Sezer: Barış hala mümkün

CumhurbaÅŸkanı Sezer, Danışmanı Tacan Ä°ldem aracılığıyla, "Irak'ta askeri bir operasyonun kaçınılmaz olduÄŸu kanısına katılmadığını, barışın hala mümkün olduÄŸuna inandığını" açıkladı. Sezer, "barış için arayışlarımız sürecek" mesajı verdi.CumhurbaÅŸkanlığı Özel Kalem Müdürü ve DışiÅŸleri BaÅŸdanışmanı Büyükelçi Tacan Ä°ldem, ABD'nin Irak'a askeri müdahalesinin henüz kaçınılmaz bir duruma gelmediÄŸini belirterek, barışa tüm taraflarca fırsat tanınması gerektiÄŸini kaydetti. Ä°ldem, Çankaya Köşkü'nde düzenlenen basın bilgilendirme toplantısında, Irak konusunun halen gündemi iÅŸgal etmeye devam ettiÄŸini, Türkiye'nin, bölgesindeki geliÅŸmeleri yakından izlediÄŸini söyledi. KIBRIS'TA ÇÖZÃœMSÃœZLÃœK ÇÖZÃœM OLAMAZÄ°ldem, Kıbrıs sorununa çözüm bulunmasının Türkiye Cumhuriyeti'nin olduÄŸu kadar KKTC'nin de hedefi olduÄŸunu belirterek, ''Elbette çözümsüzlük çözüm olamaz. Böyle bir hedef peÅŸinde koÅŸulduÄŸunu da sanmıyoruz. Bugün ÅŸayet Annan Planı'nda bizim olumlu olarak gördüğümüz hususlar bir kazanım olarak elde edilmiÅŸse, kuÅŸkusuz KKTC ve Sayın DenktaÅŸ'ın ÅŸimdiye kadarki  müzakerelerde gösterdiÄŸi basiretli tutumun rol oynadığını kabul etmek gerekir'' dedi. İldem, Çankaya Köşkü'nde düzenlenen basın bilgilendirme toplantısında, ''Sayın Recep Tayyip ErdoÄŸan ile KKTC CumhurbaÅŸkanı Rauf DenktaÅŸ arasında bir polemik devam ediyor. Sayın CumhurbaÅŸkanı'nın bu konudaki tavrı nedir'' sorusu üzerine, Kıbrıs konusunun DenktaÅŸ'ın da katıldığı bir toplantıda deÄŸerlendirildiÄŸini anımsattı. İldem, ÅŸunları söyledi:''Önemli olan ÅŸudur: Adadaki gerçekleri dikkate alacak bir çözüm. Çünkü, her ne pahasına olursa olsun bir çözüme de varmak mümkündür. Ancak, bu kalıcı bir çözümün reçetesi olmaz. Kalıcı bir çözüm ise Kıbrıs Türkleri'nin güvenliÄŸini egemen eÅŸitliÄŸini anavatanlar arasındaki dengeyi behemehal dikkate alacak yeni bir ortaklık temelinde bir çözümdür. Kuzey Kıbrıs halkının beklentileri önemlidir. Elbette KKTC halkının beklentileri bu müzakeleri biçimlendirecektir ve sayın DenktaÅŸ da halihazırda parlamentoda temsil olunan parti liderleriyle yoÄŸun bir danışma süreci içindedir. 7 Ocak'taki müzakere sürecine hazırlanmaktadır. Kuzey Kıbrıs Türk halkının beklentileri ne kadar önemliyse, hem garantör devlet olma niteliÄŸiyle hem de anavatan olma vasfıyla TürkiyeCumhuriyeti'nin de tarihsel ve ahdi hakları bulunmaktadır. Bunun da unutulmaması gerekir.''  