Sezer, “Nüfus Hizmetleri Kanunu”nu onayladı
Güncelleme Tarihi:
(a.a.)
Oluşturulma Tarihi: Nisan 28, 2006 21:05
Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, 5490 sayılı “Nüfus Hizmetleri Kanunu”nu onayladı.
Cumhurbaşkanlığı Basın Merkezi'nden yapılan açıklamaya göre, kanun yayımlanmak üzere Başbakanlığa gönderildi.
Kanuna göre, Türkiye'de aile kütüğü bulunmayan ve yabancı ülkelerde oturan vatandaşlar, İçişleri Bakanlığı'nın göstereceği bir nüfus müdürlüğünde açılacak aile kütüğüne kaydedilecek. Nüfus kayıtları ve ilgili belgeler gizli olacak.
Türk vatandaşları, nüfus kütüğüne kaydolmak ve nüfus cüzdanı almakla zorunlu olacak.
Her çocuk, doğumdan itibaren yurtiçinde 30 gün içinde nüfus müdürlüğüne, yurtdışında ise 60 gün içinde dış temsilciliğe bildirilecek.
POLİS ZORUYLA GETİRTİLECEK
Nüfus müdürlükleri, süresi içinde bildirilmeyen çocuk veya nüfusa işlenmeyen erginlerin varlığını haber almaları halinde, erginlerin kendilerini; çocukların ise veli, vasi veya kayyımlarını, bunların bulunmaması halinde ise büyükanne, büyükbaba, kardeşlerini veya muhtarları, beyan için davet edecek.
Nüfus müdürlüklerinin uyarısına rağmen süresinde bildirimde bulunmayanların, emniyet güçlerince zorla getirtilmesi için gereken işlemler yapılacak.
BABANIN, EVLİLİK DIŞI ÇOCUĞUNU TANIMASI
Babanın evlilik dışı çocuğunu tanıması, babanın yazılı başvurusu üzerine, mahkemece ya da noterce tanımanın yapıldığı tarihten itibaren 10 gün içinde nüfus müdürlüğüne bildirilecek. Bu tanıma, vasiyetnamedeki beyanla olursa, bu durum, vasiyetnameyi açan hakim tarafından bildirilecek.
Evlat edinme kararı, bu kararı veren mahkemenin yazı işleri müdürünce nüfus müdürlüğüne bildirilerek, aile kütüğüne tescil edilecek.
İlgili kişi ya da kurumlar; ölümleri, yurtiçinde ölüm tarihinden itibaren, yurtdışında ise 10 gün içinde bildirmekle yükümlü olacak.
Öldüğü halde aile kütüklerinde sağ görülenlere ait ölüm tutanakları, ölüm olayını gösteren belgeyle başvurulması halinde nüfus müdürlüklerince düzenlenecek.
Aile kütüklerinde din bilgisine ilişkin talepler, kişinin yazılı beyanına uygun olarak kaydolunacak, değiştirilecek, boş bırakılacak veya silinecek.
Nüfus cüzdanının kapsamı, şekli, ebadı ile yürürlük, değiştirme ve geçerlilik tarihlerini belirlemeye, taklit, tahrif ve sahtecilikten korumak maksadıyla nüfus cüzdanı üzerine konulacak güvenlik unsurlarını, basım ve vatandaşa teslimat aşamasında uygulanacak sistem ve teknolojiyi cüzdanın kaybı ve değiştirilmesi halinde yapılacak işlemleri tespit etmeye, İçişleri Bakanlığı yetkili olacak.
Nüfus cüzdanlarına, kanunla öngörülenlerin dışında kayıt ve işaret konulamayacak. Nüfus cüzdanları, hiçbir kişi ve kurum tarafından alıkonulamayacak.
NÜFUS KAYIT ÖRNEĞİ VERİLMESİ
Aslına uygunluğunun nüfus müdürlüğünce onanmasıyla elde edilen nüfus kayıt örnekleri, aksi ispat edilene kadar geçerli olacak. Düzenlendikleri tarihten itibaren 180 gün içinde kullanılmayan nüfus kayıt örnekleri, geçerliliğini kaybedecek.
