Servis kaza yaparsa 2 yıldan 15 yıla kadar hapis istemi

Manisa’da serviste unutulup ölen küçük Alperen’in ardından benzer bir olayın İstanbul’da yaşanması ve okul servislerinde sabıkalı şoförlerin çalışması velileri son derece tedirgin etti.

Konuyla ilgili görüş bildiren Avukat Erhan Balaman okul servislerinin karıştığı kazalarda sadece 2016 yılında 8 öğrencinin hayatını kaybettiğini ve 3 binden fazla öğrencinin de yaralandığının açıklandığını, bu rakamların Avrupa ülkelerindeki oranların çok üzerinde olduğunu belirterek şöyle devam etti:

“Okul öncesi ve diğer öğrenci taşıma hizmetlerini düzenli ve güvenli hale getirmek, bu amaçla taşıma yapacak gerçek ve tüzel kişilerin yeterlilik ve çalışma şartlarını belirlemek için Okul Servis Araçları Hizmet Yönetmeliği yürürlüktedir. Burada okul servis şoförlerinin ve rehber personelin işe alınma kriterleri de belirlenmiştir. Bu doğrultuda servis şoförlerinin ve rehber personelin affa uğramış olsa bile önceden cinsel suçlara karışmamış olmaları, yine kişiyi hürriyetinden yoksun kılma, fuhuş, uyuşturucu madde bulundurmak, kullanmak, kullanımını kolaylaştırmak veya ticaretini yapmak ve sarhoş olarak başkalarının huzur ve sükununu bozmak gibi suçlardan hüküm giymemiş olmaları şarttır. Yine şoförlerin, son beş (5) yıl içerisinde; bilinçli taksirli olarak ölümlü trafik kazalarına karışmamış olması, alkollü olarak araç kullanma ve hız kurallarını ihlal nedeniyle, sürücü belgelerinin birden fazla geri alınmamış olması ve en az 26 yaşını doldurmuş olmaları gerekmektedir. Bunların haricinde şoförler, "Yurtiçi Yolcu Taşımacılığı Sürücü Mesleki Yeterlilik Belgesi" ne sahip olmak zorundadırlar.

Okul yönetimleri şoför seçiminde titiz davranmalı; onların deneyimli ve usta sürücü olup olmadıklarını ve geçmişlerini araştırmalı; özel yaşamları, alışkanlıkları, ilişkileri, huyları ve davranışları hak¬kında bilgi toplamalı; olaylar karşısında çabuk öfkeye kapılıp kapılmadıklarını, soğukkanlı ve ağırbaşlı davranıp davranmadıklarını gözlemlemeli; alkol ve uyuş¬turucu bağımlısı olup olmadıklarını, kumar oynayıp oynamadıklarını, daha önce kaza yapıp yapmadıklarını araştırıp öğrenmelidirler. Okul servislerindeki ve genel olarak tüm toplu taşıma yapan araçların kazalarındaki toplu ölümler ve yaşam boyu sakat kalmalar, böylesine titiz ve ayrıntılı bir incelemeyi ve şoför seçiminde “yüksek özen” göstermeyi zorunlu kılmaktadır.

2 yıldan 15 yıla kadar hapis istemi

Öğrencilerin kaza geçirmeleri durumunda; okul servis araçları, okul yönetimi tarafından kiralanmışsa, hem okul yönetimi hem de taşıma şirketi ortaklaşa ve zincirleme olacak şekilde sorumludurlar. Okul Servis Araçları Hizmet Yönetmeliğinde okul servis araçlarının nasıl kiralanacağına ilişkin ayrıntılı açıklamalar yapılmıştır. Yargıtay’ın bir kararında, kaza geçiren öğrenci için taşıma şirketi ile okul yöneti¬mine karşı açılan tazminat davası, taşıma şirketi yönünden kabul ve okul yöne¬timi yönünden reddedilmiş; kararın davacı tarafça temyiz edilmesi üzerine, Yar¬gıtay 11.Hukuk Dairesi 11.03.2002 gün E.2001/9731 K.2002/ 2107 sayılı kara¬rıyla okul yönetiminin de sorumlu ve tazminat ödemekle yükümlü bulunduğu ge¬rekçesiyle yerel mahkeme kararını bozmuştur. Herhangi bir ölümlü ya da yaralanmalı kaza durumunda hem okul yönetimi, hem taşıma şirketi hem de şoför ile yardımcı personel cezai anlamda ve tazminat ödeme yükümlülüğü anlamında sorumludurlar. Herhangi bir ölümlü ya da yaralanmalı kaza meydana geldiğinde 2 yıldan 15 yıla kadar hapis cezası istemiyle yargılanacaklardır.

Taşımacılar tarafından okul servis aracı olarak kullanılacak taşıtların arkasında "OKUL TAŞITI" yazısı bulunmalı, yine öğrencilerin iniş ve binişleri sırasında yakılmak üzere taşıtın arkasında siyah renkte büyük harflerle "DUR" yazısı okunacak şekilde tesis edilmiş olmalı, araçların kapıları şoför tarafından açılıp kapatılabilecek şekilde otomatik olmalıdır.

Yine yönetmeliğe göre okul servis aracı olarak kullanılacak taşıtlar temiz, bakımlı ve güvenli durumda bulundurulmalı ve 6 ayda bir bakım ve onarımları yaptırılmakla birlikte; taşıtların cinsine göre Karayolları Trafik Yönetmeliğinin öngördüğü periyodik muayeneleri de yaptırılmış olmalıdır. Okul Servis Aracı olarak kullanılacak taşıtların yaşları yirmi yaşından büyük olmamalıdır. Taşıtlarda her öğrenci için bir emniyet kemeri bulunmalıdır ve görüntü ve müzik sistemleri taşıma hizmeti sırasında kullanılmamalıdır.

Yönetmeliğin 9’ncu maddesine göre öğ¬renci taşıyan gerçek ve tüzel kişiler ile kamu kuruluşlarının taşıma hizmetinde kullanılan “Okul Servis Araçları” için yaptırmaları zorunlu sigorta türü Zorunlu Mali Sorumluluk (Trafik) Sigortası’dır. Ancak okul servis aracı işleten taşımacıların yaptırmaları “zorunlu sigorta”ların bununla sınırlı olmaması gerekir. Zaman kaybetmeden gerekli yasal düzenlemelerin Meclis’te görüşülerek ilgili kanun değişikliği ile okul servisleri de dahil olacak şekilde tüm il içi taşımalar ve kilometre sınırı olmaksızın tüm şehirlerarası toplu taşıma araçlarında zorunlu koltuk sigortası ile zorunlu karayolu taşımacılık sigortasının yaptırılması da zorunlu hale getirilmelidir.