BARIÅžA ÅžANS TANINMALISon zamanlarda Irak'a askeri operasyonun kaçınılmaz olduÄŸuna iliÅŸkin yorumlar yapıldığını anlatan Ä°ldem, şöyle devam etti: ''Oysa bizim kanımıza göre, ABD'nin askeri müdahalesi henüz kaçınılmaz bir duruma gelmiÅŸ deÄŸildir. Biz öteden beri askeri bir operasyonun ancak son seçenek olarak düşünülebileceÄŸini hep belirttik. Gerçekten, barışa tüm taraflarca fırsat tanınmalıdır. Barışçı yollar ve diplomatik yönetemler henüz tüketilmiÅŸ de deÄŸildir.'' IRAK SORUMLU DAVRANMALITürkiye'nin Irak'ın toprak bütünlüğü ve siyasi birliÄŸinin korunmasına büyük önem verdiÄŸini yineleyen Ä°ldem, ''Irak açısından geçerli kırmızı çizgiler olarak adlandırdığımız kimi beklentilerimiz bulunmaktadır. Her durumda görüşlerimizin, beklentilerimizin yerine getirilmesi önem taşımaktadır'' dedi. 1441 sayılı BM Güvenlik Konseyi kararına Irak'ın tam olarak uymasının zorunluluk olduÄŸunu tekrarlayan Ä°ldem, Irak'ın üzerinde bu bakımdan önemli bir sorumluluk bulunduÄŸunu vurguladı. Ä°ldem, ''Zira bölgede bir çatışma durumunun ortaya çıkması bölgesel istikrar üzerinde sakıncalar doÄŸuracaktır. Türkiye, böyle bir geliÅŸmeyi istememektedir'' diye konuÅŸtu. Ä°ldem, Körfez Krizi sırasında büyük kayıplara uÄŸrayan Türkiye'nin,bu kez aynı durumla karşılaÅŸmak istemediÄŸini belirtti.  ABD OPERASYON BAÅžLATAMAZBM silah denetçilerinin raporu ve bu raporun Güvenlik Konseyi'nde deÄŸerlendirmeye tabi tutulmasının önem taÅŸdığını anlatan Ä°ldem, 1441 sayılı kararın da otomatik bir ÅŸekilde askeri operasyon baÅŸlatılmasına olanak tanımadığını ifade etti. Ä°ldem, ''Böyle arzu etmediÄŸimiz bir askeri operasyon zaruretinin doÄŸması halinde, uluslararası oydaÅŸma ve yasallık ilkeleri temel olmalıdır. Bu politikamızda bir deÄŸiÅŸiklik söz konusu deÄŸildir'' dedi. Türkiye'nin ABD ile gerek siyasal gerek askeri alanda danışmalarının sürdüğünü kaydeden Ä°ldem, ABD Hazine Bakan Yardımcısı  John Taylor ve DışiÅŸleri Bakan Yardımcısı Marc Grossman'ın temaslarına iÅŸaret etti. ABD BÄ°LÄ°YORGörüşmelerde, Türkiye'nin politikasının bir kez daha ayrıntılarıyla açıklanma olanağının bulunduÄŸunu bildiren Tacan Ä°ldem, şöyle devam etti: ''Türk ekonomisinin arzu etmediÄŸimiz böyle bir harekattan etkinlenmesi kaçınılmazdır. Dolayısıyla, Türk ekonomisinin büyüme trendine girdiÄŸi, enflasyonda düşüşün yaÅŸandığı bir ortamda, bu dengeleri alt üst edecek bir geliÅŸmeyi arzu etmediÄŸimiz ABD tarafından bilinmektedir. Yürütülen çalışmalarda da ekonomik desteÄŸin ne ÅŸekilde yapılabileceÄŸi üzerinde durulmuÅŸtur. Her halükarda Türkiye'nin Irak'la ilgili siyasi mesajlarının hiçbir tereddüde yer bırakmayacak biçimde alınmış olduÄŸunu söyleyebilirim.  