Bu kurum ve kişilerin dışındakiler, yazılı olarak başvurmak ve isteme nedenini açıkça belirterek, İçişleri Bakanlığı veya mülki idare amirinin emriyle nüfus kayıt örneği alabilecek.
Özel hayatın gizliliği prensibi doğrultusunda, bir kişinin nüfus kaydı hakkında, üçüncü kişiler bilgi veya özet alamayacak.
Üçüncü şahıslar, medeni hal bilgisi dışında bir kişinin nüfus kaydına ilişkin örnek veya bilgi alamayacak.
KİMLİK VE ADRES PAYLAŞIM SİSTEMİ
İçişleri Bakanlığı'nca, “kimlik ve adres paylaşım sistemleri” kurulacak. Bu sistemlerin, veri tabanındaki bilgilerin tamamı veya bir kısmı, bakanlık tarafından belirtilen esas ve usuller çerçevesinde kurumlar ile diğer kişilerin hizmetine açılabilecek. Bu bilgiler, toplu halde hiçbir kurum veya diğer kişilere verilemeyecek.
Kimlik numarası, kişiye bir defa verilecek ve değiştirilemeyecek. Türkiye'de kaydı tutulan yabancılara da kimlik numarası verilecek.
Kişiler adına düzenlenecek her türlü form, beyanname, kimlik kartı, ehliyet, pasaport gibi bütün tanıtıcı belgelerde, Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası yer alacak.
Yerleşim yeri adres değişiklikleri, 20 gün içinde nüfus müdürlüklerine bildirilecek. Konut sahipleri ile apartman ve site yöneticileri, sorumluluk alanlarında ikamete ilişkin değişiklikleri muhtara bildirecek. Muhtarlar ise nüfus müdürlüğünce kendilerine iletilen yerleşim yeri adres değişikliği bildirim listelerini inceleyerek, bildirilmemiş olanları, her ayın son haftası içinde bağlı ilçe müdürlüğüne bildirecek.
MUHTARLARA HAPİS CEZASI
Gerçeğe aykırı ikametgah veya cüzdan talep belgesi veren köy veya mahalle muhtarı ile herhangi bir işlem nedeniyle nüfus müdürlüğüne gerçek dışı beyanda bulunanlar ve bunlara tanıklık edenler, 6 aydan 4 yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılacak.
Nüfus olaylarını bildirme yükümlülüğü olup da bu yükümlüğünü belirtilen sürede yerine getirmeyenlere, nüfus ve aile cüzdanlarını kaybedenlere ve nüfus cüzdanlarını geçerlilik süresinin son bulmasından itibaren 2 ay içinde değiştirmeyen kişilere veya bu durumdaki çocukların veli veya vasilerine, 50 YTL para cezası verilecek.
Adres bildirimi yükümlülüğünü yerine getirmeyenlere 250 YTL, gerçeğe aykırı adres bildirenlere 500 YTL para cezası uygulanacak.
Doğal afet, gasp, hırsızlık, yangın ve terör nedeniyle nüfus ve aile cüzdanlarını kendi istekleri dışında kaybedenler, para cezasından muaf tutulacak.
YABANCILARLA İLGİLİ AYRI VERİ TABANI
Kurumlar, yasa yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 2 yıl içinde mevzuatlarını uygun hale getirerek, işlemlerinde kimlik numarası kullanacak.
Adres standardının belirlendiği tarihten itibaren en geç 12 ay içinde il özel idaresi ve belediyeler tarafından yerleşim birimlerinin adres bileşenleri, standarda uygun hale getirilecek.
İl özel idareleri ve belediyelerce gerçekleştirilen numaralama ve levhalama çalışmalarının uygunluğunun yerinde tespit edilmesi amacıyla TÜİK ve Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü tarafından numaralama işlemi tamamlandıktan sonra, 3 ay içinde alan kontrolü yapılacak. Kontrol sonuçlarına göre, ulusal adres ve veri tabanındaki bilgilerin güncellenmesi sağlanacak.
Kanun yürürlüğe girdikten itibaren en geç 21 ay içinde tamamlanmak üzere TÜİK tarafından alan taraması yapılacak; Türkiye'de ikamet ettikleri tespit edilen yabancılarla ilgili ayrı bir veri tabanı oluşturulacak.
