Şehzadelerin güvercini ’Manisa Hünkarisi’ tescillendi

Boğaziçi Üniversitesi İklim Değişikliği ve Politikaları Uygulama ve Araştırma Merkezi Yönetim Kurulu ve TEMA Vakfı Bilim Kurulu üyesi Prof. Dr. Murat Türkeş, Manisa’ya özgü güvercin türü olan ’Manisa Hünkarisi’nin tescili için 2018 yılının Aralık ayında Tarım ve Orman Bakanlığı’na başvuru yaptı. Tarım ve Orman Bakanlığı Evcil Hayvan Genetik Kaynakları Tescil Komitesi, şehzadelerin özel kuşçuları tarafından yetiştirilen güvercin ırkı olan ’Manisa Hünkarisi’ni tescilledi. Komite, ’Manisa Hünkarisi’nin yanı sıra ’Artlı Koyunu’, ’Çepni Koyunu’, ’Anadolu Arısı’ gibi bazı hayvan türlerinin de tescilini kabul etti. Karar, Resmi Gazete’de yayımlandı. Tescil kararında; ’Manisa Hünkarisi’nin baş, gaga, burun, göz yapısı ve rengi, boyun, ense, kuyruk, kanat, göğüs, ayak ve tırnak yapılarını belirleyen morfolojik özellikleri, Hünkari sınıflandırması, uçuş özellikleri, ırka ait özel yetenekler ve genetik özellikleri de belirtildi.

’TESCİL BİZE KUŞUN STANDARTLARINI VERECEK’

Prof. Dr. Murat Türkeş, ’Manisa Hünkarisi’ tescil kararı ile bu güvercin türünün tüm standartlarının belirlendiğini söyledi. Bu tescilin Manisalılar açısından gurur kaynağı olduğuna dikkat çeken Türkeş, "Manisa bilindiği üzere Şehzadeler şehri. ’Hünkari’ güvercini ise hünkarların güvercini anlamına geliyor. ’Hünkari’ güvercinleri, Osmanlı’nın özellikle başarılı olduğu dönemlerde özellikle 17’nci yüzyıldan itibaren Manisa’daki Şehzade Sarayı’nda onların özel kuşçuları tarafından geliştirilmiş bir ırk. Bu güvercin türünün tescili sayesinde bazı kazanımlar elde edilmiş olunacak. ’Manisa Hünkarisi’, ’Manisa Azmanı’ ve diğer kısa gagalılarla ilgili çeşitli inanışlar, duyumlar ve görüşler var. Bunun sonucunda yanlış tartışmalar yapılıyordu. Tescil artık bizlere bu kuşun standartlarını verecek. Yani hangi standartlara sahip olursa güvercin ’Hünkari’dir, hangi standartlara sahip değilse o kuşun ’Hünkari’ olma özelliği zayıflar bunu bilebileceğiz. İsimlendirme sayesinde özellikle renk ve desen konusunda zengin olan bu ırk hakkında çok daha doğru bilgi yayınlanmış olacak. Özetle bundan sonra besleyicilerimiz, yetiştiricilerimiz, güvercin hobisini çok ciddiye alan üreticiler bu standartlara uygun, oradaki desen ve renk isimlendirmelerine uygun yeni soylar üretebilecekler" diye konuştu.

’MANİSA AZMANI’ İÇİN TESCİL GİRİŞİMİ

Klasik Hünkari Yetiştiricileri Birliği adına konuşan ziraat mühendisi Serkan Gündüz ise "’Hünkari Güvercini’, dünyaya yayılmış önemli bir güvercin ırkımızdır. Osmanlı saraylarında oluşturulan bu ırkımız 1850’lerden itibaren de yurt dışına yayılmaya başladı. Türkiye’deki 70 güvercin türünden biri olan ’Hünkari’nin tescili ile birlikte tescilli güvercin sayısı 5 oldu. Bu tescil işlemleri yapılmadığı zaman ya ırk kayboluyor ya da yabancılar bu kuş türlerine sahip çıkıyor. Türkiye’deki güvercin çeşitlerinin çoğunun tescillenmemesinin sebeplerinden biri, bu türlere ait yeterli bilgi ve belgenin olmaması. Bizler yine Manisa’ya özgü bir tür olan ’Manisa Azmanı’nın tescili için de girişimlerimize başlamış bulunuyoruz" dedi.

’Hünkari’ yetiştiricisi Erol Osmanlı ise "Yaklaşık 27 yıldır güvercin besliyorum. ’Hünkari’nin değişik renk ve desenlerini daima kümesimde bulunduruyorum. Bu ırk bizlere atalarımızdan kalan bir miras ve bu yörenin bir kuşu. Çok neşeli ve çok canlı bir kuş. Kendini sevdiren bir özelliği var. Ayrıca çok değişik ve tonlarda yavruları olabiliyor. Bu kuş madem bizim yöremizin kuşu, bize atalarımızdan kalan bir miras bizde tanıtmaya ve sahip çıkmaya devam edeceğiz. Bu ırklar süs ve performans kuşu olarak da bakılabiliyor. Aynı zamanda kümesine sadık, yavrusuna düşkün türlerdir" diye konuştu.