Sezer'den 'yeni kaynak yasası'na onay

CumhurbaÅŸkanı Sezer, Ä°stanbul ve Ankara büyükÅŸehir belediye baÅŸkanlarının veto edilmesini istedikleri yasayı onayladı. DiÄŸer belediyelerin desteklediÄŸi yasa, büyükÅŸehir belediye gelirlerinin önemli ölçüde düşmesine yol açacak.CumhurbaÅŸkanı Ahmet Necdet Sezer'in onayladığı 4736 sayılı kanun, kamu kurum ve kuruluÅŸlarının bazı mal ve hizmetlerindeki ücretsiz veya indirimli tarifelerin kaldırılması ile yeni gelir kaynakları oluÅŸturulmasına iliÅŸkin düzenlemeleri içeriyor. Kanun, büyükÅŸehir belediyeleri ile il özel idarelerine verilecek emlak ve arazi vergi paylarını yeniden belirlerken, BAÄž-KUR saÄŸlık sigortası primini yüzde 5 oranında artırıyor.Yasaya göre, kamu kurum ve kuruluÅŸlarınca üretilen mal ve hizmet bedellerinde herhangi bir kiÅŸi ya da kuruma ücretsiz veya indirimli tarife uygulanmayacak. Bu indirim ve ücretsiz uygulamadan muaf tutulacak kiÅŸi ya da kurumların belirlenmesi konusunda Bakanlar Kurulu yetkili olacak.Åžeref aylığı alanlara veya terörle mücadele edenlere uygulanan indirimler ise sürecek. Belediyeler ile bunların kurdukları iÅŸletmeler, toplu taşım hizmetlerinde malul, yaÅŸlı, öğrenci ve benzerleri için indirim uygulayabilecek.Ãœcretsiz veya indirimli tarife uygulamalarına iliÅŸkin düzenleme 1 Ocak 2002 tarihinden itibaren geçerli olacak.Yasayla kaçak elektrik kullanımının önüne geçilmesi ve devletin ekonomik olarak zarara uÄŸramasının önlenmesi amacıyla da bir düzenleme getiriliyor. Buna göre, kanunun yayımından itibaren 6 ay içinde baÅŸvurulması koÅŸuluyla, kullanma izni verilmeyen ve alınmayan yapılara altyapı hizmetlerinin birinin götürüldüğünün belgelenmesi durumunda, kullanma izni alınıncaya kadar geçici olarak elektrik, su ve telefon baÄŸlanmasına olanak saÄŸlanacak. Ancak bu madde kapsamında elektrik, suve telefon baÄŸlanması, kazanılmış hak sayılmayacak.Yasayla BAÄž-KUR'un saÄŸlık sigortası primleri yüzde 5 artırılıyor. Buna göre, BAÄž-KUR'lular, yürürlükteki basamak gösterge tutarlarının yüzde 15'i yerine yüzde 20'si oranında saÄŸlık sigortası primi ödeyecekler.DOÄžALGAZ ATV KAPSAMINDATasarıyla doÄŸalgaz ve nafta da Akaryakıt Tüketim Vergisi (ATV) kapsamına alınıyor. Buna göre, doÄŸalgazda her metreküp için 5 bin lira ATV alınacak, uygulanacak ATV'de mükellef, doÄŸalgaz üretim ÅŸirketleri olacak. Bu uygulama 1 Mayıs 2002 tarihinde yürürlüğe girecek.Nafta için uygulanacak ATV oranı normal benzine uygulanan miktardan aÅŸağı olamayacak. Nafta kullanan sanayi kuruluÅŸlarının kapasite kullanım belgelerinde gösterilen miktar ise bu vergiden muaf tutulacak.EMLAK, ARAZÄ° VE ARSA VERGÄ°LERÄ°Bina vergisi oranının meskenlerde binde 1, diÄŸer binalarda binde 2olarak uygulanmasını öngören yasa, bu vergilerin