Bölge ülkesi olmamız dolayısıyla barış çabalarına katkıda bulunmamız da önem taşımaktadır. Bölge ülkeleriyle tarihsel baÄŸlarımız bulunmaktadır. Bölgesel barış ve istikrar açısından onlarla iÅŸbirliÄŸi içinde olmamızdan daha doÄŸal bir ÅŸey olamaz. Türkiye'nin, olası bir operasyona ki bunu arzu etmiyoruz, katkısını belirlerken, uluslararasıyasallık ve oydaÅŸma temelinde vereceÄŸi katkılarda bu bölgedeki konumunu ve tarihsel baÄŸlarını dikkate alacak biçimde bir deÄŸerlendirme yapacağını kaydetmekte yarar bulunmaktadır.'' Ä°ldem, BaÅŸbakan Abdullah Gül'ün bu hafta sonu bölge ülkelerine yapacağı ziyaretin önem taşıdığını vurgulayarak, ''Irak'a, deÄŸiÅŸik vesilelerle, BM Güvenlik Konseyi kararlarını uygulaması, uluslararası toplumla iÅŸbirliÄŸi içinde olması yönünde mesajlar zamanında iletilmiÅŸti. Bundan sonra da iletilmeye devam edilecektir'' dedi. MESAJ BAÅžBAKAN'DANÄ°ldem, Irak konsundaki soruları yanıtlarken de, Devlet Bakanı KürÅŸat Tüzmen'in Irak gezisi sırasında BaÅŸbakan Abdullah Gül'ün bir mesajını Irak Devlet BaÅŸkanı Saddam Hüseyin'e ileteceÄŸini, CumhurbaÅŸkanı Sezer'in bir mesajının söz konusu olmadığını söyledi. Tacan Ä°ldem, bir baÅŸka soru üzerine, Türkiye'nin ''kırmızı çizgi''olarak nitelendirdiÄŸi beklentilerinin daha önce çeÅŸitli kereler açıklandığını, bunda herhangi bir deÄŸiÅŸikliÄŸin bulunmadığını bildirdi. Ä°ldem, Türkiye'nin Musul ve Kerkük konusundaki beklentilerinin ne olduÄŸu yolundaki soruya ise ÅŸu yanıtı verdi: ''Musul ve Kerkük, hem tarihi hem de doÄŸal kaynaklar zenginliÄŸi açısından özelliÄŸi olan bögelerdir. Bu bölgelerin behemahal merkezi Irak yönetiminin otoritesi altında tüm grupların yararlanacağı bir biçimde yönetimin parçası olması bizim beklentimizdir. Yani, belli birgrup veya grupların o ÅŸehirler ve bölgeler üzerinde hak iddiaları, bizim açımızdan geçerli olamaz. Bu, kırmızı çizgilerden biridir. Ä°lgili tüm taraflarca da bu hususlar bilinmektedir.'' KAYIPLARIN TELAFÄ°SÄ°Muhtemel bir operasyon durumunda Türkiye'nin kayıplarının telafisi konusunda ABD'den nasıl bir talepte bulunulduÄŸunun sorulması üzerine de Ä°ldem, Türk ekonomisinin yakaladığı büyüme trendini koruyacak, enflasyonda düşüşü hedeflediÄŸi biçimde gerçekleÅŸtirecek yapının zarar görmemesinin önem taşıdığını ifade etti. Hazine MüsteÅŸarlığı'nın teknik çalışmalarını yürüttüğünü ve muhataplarına ilettiÄŸini kaydeden Ä°ldem, ''Rakamsal bir tahmin veremem. Ancak, belirttiÄŸim hedeflerin korunması bizim açımızdan önelidir. Bütün çalışmalarımızı ve yürüttüğümüz danışmaları bu çerçevede deÄŸerlendirmekte ve ele almaktayız'' dedi. ASKERÄ° ÃœSLERÄ° TEFTÄ°Åž''Ãœslerin incelenmesi konusunda ABD ile yaÅŸanan sıkıntı aşıldı mı'' sorusuna ise Ä°ldem, ÅŸu karşılığı verdi: ''ÇeÅŸitli havaalanlarında keÅŸif faaliyetleri yürütülebilmesi için,bu faaliyetin dayanacağı bir hukuki temelin olması gerekir. Bunu ikilibir düzenleme çerçevesinde ele almak gerekir. Zira, söz konusu olan bir NATO operasyonu deÄŸildir. ABD ile Türkiye arasındaki bir düzenlemedir. Bu amaçla, bir mutabakat muhtıra taslağı ABD tarafına iletilmiÅŸtir. Teknik çalışmalar sürdürülmektedir.''Â