Kanun yürürlüğe girinceye kadar, anne hanesine kaydolunan çocuklar, ergin ise kendisinin, ya da anne veya babasının başvurusuyla, babasının hanesine kaydolabilecek.
Kanuna göre, Türkiye'de aile kütüğü bulunmayan ve yabancı ülkelerde oturan vatandaşlar, İçişleri Bakanlığı'nın göstereceği bir nüfus müdürlüğünde açılacak aile kütüğüne kaydedilecek. Nüfus kayıtları ve ilgili belgeler gizli olacak.
Türk vatandaşları, nüfus kütüğüne kaydolmak ve nüfus cüzdanı almakla zorunlu olacak.
Her çocuk, doğumdan itibaren yurtiçinde 30 gün içinde nüfus müdürlüğüne, yurtdışında ise 60 gün içinde dış temsilciliğe bildirilecek.
POLİS ZORUYLA GETİRTİLECEK
Nüfus müdürlükleri, süresi içinde bildirilmeyen çocuk veya nüfusa işlenmeyen erginlerin varlığını haber almaları halinde, erginlerin kendilerini; çocukların ise veli, vasi veya kayyımlarını, bunların bulunmaması halinde ise büyükanne, büyükbaba, kardeşlerini veya muhtarları, beyan için davet edecek.
Nüfus müdürlüklerinin uyarısına rağmen süresinde bildirimde bulunmayanların, emniyet güçlerince zorla getirtilmesi için gereken işlemler yapılacak.
BABANIN, EVLİLİK DIŞI ÇOCUĞUNU TANIMASI
Babanın evlilik dışı çocuğunu tanıması, babanın yazılı başvurusu üzerine, mahkemece ya da noterce tanımanın yapıldığı tarihten itibaren 10 gün içinde nüfus müdürlüğüne bildirilecek. Bu tanıma, vasiyetnamedeki beyanla olursa, bu durum, vasiyetnameyi açan hakim tarafından bildirilecek.
Evlat edinme kararı, bu kararı veren mahkemenin yazı işleri müdürünce nüfus müdürlüğüne bildirilerek, aile kütüğüne tescil edilecek.
İlgili kişi ya da kurumlar; ölümleri, yurtiçinde ölüm tarihinden itibaren, yurtdışında ise 10 gün içinde bildirmekle yükümlü olacak.
Öldüğü halde aile kütüklerinde sağ görülenlere ait ölüm tutanakları, ölüm olayını gösteren belgeyle başvurulması halinde nüfus müdürlüklerince düzenlenecek.
Aile kütüklerinde din bilgisine ilişkin talepler, kişinin yazılı beyanına uygun olarak kaydolunacak, değiştirilecek, boş bırakılacak veya silinecek.
Nüfus cüzdanının kapsamı, şekli, ebadı ile yürürlük, değiştirme ve geçerlilik tarihlerini belirlemeye, taklit, tahrif ve sahtecilikten korumak maksadıyla nüfus cüzdanı üzerine konulacak güvenlik unsurlarını, basım ve vatandaşa teslimat aşamasında uygulanacak sistem ve teknolojiyi cüzdanın kaybı ve değiştirilmesi halinde yapılacak işlemleri tespit etmeye, İçişleri Bakanlığı yetkili olacak.
Nüfus cüzdanlarına, kanunla öngörülenlerin dışında kayıt ve işaret konulamayacak. Nüfus cüzdanları, hiçbir kişi ve kurum tarafından alıkonulamayacak.
NÜFUS KAYIT ÖRNEĞİ VERİLMESİ
Aslına uygunluğunun nüfus müdürlüğünce onanmasıyla elde edilen nüfus kayıt örnekleri, aksi ispat edilene kadar geçerli olacak. Düzenlendikleri tarihten itibaren 180 gün içinde kullanılmayan nüfus kayıt örnekleri, geçerliliğini kaybedecek.
Bu kurum ve kişilerin dışındakiler, yazılı olarak başvurmak ve isteme nedenini açıkça belirterek, İçişleri Bakanlığı veya mülki idare amirinin emriyle nüfus kayıt örneği alabilecek.
