OluÅŸturulma Tarihi: Ekim 22, 2003 00:00
CumhurbaÅŸkanı Ahmet Necdet Sezer, Türkiye'nin, Irak'ın komÅŸusu ve Irak halkının dostu olarak yeniden yapılandırma sürecinde elinden gelen katkıyı yapmayı sürdüreceÄŸini bildirdi. Ä°slam Konferansı TeÅŸkilatı Ekonomik ve Ticari Ä°ÅŸbirliÄŸi Daimi Komitesi'nin (Ä°SEDAK) Ä°stanbul'da baÅŸlayan 19. toplantısının açılış oturumuna baÅŸkanlık eden CumhurbaÅŸkanı Sezer, konuÅŸmasında OrtadoÄŸu bölgesinin yeni bir dönemin eÅŸiÄŸinde olduÄŸuna iÅŸaret etti. ORTADOÄžU'DA Ä°KÄ° DEVLET VÄ°ZYONU Sezer, ÅŸunları söyledi:    ''Ä°srail-Filistin sorununun çözümü yolunda her iki tarafın da benimsenmiÅŸ yol haritası uyarınca atacağı adımları hızlandırmasını ve çatışmaların, terörün ve ÅŸiddetin sona erdirilmesi için etkin bir iÅŸbirliÄŸi yapmasını bekliyoruz. Terör eylemleri ve güç kullanımı dahil, yol haritasının uygulanmasını engelleyecek her türlü giriÅŸimin etkisiz kılınması için gerekli önlemlerin kararlılıkla alınması, yaÅŸamsal önem taşımaktadır. UyuÅŸmazlığın barışçı yollardan çözümü amacıyla yakalanan bu önemli fırsatın kaçırılmasına izin verilmemelidir.''    Barış ve güvenlik ortamında tanınmış sınırlar içinde yanyana yaÅŸayacak iki devlet vizyonunun gerçekleÅŸmesinin, kalıcı barışın saÄŸlanması bakımından belirleyici olacağını vurgulayan Sezer, Türkiye'nin geçmiÅŸte olduÄŸu gibi bugün de OrtadoÄŸu'da barış, istikrar ve gönencin egemen olacağı bir geleceÄŸin kurulması için bütün taraflarla birlikte çalışmaya hazır olduÄŸunu söyledi.     "IRAK'TA EGEMENLÄ°K GÄ°DEREK IRAKLILARA DEVRELMELÄ°"    CumhurbaÅŸkanı Sezer, konuÅŸmasına şöyle devam etti.    ''KomÅŸumuz Irak'taki geliÅŸmeleri yakından izliyoruz. Irak'ta asayiÅŸ ve kamu düzeninin saÄŸlanması, halkın can ve mal güvenliÄŸinin korunması ve temel gereksinimlerinin karşılanması hızlı çözülmesi gereken konular arasındadır. Irak'ta asayiÅŸ ve istikrarın saÄŸlanmasına koÅŸut olarak, egemenlik giderek Iraklılara devredilmelidir. Bu süreçte Irak'ın toprak bütünlüğünün ve siyasal birliÄŸinin korunması bizim için vazgeçilmez ilkelerdir. Irak'ı oluÅŸturan bütün nüfus kesimlerinin bu temel ilkeler çerçevesinde kenetlenmesi, Irak için olduÄŸu kadar bu bölgenin istikrarı açısındanda büyük önem taşımaktadır.    TÃœRKÄ°YE'NÄ°N IRAK VÄ°ZYONUYıllardır çekmekte olduÄŸu sıkıntıları geride bırakmış, barış, istikrar, huzur ve gönenç içinde yaÅŸayan, toprak bütünlüğünü ve siyasal birliÄŸini koruyan, demokratik bir Irak'ın bölgesel ve uluslararası istikrara katkısı da büyük olacaktır. Bu doÄŸrultuda Irak'ın komÅŸularına ve bölge ülkelerine büyük sorumluluk düşmektedir. Türkiye, Irak'ın komÅŸusu ve Irak halkının dostu olarak, yeniden yapılandırma sürecinde elinden gelen katkıyı yapmayı sürdürecektir.Bu katkılar Türkiye'nin Irak'a iliÅŸkin temel vizyonunun somut yansımaları olacaktır. Türkiye'nin Irak vizyonu da, Irak halkının ve uluslararası toplumun kolektif vizyonudur, baÅŸka özel bir gündem içermemektedir.''"