Sebze ve meyve kansere karşı ne kadar koruyucu?

Scientific American bilim dergisinin Nisan 2005 sayısında, sebze ve meyve tüketiminin kansere karşı önleyici rolü üzerine, bugüne kadar yapılan araÅŸtırmalar deÄŸerlendirildi.Dergideki yazıda, "Beslenme uzmanları, meyve ve sebze tüketiminin kalp hastalıkları, yüksek tansiyon ve kanser gibi kronik hastalık riskini azalttığını belirtirler. Fakat geniÅŸ katılımlı, uzun süreli bilimsel çalışmalar bunların kanseri önleme konusundaki gücünün abartıldığı kadar yüksek olmadığını gösteriyor" denmekte ve son araÅŸtırmaların baÅŸta meme kanseri olmak üzere, diÄŸer kanser türlerinde bu etkinin yalnızca çok küçük bir grupta yarar saÄŸladığını gösteriyor" deniyor.1970'li ve 1980'li yıllarda sebze tüketenlerde kanser hızının azaldığını gösteren raporlar yayımlandı. Bulgular üzerine Amerikan Kanser Enstitüsü 1991 yılında bir bildiri yayınlayarak, insanların günde 5 ile 9 öğün arası sebze ve meyve tüketmeleri gerektiÄŸini ileri sürdü. Yeni klinik sonuçlarSon yıllarda ise saÄŸlıklı insanların izledikleri diyet sorgulandığı ve zaman içinde izlendiÄŸi klinik deneyler yapılıyor ve daha güçlü kanıtlar elde ediliyor. Bu sonuçlar son beÅŸ yıl içinde alınmaya baÅŸlandı. Geçen kasım ayında yayımlanan bir çalışma, sebze ve meyvenin genel koruyucu etkisi olduÄŸunu savunan geleneksel görüşü fazla desteklemiyor. Soru/yanıt ÅŸeklindeki çalışmada görev alan doktor ve hemÅŸirelerin elde ettiÄŸi verilere göre, meyve ve sebze tüketimi kanser vakalarının sayısında çok büyük bir fark yaratmıyor. Ancak aynı çalışma, meyve ve sebze tüketiminin kalp-damar hastalıklarında yüzde 25'lik bir düşüşe yol açtığını gösterdi. Harvard Ãœniversitesi Halk SaÄŸlığı Bölümü tarafından gerçekleÅŸtirilen çalışmadan alınan sonuçlar "Journal of National Cancer Institute" isimli bilim dergisinde yayımlandı. Bu rapora göre meyve ve sebzenin kansere karşı koruyucu olarak olası etkisi küçük olabilir.En kapsamlı çalışmaBu sonucu, geçen ocak ayında Avrupa Kanser ve Beslenme Konusunda AraÅŸtırma (EPIC) adı verilen projenin meme kanseri ile ilgili bulguları da destekliyor. Bu konuda yapılmış en kapsamlı çalışma olarak bilinen EPIC, Hollanda'daki Utrecht Ãœniversitesi Tıp Merkezi'nden bir ekip tarafından, 25 ve 70 yaÅŸları arasındaki 286.000 kadın üzerinde sürdürülüyor. AraÅŸtırma ekibi ÅŸu anda 5 yıllık verileri inceliyor. Avrupa'nın kuzeyinden ve güneyinden seçilen denekler, ülkelerine özgü çok çeÅŸitli besin maddeleriyle besleniyorlar. "Journal of the American Medical Association" isimli bilim dergisinde yayımlanan ilk sonuçlar, meme kanseri söz konusunda olduÄŸunda meyve ve sebze tüketiminin etkisinin minimum olduÄŸunu gösteriyor.Ancak araÅŸtırmayı yürütenler, koruyucu etkinin verilerin içinde gizli olabileceÄŸine dikkat çekiyor. Sözgelimi bu çalışmaların hiçbirinin çocukluktaki diyeti sorgulamaması bir eksiklik olarak yorumlanabilir. Meme kanseri söz konusu olduÄŸunda, genç kızların sebze ve meyvenin çok önemli bir engelleyici etkisinin olduÄŸu kritik bir evreden geçmiÅŸ olmaları büyük bir olasılık.AraÅŸtırmada eksiklikDiÄŸer bir faktör de, antikanser enzimleri konusundaki genetik farklılıklar olabilir. Bunlar zararlı serbest radikalleri ortadan kaldıran enzimler olabilir. N.Y. Buffola'daki Roswelt Park Kanser Enstitüsü'nden epidemiyolog Christine B. Ambrosone, bazı çalışmaların, özel bir gen varyantı taşıyan insanlarda ve spesifik bir sebzeyi tüketen gruplarda kanser vakası sayısının farklı olduÄŸunu gösterdiÄŸini belirtiyor ve EPIC çalışmasının nihai sözü söylemiÅŸ olduÄŸunu kabul etmiyor. Bu belirsizliÄŸe karşın, uzmanlar, sofralardan sebze ve meyveyi eksik etmenin gerekmediÄŸine dikkati çekiyor.Â