Sezen abla kızlarla ‘kod’luyor

Parlak bir öğrenci olarak önce bornova anadolu lisesi’ni sonra boğaziçi üniversitesi’ni bitiren sezen sungur saral’dan (40) önemli şirketlerde işe girmesi bekleniyordu. kendisinden bekleneni yaptı ama 8 yıllık kurumsal iş deneyiminin ardından e-kitap okuyucuyla tanışması, kariyer yolculuğunu farklı bir noktaya taşıdı. “Bu alet Anadolu’daki eğitim konusunda çığır açabilir” duygusuyla kendi şirketini kurmaya karar veren Saral ile bugün 500’e yakın çalışanı bulunan bir teknoloji fabrikası sahibi olmasını sağlayan girişimini konuştuk:

E-KİTAP’LA KARİYER DEĞİŞİMİ

“2005’te Boğaziçi’nden mezun oldum. Biz mezun olduğumuzda girişimcilik kavramı bu kadar yaygın değildi. Okuldan mezun olan herkes büyük şirketlere giriyordu. Benim derslerim iyiydi, kayak sporcusuydum. Uluslararası fuarlar yapan CNR Holding’e girdim. Bir kadın girişimcinin şirketiydi ve çalışanların yüzde 80’i kadındı. Bu iş sayesinde dünyada pek çok fuar gezdim ve orada tüm sektörlerden KOBİ’lerle tanıştım. 8 sene orada çalıştım, genel müdür yardımcılığına yükseldim. O sırada dünyada e-kitap okuyucu furyası başladı. Eşim Boğaziçi’nden mezun bir mühendis. Ben de büyük bir edebiyat tutkunuyum. Hemen kendimize e-kitap okuyucu aldık. Alet bozuldu ve yenisini sipariş ettik. Daha sonra eskisini tamir edip onu internetten sattık. İnanılmaz bir ilgi olduğunu fark ettik.

İLK ADIM ÇİN’DEN ATILDI

O noktada ben bunun gelecekte tüm Türkiye’ye yayılacağını Anadolu’daki çocukların kitaba erişim sorununun bu sayede çözüleceğine inandım. Tam da ‘Beyaz Zambaklar Ülkesinde’yi okuyorum... Bir hayal kurdum. Ama bir yandan eşim de ben de şirketlerimizde genel müdür yardımcısıyız. Ardından Çin’den e-kitap okuyucu alıp Türkiye’de satmaya başladık. Daha sonra Boğaziçi’nden arkadaşlarımızın firmalarıyla görüşmeye başladık. Bu aleti yaygınlaştırmak istiyorduk. Büyük bir şirket bize sipariş verdi. O siparişin ardından şirket kurduk. Biz e-kitap okuyucu işini oturttuktan sonra tabletler yaygınlaşmaya başladı. Tablet getirtip satmaya başladık. Distribütörlük almak istedik ancak kimse bize vermedi. Tayvan’da bir markadan distribütörlük istediğimizde bize ‘Biz Türkiye pazarına girmeyelim ama sizin kendi markanızı oluşturmak için üreticiyle tanıştıralım’ dediler.

MARKA İÇİN ARABASINI SATTI

Arabalarımızı sattık ve Reeder markasını kurduk. Daha sonra tablet ve telefonları ithal etmeye başladık. Ben bu işe başladıktan 3, eşim 2 sene sonra işi bıraktı. Bozulan alet geldiğinde eşim tamir ediyordu. Bu işin stratejik bir iş olduğunun, reklam yapılması gerektiğinin farkında bile değildik. 2015’in sonunda kadın girişimci olduğum için bana uluslararası kurumlar yazmaya başladı ve girişimcilik ekosistemine dahil oldum. Çok değerli mentorlarım oldu. Birçok önemli kurum ve isim yol gösterdi. Bence benim dönüm noktam o danışmanlıklar.