Ä°ÅžBÄ°RLİĞİ Ä°HTÄ°YACI DAHA DA ARTIYOR"Sezer, hızla deÄŸiÅŸen uluslararası koÅŸullar, ortak tarihsel, manevive kültürel deÄŸerleri paylaÅŸan ve birbirlerine içten kardeÅŸlik duygularıyla baÄŸlı olan ülkeler arasında, ekonomi ve ticaret alanında varolan iÅŸbirliÄŸinin, daha da geliÅŸtirilmesine olan gereksinimi giderek artırdığını vurguladı.    İSEDAK'ın, ülkeler arasında ekonomik ve ticari iÅŸbirliÄŸinin geliÅŸtirilmesine yönelik olarak kurulmuÅŸ önemli bir platform olduÄŸuna iÅŸaret eden Sezer, 20 yıla yakın bir süredir, ticareti özendirici ve kolaylaÅŸtırıcı önlemlerden özel kesimler arasında iÅŸbirliÄŸini ve ortakyatırım olanaklarını oluÅŸturmaya kadar birçok alanda görüşler ortaya konduÄŸunu ve tasarılar geliÅŸtirildiÄŸini kaydetti.CumhurbaÅŸkanı Sezer,''Ä°SEDAK platformunda oluÅŸan bu potansiyelin kullanılması yönünde önümüzdeki dönemde daha etkin ve verimli çalışmaların yapılacağı kuÅŸkusuzdur'' diye konuÅŸtu.    Dünya Ticaret Örgütü çerçevesinde yapılan müzakerelerin, önemli bir dönüm noktasına gelmiÅŸ bulunduÄŸunu kaydeden Sezer, ''Birkaç yıl önce Doha Süreci ile baÅŸlayan ve dünya ticaretinin hem geliÅŸmiÅŸ, hem de geliÅŸme yolundaki ülkeler açısından adil bir yapıya kavuÅŸturulabileceÄŸine iliÅŸkin umutlar, son Dünya Ticaret Örgütü Konferansı'nda yerini olumsuz bir görünüme bırakmıştır. Özellikle geliÅŸmiÅŸ ülkelerin, az geliÅŸmiÅŸ ülkeler yararına atması beklenen adımlar, ne yazık ki gerçekleÅŸmemiÅŸ ve Doha'da kazanılan ivme önemli ölçüde yitirilmiÅŸtir'' dedi.    YAPISAL SORUNLAR Ticaretin, geliÅŸme yolundaki ülkelerin gönenç arayışlarında vazgeçilmez bir etkinlik olduÄŸuna dikkat çeken Sezer, büyüyen ve çeÅŸitlenen dünya ticaretinden, kalkınma yolundaki ülkelerin hakettikleri payı alamamalarının, küresel ekonomik düzenin en önemli yapısal sorunlarından olduÄŸunu vurguladı.    Sezer, bu yapısal sorunun kaynağında, söz konusu ülkelerin sahip oldukları zenginlikleri etkin bir biçimde kullanamamaları yanında, uluslararası ticareti ve ekonomik iliÅŸkilerin iÅŸleyiÅŸini biçimlendiren, kurum ve kuralların da çok önemli payı bulunduÄŸunu dilegetirdi.    CumhurbaÅŸkanı Sezer, ''Bu nedenle, toplumlararası gelir farklılığının azaltılması, yoksullukla savaşım ve küresel ölçekte gönenç ve barışın saÄŸlanması için uluslararası ticareti düzenleyen kuralların ve kurumların geliÅŸme yolundaki ülkelerin sorunlarına duyarlı bir duruma getirilmesi gerekmektedir. Bu konuda atılacak adımlar geciktiÄŸi ölçüde geliÅŸme yolundaki ülkelerin dünya ticaretinden ve gönencinden hakettikleri payı alma umutları azalmaktadır'' ÅŸeklinde konuÅŸtu.     