Oluşturulma Tarihi: Aralık 23, 2002 00:00
TBMM Anayasa Komisyonu, Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in bir daha görüşülmek üzere Meclis'e gönderdiği Anayasa değişikliği yasasını oybirliğiyle aynen kabul etti.Yasanın maddeleri görüşülürken, CHP milletvekilleri, milletvekili seçilme yeterliliğini sınırlayan suçlara ''işkence''nin eklenmesi ve bir ilde tamamen boşalma halinde milletvekilliği ara seçimi yapılabilmesi için Meclis'in üçte ikisinin oyunun aranması yönünde önerge verdi. Yapılan oylamada önergeler reddedilirken, CHP milletvekillerinin yasanın maddelerine kabul oyu verdikleri görüldü. Yasanın tümü, Cumhurbaşkanınca iade edildiği şekliyle değiştirilmeden, oybirliğiyle kabul edildi. TBMM Genel Kurulu'nda, Anayasa değişikliğine ilişkin yasanın birinci tur oylamasının yarın yapılması bekleniyor. DEĞİŞİKLİKAnayasa değişikliği ile ''Milletvekili Seçilme Yeterliliği''ni düzenleyen 76. Maddesi'nin ikinci fıkrasında sayılan kısıtlılık hallerinden, ''ideolojik ve anarşik eylemlere...'' ibaresi çıkarılarak, yerine ''terör eylemlerine'' ibaresi getiriliyor. Değiştirilen haliyle söz konusu ikinci fıkra şöyle düzenleniyor: ''En az ilkokul mezunu olmayanlar, kısıtlılar, yükümlü olduğu askerlik hizmetini yapmamış olanlar, kamu hizmetinden yasaklılar, taksirli suçlar hariç toplam 1 yıl veya daha fazla hapis ile ağır hapis cezasına hüküm giymiş olanlar; zimmet, ihtilas, irtikap, rüşvet,hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye kullanma, dolanlıiflas gibi yüz kızartıcı suçlar ile kaçakçılık, resmi ihale ve alım satımlara fesat karıştırma, devlet sırlarını açığa vurma, terör eylemlerine katılma ve bu gibi eylemleri tahrik ve teşvik suçlarından biriyle hüküm giymiş olanlar, affa uğramış olsalar bile milletvekili seçilemezler.''   ARA SEÇİMLERAnayasa'da getirilen yeni bir düzenleme ile de bir ilin veya
seçim çevresinin TBMM'de üyesi kalmaması halinde de ara seçime gidilmesi hükmü getiriliyor. Anayasa'nın 78. Maddesi'nin dördüncü fıkrasında yapılan değişiklik, böylesi boşalma hallerinde 90 gün sonraki ilk pazar günü ara seçim yapılmasını öngörüyor. Ancak, getirilen bir hüküm gereği, ''milletvekili genel veya ara seçiminden önceki veya sonraki bir yıl içinde yapılması gereken mahalli idareler seçimleri, genel veya ara seçimle birlikte yapılır'' şeklindeki 127. Madde hükmü bu tür ara seçimlerde uygulanmayacak. Bu durumda, bir il ya da seçim çevresinin TBMM'de üyesi kalmaması halinde yapılacak ara seçimler, her koşulda yerel seçimlerden bağımsız olarak yapılacak. Ayrıca, Anayasa'nın 67. Maddesindeki, ''Seçim kanunlarında yapılan değişiklikler, yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde yapılacak seçimlerde uygulanmaz'' hükmü, 22. Dönem'de yapılacak ilk ara seçimde geçerli olmayacak.TOPLANTI 15 DAKİKA GEÇ BAŞLADITBMM Anayasa Komisyonu, Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in bir kez daha görüşülmek üzere Meclis'e iade ettiği Anayasa değişikliğine ilişkin yasayı görüşmek üzere AK Parti İstanbul Milletvekili Burhan Kuzu başkanlığında toplandı. Toplantı, komisyonun CHP'li üyelerinin gecikmesi üzerine yaklaşık 15 dakika geç başladı. Hükümet adına Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Ertuğrul Yalçınbayır'ın hazır bulunduğu toplantıda Komisyon Başkanı Kuzu, öncelikle Cumhurbaşkanı Sezer'in Anayasa değişikliğine ilişkin yasayı iade gerekçesini okuttu. Kuzu, Cumhurbaşkanı Sezer'in, Anayasa'nın 67, 76 ve 78. maddelerinde yapılan değişiklikleri ''öznel, somut ve kişisel'' bulduğuna dikkat çekerek, yasa üzerindeki görüşmelere geçilmesini önerdi. Bu arada, CHP'li Uğur Aksöz, partisine mensup Adalet ve Anayasa komisyonu üyelerinin bir araya gelerek anayasa değişikliği konusunda bir değerlendirme yaptıklarını ancak toplantıyı tamamlamadan buraya gelmek zorunda kaldıklarını ifade etti. Aksöz, ''Belki bazı değişiklik önergeleri vereceğiz. Bunu önceden hazır hale getirmek için 15 dakikalık ara talep ediyoruz'' dedi. Bunun üzerine, Kuzu, ''Ara 15 değil 10 dakika olsun'' diyerek toplantıya 10 dakika ara verdi. Başbakan Yardımcısı Yalçınbayır, gazetecilerle sohbet ederken, ''Anayasa yapmak hükümetin değil Meclis'in işi. Gördüğünüz gibi de gayet demokratik bir işleyiş var. Benim bu aşamada söyleyebileceğim bir şey yok'' dedi.CHP: