Septimius Severus başına kavuştu... 60 yıl sonra evine döndü
Güncelleme Tarihi:
Burdur Boubon Antik Kenti kökenli Septimius Severus heykelinin vücudu ve başı yaklaşık 60 yıldır birbirinden ayrı bir şekilde ABD ve Danimarka’da bulunuyordu. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın yoğun çalışmaları sonucu heykelin vücudu 2023 yılının mart ayında ABD’den yurda dönmüştü. Şimdi de heykelin başının Danimarka’dan iadesi sağlandı.
Burdur’da yer alan Boubon Antik Kenti, Roma İmparatorluğu döneminin görkemli yapılarından izler taşıyan önemli bir merkez olarak biliniyor. Milattan Sonra 193-211 yılları arasında hüküm süren Roma İmparatoru Septimius Severus’a ait bronz heykel başı, 1960’lı yıllarda Boubon Antik Kenti’nde gerçekleştirilen yasadışı kazılar sırasında yurtdışına çıkarıldı. 1970 yılında sanat simsarı Robert Hecht Jr. tarafından Danimarka’daki Glyptotek Müzesi’ne satılan eser, 1979’da müzede bulunan gövdesiyle birleştirildi.
JALE İNAN’IN ÇALIŞMALARI İADENİN TEMELİ OLDU
Türk biliminsanı Prof. Dr. Jale İnan’ın 1970’li yıllarda yaptığı araştırmalar ve yayımladığı bilimsel çalışmalar, eserin kökeninin belirlenmesinde ve iadesinde temel bir kaynak oluşturdu. Heykel başı, Roma sanatının detaylara verdiği önemi ve dönemin liderlik sembollerini yansıtan nadir eserlerden biri olarak kabul ediliyor. Boubon Antik Kenti’nden kaçırılan eserlerin yalnızca Avrupa değil, ABD’ye de gönderildiği biliniyor. Bakanlık, Manhattan Bölge Savcılığı ile yaptığı işbirliğiyle, geçtiğimiz yıllarda Boubon kökenli Lucius Verus, Septimius Severus, Genç İmparator ve Giyimli Kadın heykellerinin yanı sıra İmparator Caracalla’ya atfedilen iki büst ve dönemin önemli şahsiyetlerine ait beş baş ile bir bronz kadın büstünün ABD’den Türkiye’ye iadesini sağlamıştı. Danimarka’dan gelen son iade eser, Boubon Antik Kenti’nin kültürel zenginliklerinin bütünlüğünü sağlama adına bir başka önemli adım olarak değerlendiriliyor.
‘UZUN BİR ARANIN ARDINDAN YENİDEN TEK PARÇA OLACAK’
Septimius Severus heykel başının iade süreci, Kopenhag Türkiye Büyükelçiliği ve Kültür ve Turizm Bakanlığının sunduğu belgeler ve bilimsel kanıtlar doğrultusunda, Glyptotek Müzesi’nin etik değerlere dayalı kararıyla sonuçlandı. Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, heykel başının gövdesinin de ABD’ye kaçırıldıktan yıllar sonra 2023 mart ayında iadesinin sağlandığını hatırlattı. Ersoy, “Yani iki parça halinde ülkemizden kaçırılan Septimius Severus heykeli, uzun bir aranın ardından yeniden tek parça olacak” dedi. Müze Müdürü Gertrud Hvidberg-Hansen, “Kaçak kazılarla elde edilen bu eserin ait olduğu topraklara dönmesi, müzecilik ilkeleri ve etik değerler açısından önemli bir adımdır” ifadelerini kullandı. Boubon Antik Kenti’nden yaklaşık 60 yıl önce kaçırılan Septimius Severus heykel başı, kısa süre içinde Türkiye’de sergilenmeye başlanacak.
BU YIL 94 ESERİN İADESİ SAĞLANDI
Ayrıca, Boubon kökenli eserlerle birlikte, Pisidia Bölgesi’ne ait Düver pişmiş toprak levhalarının iadesine de karar verildi. 1960’lı yıllarda yapılan kaçak kazılarla yurtdışına çıkarılan bu levhalar, bölgenin kültürel mirası açısından kritik bir öneme sahip. 2024 yılı içerisinde Türkiye’ye iadesi sağlanan eser sayısı bu heykel başı ile birlikte 94’e ulaşırken, 2018-2024 yılları arasında toplamda 7 bin 898 eser ve 2002-2024 yılları arasında ise toplam 12 bin 213 eser yurtdışından ülkeye kazandırıldı.