TERCÄ°HLÄ° TÄ°CARET SÄ°STEMÄ°Â Â Â Â Â Â Â Â Ä°SEDAK üyesi ülkelerin çoÄŸunluÄŸunu, geliÅŸme yolundaki ülkelerin oluÅŸturduÄŸunu kaydeden Sezer, geliÅŸmiÅŸ ülkelerin ticaret politikalarını, geliÅŸme yolundaki ülkelerin durumunu da gözeten bir biçimde gözden geçirmesi ve küresel ticareti düzenleyen kurum ve kuralların yeniden yapılandırılması durumunda, Ä°SEDAK üyelerinin dünyaticaretine katılımının çok daha hakça bir düzeyde gerçekleÅŸeceÄŸini ifade etti.    Gerek Dünya Ticaret Örgütü Cancun Konferansı'nın olumsuz sonuçlanması, gerekse küresel ölçekli ticari düzenlemelerin uzun süre isteyen niteliÄŸi nedeniyle, bölgesel ticari düzenlemelerin daha çabuk sonuç alınabilecek bir seçenek olarak öne çıktığına iÅŸaret eden Sezer, şöyle dedi:    ''Böyle bir uluslararası ortamda, bir Ä°SEDAK tasarısı olarak baÅŸlatılan Ä°slam Konferansı Örgütü Ãœyesi Ãœlkeler Arasında Tercihli Ticaret Sistemi Çerçeve AnlaÅŸması'nın bu yıl yürürlüğe girmiÅŸ olması, önemli bir açılım oluÅŸturmaktadır. Söz konusu Çerçeve AnlaÅŸması'nın yürürlüğe girmesi sonucunda, ülkeler arasında 2004 yılında baÅŸlatılacak olan ticaret müzakereleri, Ä°KÖ çerçevesinde ticaretin serbestleÅŸtirilmesi yönünde ilk kapsamlı giriÅŸimdir. Bu giriÅŸimin yapılacak müzakere turları ile giderek derinleÅŸen, kapsamlı bir ticarisistemin kurulması ereÄŸine yönelik olması, Ä°SEDAK'ın genel ilkeleri veamaçlarıyla tutarlıdır.''    Sezer, Ä°SEDAK üyelerinin, 1990 yılında kabul edilen Tercihli Ticaret Sistemi Çerçeve AnlaÅŸması'nın öngördüğü ticaret müzakerelerinibaÅŸlatma ve baÅŸarılı bir biçimde sonuçlandırmak için gerekli olanak vedeneyime sahip bulunduÄŸunu belirtti.     Son yıllarda olgunlaÅŸan ve ilerisi için umut veren bölgesel giriÅŸimler bulunduÄŸunu da kaydeden CumhurbaÅŸkanı Sezer, bunlar arasında Ekonomik Ä°ÅŸbirliÄŸi TeÅŸkilatı'nın imzaya açtığı ticareti serbestleÅŸtirici kapsamlı ticaret anlaÅŸması, Körfez Ä°ÅŸbirliÄŸi Konseyi üyeleri arasında kurulan gümrük birliÄŸi, kimi Kuzey Afrika ve OrtadoÄŸuülkeleri arasında bir serbest ticaret bölgesi kurulmasına yönelik olarak baÅŸlatılan Agadir GiriÅŸimi'nin sayılabileceÄŸini söyledi.     İSEDAK ÃœYELERÄ°NE ÇAÄžRI     İSEDAK üyelerinin kendi aralarında giriÅŸtikleri kimi düzenlemelerin yanında, Ä°slam Konferansı Örgütü üyesi olmayan ülkelerle de önemli giriÅŸimler içerisinde olduÄŸunu ifade eden Sezer, ''Ä°SEDAK üyelerinin uluslararası ticaret kurallarına uyum ve bölgesel ticaret düzenlemelerindeki deneyimi, ülkelerimiz arasındaki ticareti artırmak için önemli bir potansiyel oluÅŸturmaktadır. Söz konusu deneyim ve potansiyelin Tercihli Ticaret Sistemi kurmak üzere baÅŸlatılacak müzakerelerin baÅŸarısı için büyük bir olanak oluÅŸturduÄŸu kuÅŸkusuzdur'' diye konuÅŸtu.    