teknolojisi Ana Bilim Dalı Öğretim Ãœyesi Prof. Dr. Mustafa Tayar, sıcak havada açıkta bekletilen gıdaların kolaylıkla bozulduÄŸunu ve bunların içindeki bakterilerin ve ürettikleri toksinlerin zehirlenmeye neden olduÄŸunu söyledi.Â
Gıda zehirlenmelerinin karın aÄŸrısı ve kusma ile ortaya çıktığını anlatan Prof. Dr. Tayar, zehirlenmenin alınan bakterinin türüne baÄŸlı olarak bozuk gıdanın tüketiminden yarım saat ya da 2 gün sonra baÅŸlayabileceÄŸini ifade etti. Prof. Dr. Tayar, zehirlenme olaylarındanküçük çocuklar ve yaÅŸlıların daha çabuk etkilendiklerini belirtti.Â
Yaz aylarında açıkta satılan yiyeceklerden ve uygun olmayan yerlerde üretilen gıdaların tüketilmemesi gerektiÄŸini kaydeden Prof. Dr. Tayar, şöyle devam etti:Â
''Yaz aylarında özellikle taze hazırlanmış ürünler tercih edilmelidir. Hazır gıdalar bakterilerin çoÄŸalmasına elveriÅŸli sıcaklıkderecelerinde bekletilmemelidir. Bakteriler, 10 ila 60 derece sıcaklıkta kolaylıkla ürerler. Gıdaların bu sıcaklık dereceleri dışında tutulması gerekir. Oda ısısında 4-6 saat kalan besinler kesinlikle tüketilmemelidir. PiÅŸirilen gıdalar, hemen tüketilmeyecek ve bekletilecek ise çabuk ÅŸekilde soÄŸutulup buzdolabına kaldırılmalıdır.Â
   Â
SAÄžLIKLI GIDA HAZIRLANMASININ KURALLARI
   Â
Dünya SaÄŸlık Örgütü'nün, ''SaÄŸlıklı Gıda Hazırlanması Kuralları'' konusunda da bilgi veren Prof. Dr. Tayar, gıdaların öncelikle temiz suile hazırlanması gerektiÄŸini vurgulayarak, şöyle devam etti:Â
''Balık, et, veya tavuk gibi çiÄŸ gıdaların hazırlanmasından sonradiÄŸer gıdaların iÅŸlemine baÅŸlamadan önce eller tekrar yıkanmalıdır. EÄŸer elleriniz üzerinde her hangi bir enfeksiyon varsa gıdayı hazırlamadan önce ellerinizi bandajlayarak veya sararak, durumdan eminolun.Â
Tüm yüzeyleri temiz tutun. Sebze, meyve gibi gıdalar doÄŸal hallerinde en iyi iken, diÄŸerleri ancak, iÅŸlendiÄŸinde güvenli olurlar.Tavuk, sığır etleri ve pastörize edilmemiÅŸ sütlerde, insanlara da bulaÅŸabilen hastalıklar olabilir. Mükemmel yapılan bir piÅŸirme ile bu etkenler öldürülür. Ancak, gıdanın bütün kısımlarının en az 70 dereceye ulaÅŸması gerektiÄŸi unutulmamalıdır. DonmuÅŸ sığır eti, balık ve tavuk eti piÅŸirilmeden önce tamamen çözülmelidir.''Â
   Â
VAKİT GEÇİRMEDİN TÜKETİN
   Â
PiÅŸmiÅŸ yemeklerin vakit geçirmeksizin tüketilmesi gerektiÄŸini kaydeden Prof. Dr. Tayar, şöyle devam etti:Â
''PiÅŸmiÅŸ gıdalar oda sıcaklığına geldiÄŸi zaman, mikroorganizmalar çoÄŸalmaya baÅŸlar. PiÅŸmiÅŸ gıdalar ısılarını kaybetmeye baÅŸlamadan hemenyenmelidir.Â
Gıdaları güvenli ÅŸekilde hazırlamayı veya kalıntıları deÄŸerlendirecekseniz; 60 derecenin üzerinde sıcak ve de 10 derecenin altında soÄŸuk ortamlarda depolayın.Â
PiÅŸirilmiÅŸ gıdalar ve çiÄŸ gıdalar arasındaki teması önleyin. Güvenle piÅŸirilmiÅŸ gıdalar, çiÄŸ gıdalarla çok az bile olsa temas ettiÄŸinde bozulabilirler. ÖrneÄŸin; çiÄŸ tavuk hazırlarken kullanılan bıçak ve kesme tahtası aynen yıkanmaksızın piÅŸmiÅŸ tavuÄŸun parçalanmasında kullanılmaz. Böyle yapmakla, mikrop üremesi ve piÅŸirmeöncesi mevcut olan hastalıklar için tüm potansiyel riskleri tekrardan oluÅŸturabilir.''Â
   Â
SÄ°NEK VE HAÅžERELERDEN KORUYUN
   Â
Prof. Dr. Tayar, gıdaları, böcekler, kemirgen ve diğer hayvanlardan korumak için tedbir alınması gerektiğini de kaydederek, ''Hayvanlar, gıda kaynaklı hastalıklara neden olan mikroorganizmaları taşırlar. Gıdaları, sıkıca kapatılmış kaplar içerisinde depolayarak saklamak sizin için en iyi korumadır'' dedi.