Sezer:Türkiye Afganistan'a yardıma hazır

CumhurbaÅŸkanı Ahmet Necdet Sezer, Ekonomik Ä°ÅŸbirliÄŸi TeÅŸkilatı'nın (EÄ°T) Afganistan'ın yeniden yapılanmasına yönelik çalışmalara somut katkılarda bulunmasını içtenlikle istediklerini söyledi. EÄ°T Doruk BaÅŸkanlığı'nı Ä°ran CumhurbaÅŸkanı Muhammed Hatemi'den devralan CumhurbaÅŸkanı Sezer, ÇıraÄŸan Sarayı'nda gerçekleÅŸtirilen Ekonomik Ä°ÅŸbirliÄŸi TeÅŸkilatı 7. Devlet BaÅŸkanları Doruk Toplantısı'nda, Anadolu Ajansı ve TRT dışındaki basına kapalı  gerçekleÅŸtirilen oturumunda bir konuÅŸma yaptı. Konuk devlet baÅŸkanları ve temsilcilerini Ä°stanbul'da görmekten büyük mutluluk duyduÄŸunu belirten Sezer, 1990'lı yılların başında Avrasya'da yaÅŸanan tarihsel geliÅŸmelerin, uluslararası topluma göreli bir özgürlük ortamını da beraberinde getirdiÄŸini vurguladı. Sezer, bu yeni koÅŸulların, bağımsızlığını yeni kazanmış Azerbaycan, Türkmenistan, Özbekistan, Kırgızistan, Kazakistan ve Tacikistan'ın yanı sıra Afganistan'a da, örgüte katılma olanağı saÄŸladığını kaydetti. Ahmet Necdet Sezer, örgütün 1992 yılında doÄŸuya ve kuzeye doÄŸru geniÅŸleyerek, bu yedi ülkeyi bünyesine almasının 10'uncu yıldönümünü kutladıklarına iÅŸaret ederek, konuÅŸmasına şöyle devam etti: ''Son 20 yıl içinde dünyamız küreselleÅŸme sürecinden geçmekte ve bu olgu sürekli ivme kazanmaktadır. Ä°leÅŸtiÅŸim ve biliÅŸim teknolojilerinde yaÅŸanan baÅŸdöndürücü geliÅŸmeler, sermayenin ulusal sınırları aÅŸarak yer deÄŸiÅŸtirmesi, uluslararası iliÅŸkilerde karşılıklı bağımlılığı ve dayanışmayı zorunlu kılmaktadır.KüreselleÅŸme sürecinin saÄŸladığı olanaklardan etkili biçimde yararlanmak ve bu sürecin olumsuz yönlerinden olabildiÄŸince az etkilenmek için bölgesel ekonomik iÅŸbirliÄŸi düzenekleri çerçevesinde iliÅŸkilerimizi daha da geliÅŸtirmemiz gerektiÄŸine inanıyoruz.  KüreselleÅŸmenin, geliÅŸme yolundaki ülkeler üzerindeki etkilerinin, daha hakça ve toplumsal adalete uygun biçimde gerçekleÅŸmesi içten dileÄŸimizdir. Bugün küreselleÅŸmenin nimetlerinin de getirdiÄŸi yükün eÅŸit olmayan biçimde paylaşıldığı yönünde haklı kaygılar bulunmaktadır. Özellikle geliÅŸme yolundaki ülkelerin ekonomik olanaklarını paylaÅŸmalarının ve deneyim deÄŸiÅŸimi yoluyla bölgesel iÅŸbirliÄŸini artırmalarının, küreselleÅŸmenin olumsuz etkilerinden korunmada etkin bir yöntem olduÄŸunu düşünüyoruz.''      YENÄ° OLANAKLAR VE SORUMLULUKLAR CumhurbaÅŸkanı Sezer, 10 üyeden oluÅŸan EÄ°T'in 350 milyonluk nüfusa, 8 milyon kilometrekarelik bir alana ve önemli doÄŸal kaynaklara sahip olduÄŸunu kaydetti.    Çin Halk Cumhuriyeti'nin batı sınırlarından Balkanlar'ın doÄŸusuna kadar geniÅŸ bir coÄŸrafyayı kapsayan bu alanın bölgesel ekonomik iÅŸbirliÄŸi yönünden üyelerine geniÅŸ olanaklar saÄŸladığını ifade eden Sezer, ''Ekonomik Ä°ÅŸbirliÄŸi TeÅŸkilatı'nın geniÅŸlemesi, üye ülkelere yeni olanaklar saÄŸladığı gibi yeni sorumluluklar da yüklemektedir. Örgütün denize çıkışı olmayan yeni üye ülkelerin kalkınmalarına katkıda bulunması yönünde, haklı istek ve beklentiler vardır'' diye konuÅŸtu. Sezer, örgütün yeni üyeleri arasındaki Afganistan'ın özel bir konumda olduÄŸunu belirterek, Afganistan'ın son 20 yıl içinde yaÅŸadığı kardeÅŸ kavgaları ve yabancı müdahaleler sonucu insan kaynaklarını önemli oranda yitirdiÄŸini ve alt yapısının tamamına yakın bölümünün yıkıldığını dile getirdi. Örgütün beÅŸ üyesinin Afganistan'la ortak sınırlara sahip olduÄŸunu anlatan Sezer, Türkiye'nin de Afganistan'la ortak bir tarihi ve kültürü paylaÅŸtıklarını söyledi. AFGANÄ°STAN'IN YENÄ°DEN YAPILANMASITürkiye'nin ikili düzeyde Afganistan'ın yeniden yapılanma sürecine elinden geldiÄŸi ölçüde katkıda bulunduÄŸunu vurgulayan Sezer, şöyle devam etti:   ''Afganistan'ın barış ve istikrara kavuÅŸması, kuÅŸkusuz bu ülkede yoksulluÄŸun ortadan kaldırılması ve sürdürülebilir bir kalkınmanın saÄŸlanmasıyla yakından iliÅŸkilidir. Afganistan'da kalıcı bir barışın kurulmasının bölgemizin barışına olduÄŸu kadar dünya barışına da önemli katkı saÄŸlayacağına inanıyoruz.Ekonomik Ä°ÅŸbirliÄŸi TeÅŸkilatı'nın, Afganistan'ın yeniden yapılanmasına yönelik çalışmalara somut katkılarda bulunmasını içtenlikle istiyoruz. Bu nedenle örgütün Afganistan'a yardım konusunda duyarlılık ve özenle  hareket etmesinin yerinde olacağını deÄŸerlendiriyoruz.  Örgütün Afganistan'da uygulamayı düşündüğü tasarılarda da mutlaka Afganistan hükümetinin onayının alınması ve Afgan halkının önceliklerinin gözardı edilmemesi gereklidir. Ekonomik Ä°ÅŸbirliÄŸi TeÅŸkilatı, her ÅŸeyden önce uzumanlık alanına giren tasarıları gerçekleÅŸtirmeye yönelmelidir.Örgütün Afganistan'daki tasarıları uluslararası toplumun bu ülkede sürdürdüğü çalışmaları tamamlayıcı nitelikte olmalıdır. Bu tasarıların ayrıca yapılabilir ve bankacılık yönünden geçerli olması üzerinde durulması gereken noktalardır. Bu tasarılar için bağışçı ülkeler ve uluslararası finans kuruluÅŸlarıyla temas edilmesinin yararlı olabileceÄŸini düşünüyoruz. Türkiye'nin bu ilkeler çerçevesinde Afganistan'a yardıma hazır olduÄŸunu yinelemek isterim.'' Â