DOKUNULMAZLIĞI SINIRLAYALIMVerilen aranın ardından Anayasa Komisyonu toplandı. CHP'li üyeler, Anayasa değişikliğine, milletvekili dokunulmazlığının sınırlandırılmasına yönelik madde eklenmesini istedi. Yasanın görüşülmesi sırasında söz alan CHP Adana Milletvekili Uğur Aksöz, değişikliğe karşı olmadıklarını ifade ederek, ''Gelin değişikliğin kişiye özel düzenleme olarak algılanmasını önleyecek çalışmalar yapmak için değişikliği altkomisyona sevkedelim. Dokunulmazlıkların kaldırılmasını da ekleyerek yeniden çıkaralım'' dedi. CHP Konya Milletvekili Atilla Kart da yolsuzlukların önlenmesi için dokunulmazlıkların kaldırılması gerektiğini savunarak, bunun dahasonraki dönemlere bırakılmasının yanlış olduğunu ifade etti. AK Parti Ankara Milletvekili Haluk İpek, 3 Kasım'dan sonra Anayasa ilemillet iradesi arasında çatışma olduğunun ortaya çıktığını ileri sürerek, ''Bunu gidermek Meclis'in görevidir. Anayasa'yı değiştirmek Cumhurbaşkanı'nın değil TBMM'nin görevidir'' diye konuştu.YAÇINBAYIR: İNATLAŞMIYORUZÖte yandan Başbakan Yardımcısı Ertuğrul Yalçınbayır, Başbakanlık Merkez Bina'da Türkiye Barolar Birliği Başkanı Özdemir Özok ve yönetim kurulu üyelerini kabul etti. Özok, burada yaptığı konuşmada, 3 Kasım seçimleri öncesi ve sonrasında AK Parti'nin çalışmalarını dikkatle incelediklerini belirterek, demokrasi, insan hakları ve hukuk devletinin geliştirilmesi için söylenenlerin yaşama geçirilmesini umut ettiklerini belirtti. Yargı bağımsızlığı, insan hakları, demokrasi ve hukukun üstünlüğü ilkelerinin sadece AB'ye üyelik değil, Türk halkı için yapılması gerektiğini ifade eden Özok, değişikliklerin kimsenin dayatması olmadan hayata geçirilmesi gerektiğini vurguladı. Yalçınbayır da demokrasi, insan hakları ve hukukun üstünlüğü kavramlarının vazgeçilmez kurallar olduğunu, ekonomik ve siyasal hakların da bunların ayrılmaz parçaları olduğunu söyledi. Türkiye'nin demokratik bir platforma kavuşmasının önemine işaret eden Yalçınbayır, sadece siyasi parti demokrasisi değil, ülkenin her yerinde demokrasi olması gerektiğini kaydetti. Demokrasinin yaşamın bir parçası haline geldiğini ve demokrasi kültürünün zenginleşme sürecinde olduğunu anlatan Yalçınbayır, ''Çoğunlukçu anlayışta değiliz. Çoğunluğumuz var. İstediğimizi yaparız, değil. Çoğulcu ve katılımcı bir anlayışımız var. Demokrasininvardığı seviye budur'' diye konuştu. Adalet Bakanlığı'nca yasa taslaklarının kamuoyunun görüşünü almak amıyla internet sitesinde yayımlandığını hatırlatan Yalçınbayır, temel hak ve özgürlüklerden yararlanmanın herkesin hakkı olduğunu söyledi. Hükümetin, sadece kendi insanlarının hakkı olduğu için düzenlemeler yaptığını ifade eden Yalçınbayır, ''
Atatürk ilke ve inkılaplarıyla güçlendirilmiÅŸ AB normları, bizim toplumsal mutabakatımızdır. ÇaÄŸdaÅŸlaÅŸma hedefimizdir. Atatürk ilke ve inkılapları, artık üzerinde tereddüt hasıl olmayacak ÅŸekilde kamuoyunda kabul gördü. Bu seviyeye varmış olması, bizim bu konuda hassas olmamamız anlamında deÄŸildir. Bu hassasiyet süreklidir. Biz AB'yi hep birlikte yakalamak zorundayız'' diye konuÅŸtu. Düşünce özgürlüğünün önemine iÅŸaret eden Yalçınbayır, katılımcı demokrasinin elbirliÄŸiyle gerçekleÅŸtirilebileceÄŸini anlattı. BaÅŸbakan Yardımcısı Yalçınbayır, bir gazetecinin, ''CumhurbaÅŸkanı Sezer, anayasa deÄŸiÅŸikliÄŸini veto etti. Bundan sonra nasıl bir yol izlenecek. Referandum olursa, bunu nasıl deÄŸerlendirirsiniz?'' sorusu üzerine, bugün Anayasa Komisyonu'nun toplanacağını hatırlattı. Yalçınbayır, ''ArkadaÅŸlarımızın görüşü, ısrardan yanadır'' dedi. Farklı görüşlerin demokrasinin doÄŸasında olduÄŸunu ifade eden Yalçınbayır, şöyle konuÅŸtu: ''CumhurbaÅŸkanı anayasa deÄŸiÅŸikliÄŸini onaylayıp Resmi Gazete'de yayımlayacağı gibi referanduma da götürebilir. Referanduma götürmektençekinmemek gerekir. Bu müesseselerin uygulanması, demokrasiyi geliÅŸtirecektir. Bu kiÅŸiye özel bir düzenleme deÄŸildir. Kaldı ki kiÅŸiye özel düzenleme olmasında da bir mahsur yoktur. EÄŸer siz bunu genel bir düzenleme, iyileÅŸtirici bir düzenleme olarak yaptıysanız, bu nedenle ısrar söz konusu. Bu ısrar, bir diklenme deÄŸildir. Önemli olan referanduma götürülmesi durumunda piyasanın ve kamuoyunda oluÅŸan uzlaÅŸma ortamının etkilenmemesidir. Demokrasinin cilveleri bunlardır.''Â
button