Serbest meslek kazancının tespiti

Serbest meslek kazancının tespiti ile ilgili düzenlemeler Gelir Vergisi Kanununun 65-68'nci maddeleri arasında yeralmaktadır.Serbest meslek kazancı bir hesap dönemi içinde serbest meslek faaliyeti karşılığı olarak tahsil edilen para ve ayınlar ve diÄŸer suretlerle saÄŸlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerden bu faaliyet dolayısıyle yapılan giderler indirildikten sonra kalan farktır.  Müşteri veya müvekkilden, serbest meslek faaliyeti ile ilgili olmak üzere para ve ayın ÅŸeklinde alınan gider karşılıkları kazanca ilave edilir. Amortismana tabi iktisadi kıymetlerin elden çıkarılması halinde Vergi Usul Kanunu'nun 328'inci maddesine göre hesaplanan müspet fark kazanca eklenir. Vergi, resim, harç, keÅŸif, ÅŸahitlik, bilirkiÅŸilik ve ekspertiz gibi hususlara harcanmak üzere müşteri veya müvekkilden alınan ve tamamen bu hususlara sarf edilen para ve ayınlar kazanç sayılmaz. Ancak bu durumda sözkonusu harcamaların belgelerinin de gider olarak kaydedilmemesi gerekir.  Serbest meslek kazançlarında, ticari kazançtan  farklı olarak tahakkuk esası deÄŸil tahsil esası geçerlidir. Serbest meslek erbabının bir iÅŸlemden dolayı hasılat gösterebilmesi için kazancını tahsil etmesi gerekir.   Ancak aÅŸağıdaki hallerde kazanç tahsil edilmiÅŸ sayılır. ·Serbest meslek erbabının bilgisi  dahilinde olmak  kaydiyle, adlarına kamu müessesesine, icra dairesine, bankaya, notere veya postaya para yatırılmış olması halinde. ·Serbest meslek kazancı olarak doÄŸan alacağın baÅŸka bir ÅŸahsa temliki (Temlikin ivazlı olup olmadığına bakılmaz. Ä°vazlı temliklerde ivazın tahsil ÅŸartı aranmaz.) veya müşterisine olan borcu ile takası halinde.Yabancı parayla yapılan ödemeler, ödeme gününün borsa rayici ile, borsada rayici yoksa, Maliye Bakanlığı'nca tespit edilecek kur üzerinden Türk parasına çevrilir. Biletle girilen yerlerde faaliyette bulunan dar mükellefiyete tabi serbest meslek erbabı diledikleri takdirde, bilet bedelleri tutarından, bu bedellere dahil resimler düşüldükten sonra kalan miktarın yarısı safi kazanç sayılmak suretiyle vergilendirilirler.   KAZANÇTAN Ä°NDÄ°RÄ°LEBÄ°LECEK GÄ°DERLER  Serbest meslek kazancının tespitinde aÅŸağıda yazılı giderler hasılattan indirilir: ·Mesleki faaliyetin icrasına tahsis edilen iÅŸyeri kirası (ikametgahlarının bir kısmını iÅŸyeri olarak kullananlar,   kiranın yarısı ile  ısıtma ve aydınlatma gibi sair masrafların yarısını indirebilirler. Ä°ÅŸyeri kendi mülkü olanlar kira yerine amortismanı, ikametgahı kendi mülkü olup bunun bir kısmını iÅŸyeri olarak kullananlar amortismanın yarısını gider yazabilirler); ·Mesleki kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi için ödenen aydınlatma, ısıtma, telefon, kırtasiye giderleri, müstahdem ücretleri, meslek, ilan ve reklam vergileri ile iÅŸyerleriyle ilgili ayni vergi, resim ve harçlar; · Mesleki faaliyetin ifasında baÅŸkalarına gördürülen hizmetler için ödenen paralar; ·Alınan meslek kitapları ve meslek dergileri için ödenen bedeller ve mesleki teÅŸekküllere ödenen aidat; ·Mesleki faaliyetle ilgili seyahat ve ikamet giderleri (Seyahat maksadının gerektirdiÄŸi süre ile sınırlı olmak ÅŸartıyla); ·MesleÄŸin ifasına lüzumlu aletlerin eczaların ve sair maddelerin tedariki için yapılan giderler; ·Mesleki faaliyette kullanılan tesisat ve demirbaÅŸ eÅŸya için Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre ayrılan amortismanlar (Amortismana tabi iktisadi kıymetlerin elden çıkarılması halinde mezkur kanunun 328' nci maddesine göre hesaplanacak zararlar dahil); ·Serbest meslek faaliyetleri dolayısıyla emekli sandıklarına ödenen giriÅŸ ve emeklilik aidatları; ·Mesleki faaliyetle ilgili olarak kanun, ilam ve mukavelenameye göre ödenen tazminatlar; ·İşle ilgili olarak ÅŸehir içi ulaşım, posta, telgraf  ücretleri gibi müteferrik giderler ile envantere dahil olan binek otomobillerinin giderleri ve Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre ayrılan amortismanları.   Her türlü para cezaları ve vergi cezaları ile serbest meslek erbabının suçlarından doÄŸan tazminatlar gider olarak indirilemez. Kanunda indirilebilecek giderler arasında yeralmamakla birlikte, Maliye Bakanlığı'nın vermiÅŸ olduÄŸu  bir muktezada, iÅŸle ilgili  olmak ÅŸartıyla;  çay, kahve ve meÅŸrubat giderlerinin de gider olarak dikkate alınabileceÄŸi ifade edilmiÅŸtir.Â