SAMSUN’DA FABRİKA KURDU

Yavaş yavaş e-ticaret pazar yerlerine girmeye başladık. Danıştıklarım, potansiyeli yüksek bir yerli üretim yapmamızı tavsiye ettiler. Ben de çok güvendiğim bir kadın işinsanını şirkete stratejik ortak yaptım. Onun yardımıyla, büyük emeklerle 2018’in sonunda Samsun’da fabrika kurduk.

2018’de KAGİDER, Garanti BBVA, ve Ekonomist Dergisi tarafından düzenlenen yarışmada ‘Yılın Kadın Girişimcisi’ ödülü aldım. Ben bunları aldığımda yatırımı yapmış ancak daha geri dönüşlerini almamıştım. Tam o sırada pandemi patladı. Gerçekten çok zor bir dönemdi. Borçlar var, satışlar sürüyor ancak dünya durmuş durumda. Elinde parça yok, teslim edeceğin mallar var onları gönderecek kişiler çalışmıyor. Vazgeçme lüksümün olmadığı bir andı. O sırada medikal teknoloji üreten fabrikaların çalışmaya devam ettiğini gördük hemen yönümüzü uzaktan ateş ölçere çevirdik. Karamsarlığa fırsat vermedik. O bizi kurtardı diyebilirim.”

2 BİN 500 KIZ ÖĞRENCİYE KODLAMA

"Geçen yıl şirket büyüdükçe kendi kendime ‘Benim bu şirketi kurma amacım neydi?’ diye düşünmeye başladım. Aslında ben e-kitabın ve teknolojinin yaygınlaşmasını ve Anadolu’ya daha çok eğitimin ulaşmasını hedeflemiştim. Artık bu doğrultuda çalışmam gerektiğini düşündüm. ‘Kızlar Kodlar’ projesi de böyle çıktı. Profesyonel insanlarla çalışmaya başladım, onlar şirketi benden çok daha iyi yönetmeye başlayınca ben tamamen eğitime odaklandım. Meslek liselerindeki kız öğrencilere kodlama, mobil oyun yazma, makerlık öğrettiğimiz bir proje. Uluslararası bir eğitim projeyi doğrudan örnek aldık. KAGİDER’de 22-25 yaş arasına eğitimler veriliyor. Ben daha da erken yaşta ‘Ben bunu yapabilirim, teknoloji sektöründe çalışabilirim’ demelerini istiyorum. Bu yüzden meslek liseleriyle çalıştık. Şimdi daha da erken yaştaki öğrencilere bu eğitimleri vermek istiyoruz. MEB’in izniyle toplam 50 okulda 2 bin 500 öğrenciye online eğitim, 250 öğrenciye de yüz yüze eğitim verdik. İlk yılımız bitti, şimdi ikinci yıl bütçeyi daha da artırdık. Seneye neredeyse iki katı öğrenciye ulaşma hedefimiz var."

KARADENİZ KADINI TUTKULU VE YETENEKLİ

- Saral’a neden Çin’de üretim yaparken Türkiye’de fabrika kurduklarını soruyorum. Saral yanıtlıyor: “Türkiye nasıl zamanında tarımda, tekstilde yerli üretimde bir atak yaptı. Şimdi de sırada teknoloji var diye düşündüm. Türkiye’de teknoloji alanında yerli üretimin bazını oluşturan ekipte olmak istedim. Çünkü Türkiye bu üretimi yapabilecek kapasitede bir ülke. Devlet yerel üretimine de müthiş bir destek veriyor. Samsun Üniversitesi’nin içerisinde eski tütün hangarlarının olduğu bölgeyi bize verdiler. Biz burayı telefon üretim tesisine çevirdik. Ondokuz Mayıs Üniversitesi yakınlarında da çalışma alanımız var. Şu anda Samsun’da 450 çalışanımız var bunların büyük bir bölümü kadın. Şirketin hissedarlarının yarısından fazlası kadın, şirketin yönetim kurulunun yarısından fazlası kadın. Karadeniz kadını çalışma konusunda inanılmaz tutkulu ve yetenekli. Şirketin yaş ortalaması 26. Şimdi halka açılıyoruz.”