İSEDAK'ın, yürüttüğü ekonomik ve ticari iÅŸbirliÄŸini geliÅŸtirme görevinde önemli bir aÅŸamaya geldiÄŸini, 2004 yılında baÅŸlatılacak olantercihli ticaret sistemi müzakerelerinin amaç ve kapsamına iliÅŸkin belgeleri kabul ederek, Ä°SEDAK bünyesinde önemli kararlar alacaklarınıifade eden Sezer, şöyle devam etti:     ''Ä°SEDAK üyeleri olarak sahip olduÄŸumuz uluslararası ve bölgesel ticari iÅŸbirliÄŸi deneyimi, bir tercihli ticaret sistemi kurulması içinmüzakereleri baÅŸarıyla yürütebileceÄŸimizin ve bu yolla Ä°slam dünyasının gönencine büyük katkılarda bulunabileceÄŸimizin güvencesidir. Bu düşüncelerle, deÄŸerli Ä°SEDAK üyesi devlet temsilcilerine, Ä°slam Konferansı Örgütü üyeleri arasında tercihli ticaret sistemi kurulması müzakerelerine katılma yönünde çaÄŸrıda bulunuyorum.''     EYLEM PLANINA Ä°LÄ°ÅžKÄ°N KARARLAR ALINMALI     Toplantıda, Ekonomik Ä°ÅŸbirliÄŸi Eylem Planı ve Uygulama Mekanizmasına iliÅŸkin olarak da önemli kararlar alınması gerektiÄŸini vurgulayan Sezer, bu konuda Ä°SEDAK Koordinasyon Ofisi ve ilgili Ä°slam Konferansı Örgütü kuruluÅŸlarınca uzunca bir süredir yapılmakta olan çalışmaların belli bir aÅŸamaya geldiÄŸini söyledi.    Sezer, Eylem Planı'nın uygulamasında yaÅŸanmakta olan sorunların giderilmesine iliÅŸkin olarak, ilgili kuruluÅŸların daha yoÄŸun iletiÅŸim ve eÅŸgüdümünü öngören ek düzeneÄŸin, bu alandaki çalışmalara yeni bir ivme kazandırmasını beklediklerini belirtti.Sezer, ''Ä°steÄŸimiz, Eylem Planı'nın daha etkin bir biçimde yaÅŸama geçirilmesi yönündeki çalışmaların sürdürülmesidir. Bu çerçevede, ilgili kuruluÅŸlar arasındaki eÅŸgüdümü güçlendirmeye yönelik teknik hazırlıkların yanında, Eylem Planı kapsamındaki tasarıların finansman boyutunu da çözme yönünde çalışmalara gereksinim duyulmaktadır'' diye konuÅŸtu.    Son yıllarda, özel kesim temsilcileri ve iÅŸadamları arasında iÅŸbirliÄŸinin geliÅŸtirilmesinin, ekonomi politikalarında öncelikli bir konu durumuna geldiÄŸine iÅŸaret eden Sezer, bu nedenle, Eylem Planı çerçevesindeki Ä°SEDAK etkinliklerinde, özel kesimler arası iÅŸbirliÄŸinegiderek daha çok ağırlık verilmesini mutlulukla karşıladıklarını anlattı.    Toplantı sırasında yapılacak görüş alışveriÅŸi oturumlarında, ülkeler arasında ticaretin geliÅŸmesinde, elektronik ticaretin ve bilgiteknolojilerinin kullanımının etkisinin tartışılacak olmasını anlamlı ve yerinde bulduklarını dile getiren Sezer, ''Yapacağınız görüş alışveriÅŸinin, ekonomik geliÅŸmenin ve ticaretin itici gücü durumuna gelen bilgi teknolojisinin kullanımı konusunda Ä°slam Konferansı Örgütüüyesi ülkelerde uygulanacak politikaların ve iÅŸbirliÄŸi alanlarının belirlenmesine yardımcı olacağına inanıyorum'' dedi. Â
button