büyükÅŸehir belediyesi ve mücavir alan sınırları içinde meskenlerde binde 2, diÄŸer binalarda ise binde 4 oranında uygulanmasını hükme baÄŸlıyor.Arazi vergileri binde 1, arsa vergileri ise binde 3 olarak uygulanacak. Ancak bu oranlar büyükÅŸehir ve mücavir alan sınırları içinde 2 katı olacak. Bakanlar Kurulu bu oranları yarısına kadar indirmeye veya 3 katına kadar artırmaya yetkili olacak.Belediye sınırları veya mücavir alanları içindeki yerlerde  alınacak emlak vergilerinin tutarının yarısı büyükÅŸehir belediyelerine, bu pay ayrıldıktan sonra kalan tutarın yüzde 15'i ise özel idarelere kalacak. Özel idarelere verilecek payın düşmesinden sonra kalan kısmın yüzde 20`si büyükÅŸehir belediyesi payına ayrıca ilave edilecek.Özel idare ve belediye paylarına iliÅŸkin düzenleme 1 Mart 2002`de yürürlüğe girecek.BELEDÄ°YE BAÅžKANLARINA SORUMLULUKBu paylar, tahsil edildiÄŸi ayı izleyen ayın yedinci günü akÅŸamına kadar ödenecek. Belediye baÅŸkanları, tahsil edilen vergilerden il özelidarelerine ve büyükÅŸehir belediyelerine düşen payı zamanında ödemezlerse ÅŸahısları hakkında, ödemedikleri payın yüzde 10`u kadar ceza uygulanacak.Adapazarı BüyükÅŸehir Belediyesi sınırları içindeki mükellefler ise2002-2005 arasında bina, arsa ve arazi vergilerini eski orandan ödeyecekler. Genel bütçe vergi gelirlerinden büyükÅŸehir belediyelerineayrılan yüzde 3`lük pay, Adapazarı BüyükÅŸehir Belediyesi için aynı dönemde yüzde 5 olarak uygulanacak.BÃœYÃœKÅžEHÄ°RLERE ADÄ°L DAÄžILIMYasa, Bakanlar Kurulu'na, büyükÅŸehir belediyelerinin paylarını yüzde 3'ten yüzde 6'ya çıkarma yetkisinin yanı sıra kanuni hadlere kadar indirme yetkisi de veriliyor.Yeni düzenlemeyle büyükÅŸehir belediyelerinin genel bütçeden alacakları payın nüfuslara göre dağıtımının saÄŸlanmasına olanak saÄŸlandı. Buna göre, o il merkezindeki genel bütçe vergi tahsilatlarından büyükÅŸehir belediyelerine ayrılacak payın yüzde 40'ı ilgili belediye hesabına yatırılacak. Kalan yüzde 60'lık pay ise Ä°ller Bankası'ndaki büyükÅŸehir belediyeleri hesabına aktarılarak, büyükÅŸehirbelediyelerine nüfusları oranında dağıtılacak.YURT DIÅžINA ÇIKIÅžYasayla yurt dışına çıkan her Türk vatandaşının çıkış başına ödediÄŸi 50 dolar yerine, 70 milyon Türk Lirası harç ödemesi hükmü getirildi. Bu harçtan, KKTC'ye gidenler muaf tutulacak.Bakanlar Kurulu, bu harç miktarını üç katına kadar artırma veya kanuni hadlere indirme konusunda yetkili olacak.Yurt dışına çıkışlarda alınan harçta dolardan TL'ye geçiÅŸ uygulaması 1 Åžubat 2002 tarihinde baÅŸlayacak.Yasa, ayrıca bazı kamu görevlilerine ödenen "görev tazminatı"dan damga vergisi dışında hiçbir vergi alınmamasını da düzenliyor.Açıklamada, söz konusu kanunun yayımlanmak üzere BaÅŸbakanlığa gönderildiÄŸi kaydedildi.     Â