Özel hayatın gizliliği prensibi doğrultusunda, bir kişinin nüfus kaydı hakkında, üçüncü kişiler bilgi veya özet alamayacak.
Üçüncü şahıslar, medeni hal bilgisi dışında bir kişinin nüfus kaydına ilişkin örnek veya bilgi alamayacak.
KİMLİK VE ADRES PAYLAŞIM SİSTEMİ
İçişleri Bakanlığı'nca, “kimlik ve adres paylaşım sistemleri” kurulacak. Bu sistemlerin, veri tabanındaki bilgilerin tamamı veya bir kısmı, bakanlık tarafından belirtilen esas ve usuller çerçevesinde kurumlar ile diğer kişilerin hizmetine açılabilecek. Bu bilgiler, toplu halde hiçbir kurum veya diğer kişilere verilemeyecek.
Kimlik numarası, kişiye bir defa verilecek ve değiştirilemeyecek. Türkiye'de kaydı tutulan yabancılara da kimlik numarası verilecek.
Kişiler adına düzenlenecek her türlü form, beyanname, kimlik kartı, ehliyet, pasaport gibi bütün tanıtıcı belgelerde, Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası yer alacak.
Yerleşim yeri adres değişiklikleri, 20 gün içinde nüfus müdürlüklerine bildirilecek. Konut sahipleri ile apartman ve site yöneticileri, sorumluluk alanlarında ikamete ilişkin değişiklikleri muhtara bildirecek. Muhtarlar ise nüfus müdürlüğünce kendilerine iletilen yerleşim yeri adres değişikliği bildirim listelerini inceleyerek, bildirilmemiş olanları, her ayın son haftası içinde bağlı ilçe müdürlüğüne bildirecek.
MUHTARLARA HAPİS CEZASI
Gerçeğe aykırı ikametgah veya cüzdan talep belgesi veren köy veya mahalle muhtarı ile herhangi bir işlem nedeniyle nüfus müdürlüğüne gerçek dışı beyanda bulunanlar ve bunlara tanıklık edenler, 6 aydan 4 yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılacak.
Nüfus olaylarını bildirme yükümlülüğü olup da bu yükümlüğünü belirtilen sürede yerine getirmeyenlere, nüfus ve aile cüzdanlarını kaybedenlere ve nüfus cüzdanlarını geçerlilik süresinin son bulmasından itibaren 2 ay içinde değiştirmeyen kişilere veya bu durumdaki çocukların veli veya vasilerine, 50 YTL para cezası verilecek.
Adres bildirimi yükümlülüğünü yerine getirmeyenlere 250 YTL, gerçeğe aykırı adres bildirenlere 500 YTL para cezası uygulanacak.
Doğal afet, gasp, hırsızlık, yangın ve terör nedeniyle nüfus ve aile cüzdanlarını kendi istekleri dışında kaybedenler, para cezasından muaf tutulacak.
YABANCILARLA İLGİLİ AYRI VERİ TABANI
Kurumlar, yasa yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 2 yıl içinde mevzuatlarını uygun hale getirerek, işlemlerinde kimlik numarası kullanacak.
Adres standardının belirlendiği tarihten itibaren en geç 12 ay içinde il özel idaresi ve belediyeler tarafından yerleşim birimlerinin adres bileşenleri, standarda uygun hale getirilecek.
İl özel idareleri ve belediyelerce gerçekleştirilen numaralama ve levhalama çalışmalarının uygunluğunun yerinde tespit edilmesi amacıyla TÜİK ve Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü tarafından numaralama işlemi tamamlandıktan sonra, 3 ay içinde alan kontrolü yapılacak. Kontrol sonuçlarına göre, ulusal adres ve veri tabanındaki bilgilerin güncellenmesi sağlanacak.
Kanun yürürlüğe girdikten itibaren en geç 21 ay içinde tamamlanmak üzere TÜİK tarafından alan taraması yapılacak; Türkiye'de ikamet ettikleri tespit edilen yabancılarla ilgili ayrı bir veri tabanı oluşturulacak.
Kanun yürürlüğe girinceye kadar, anne hanesine kaydolunan çocuklar, ergin ise kendisinin, ya da anne veya babasının başvurusuyla, babasının hanesine kaydolabilecek.