Siber bağımlıya önlem aranıyor

Komisyona bilgi veren uzmanlar, özellikle kötü niyetli yazılım programı ‘Mavi Balina’nın çıkış ülkesi Rusya ve teknoloji bağımlılığında dünya lideri olan Çin’den bazı örnekleri gündeme getirdi. Siber psikologlar ile Sağlık Bakanlığı Ruh Sağlığı Dairesi’nde görevli uzmanların değerlendirmeleri şöyle:

- “Dünya genelinde meta analizlerinde binde 3 ile yüzde 38 arasında teknoloji bağımlılığı saptanmış. Ortalama ise yüzde 6 olarak bulunmuş ve bunun gittikçe arttığı görülüyor. En az Avrupa ülkelerinde ve Hindistan’da oluyor, bunlar genelde yüzde 5’in altında. Kore ve Çin gibi ülkelerde şu anda en fazla. DSM’de (Amerikan Psikiyatri Birliği Tanısal ve Sayımsal El Kitabı) tanı kriterinin konmasının nedeni özellikle Kore’de ölüm vakalarının olması. Son çalışmada Avrupa ortalaması 2.6 olarak çıktı. Türkiye’de yüzde 5 ile yüzde 30-yüzde 38 arasında oranlar buluyoruz.

ÇİN’DE ASKERİ KAMP GİBİ

- Çin’de ergen bireyler saatlerce, günlerce bilgisayarın başından kalkmadan oyun oynuyorlar. Çin’deki aileler internet bağımlılığı tedavi merkezlerine geliyorlar. Bu tartışılır, çünkü bir askeri eğitim şeklinde yapılmış. Bütün teknoloji araçlarından yoksun şekilde tedavi devam ediyor. Kore’de de aynı şekilde.

-Rusya ilk çıkış ülkesi de olması sebebiyle “İnternet aracılığıyla ölüme sebebiyet verme bir suçtur” diye kanun çalışması başlatmış. Yine Hindistan, televizyonun en yoğun izlendiği saatlerde ‘Mavi Balina’yla ilgili bir farkındalık videosu gösteriyor. Brezilya’da yine uyarıcı video var, tüm sosyal medya sitelerinde gösterilmesi zorunlu.”

SALDIRGAN YETİŞİYOR

- Doç. Dr. Selim Günüç, şu bilgileri aktarıyor: “Mark Griffiths (davranış bağımlılığı konusunda profesör) şöyle bir vakayla karşılaşıyor; 16 saat bilgisayar oyunu oynayan bir gencin bağımlılık kriterlerinin hiçbirini sergilemediğini görüyor. Yani yüzde 5-10’luk böyle bir grup da var. Tolerans ortaya çıkmıyor ama yoksunluk belirtileri çok şiddetli ortaya çıkıyor yani daha saldırgan bireyler yetişiyor. Bağımlı bir birey, bağımlılığı, eğer kullanım saati baskılanmamışsa en az 3-4 saat kullanır, kullandığında kendini mutlu hisseder, fizyolojik, psikolojik bazı tepkiler verir ve çoğu zaman başka psikolojik problemleri vardır; mesela dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu gibi. Çevresindekilerle, aileleriyle ilgili sorunlar yaşar; ders çalışmak, okulu asmak, akademik başarısının düşmesi gibi. Bazı bağımlı olan bireyler için bunları söyleyebiliyoruz.”

BAĞIMLI NASIL ANLAŞILIR?

- Siber Psikolog Doç. Dr. Selim Günüç, çevrimiçi oyun başta olmak üzere teknoloji bağımlılığı kriterleri konusunda şu bilgileri verdi: “Zihnin teknolojiyle sürekli meşgul olması, teknoloji yokluğunda yoksunluk çekmesi, yani fiziksel tepkiler vermesi. Sigara bağımlılığında olduğu gibi sürekli, günde kullandığı teknoloji miktarını arttırmak istemesi, dürtüsünü kontrol etmede başarısız olması, başka etkinliklere ilgi kaybının olması, bağımlı olduğunu bilse bile kullanmaya devam etmesi, bu konuda yalan söylemesi ve en önemlisi kullandığı zaman rahatlaması ve kendini mutlu hissetmesi, çevresindekilerle ilişkilerin bozulması.”