Sadi ÖZDEMİR
Oluşturulma Tarihi: Aralık 30, 2003 01:37
11 ayda 175 bin otomobil satıldı, 191 bin otomobil ihraç edildi. Beyaz eşyada üretimden satışlar yüzde 31 yükseldi. 9 ayda 10 milyondan fazla TV üretildi. İhracat 46 milyar doları aştı.
Savaşlı, bombalı günlere rağmen 2003'te; üretim, tüketim, turist sayısı, ihracat, ithalat ve kredi kullanımında yeni rekorlar kırıldı. 11 ayda içerde 175 bin otomobil satıldı, 191 bin otomobil ihraç edildi. Beyaz eşyada üretimden satışlar yüzde 31 yükseldi. Tüketici kredileri ise tam gaz gidiyor.
TÜRKİYE 2001 kirizinden sonra ‘üst üste’ ikinci yıl da büyüyor. 2003'ün son aylarındaki verilere göre, Türkiye ekonomisi için birçok sektörde satış rekorlarının yaşandığı 1993 ve 2000 yılındaki seviyelere yaklaşıldı, bazı sektörlerde de aşıldı.
Türkiye ekonomisi 2002'nin son çeyreğinden 2003 yılı Mart ayına kadar her açıdan ABD-Irak gerginliğinin etkisi altında kaldı. Mart ayı sonunda başlayan savaş ile birlikte bu etki daha da arttı. 2003 yılı için beklenen turist sayısı ve turizm gelirleri revize edildi. Tüketim eğilimi yeniden duruldu. ABD ile yaşanan tezkere krizi, tarihi birlikteliğin zedelenmesi, faizlerin tekrar yükselişe geçmesi gibi bir anlamda krizli günleri yeniden hissettirdi. Ancak, yılın ikinci yarısında birçok sorun kendiliğinden çözüldü. Turizmde kayıplar telafi edilmeye başlandı. Faizler yeniden geriledi ve tüketimini erteleyen vatandaşlara güven geldi. Bu nedenle de 2003 yılının üçüncü çeyreğinde ortaya çıkan veriler son derece parlak oldu. Ancak son çeyrekte de Türkiye birbiri ardınca patlayan bombalarla sarsıldı. Bu saldırılardan teröristlerin umduğu sonuç çıkmayınca, ekonomide de kötüye dönüş yaşanmadı. Çünkü saldırılar, Türkiye'yi ABD ve AB'ye daha da yakınlaştırdı. 2003'ün son çeyreği için beklenen rakamlar bu nedenle üçüncü çeyrekteki rakamlardan daha da iyi çıkabilir.
KULLAN KREDİYİ AL İSTEDİĞİNİ
Türkiye Bankalar Birliği'nin, tüketici kredisi veren bankalardan derlediği bilgilere göre Temmuz-Eylül 2003 döneminde, tüketici kredisi kullananların sayısı 673.422 kişi, kullandırılan kredi miktarı ise 2.7 katrilyon TL oldu. Bu dönemde kredi kullanan kişi sayısı bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 230, bir önceki üç aylık döneme göre yüzde 30 oranında arttı. Aynı dönemde, kullandırılan kredi miktarı ise yıllık olarak yüzde 255, bir önceki döneme göre yüzde 64 oranında artış kaydetti. Geçen yılın aynı dönemine göre 2003'ün Temmuz-Eylül döneminde taşıt kredileri yüzde 300, konut kredileri yüzde 155, diğer krediler ise yüzde 241 oranında arttı. 9 aylık toplam tüketici kredileri verilerine bakıldığında ise kredi kullanan kişi sayısı 1.722.102, kullanılan kredi miktarı da 5.8 katrilyon TL oldu. Kayıt altındaki harcama verileri, 2003'te iç tüketimin ciddi şekilde canlandığını gösteriyor. Perakende sektörünün yüzü uzun süreden beri ilk kez ‘endişesiz’ gülüyor.
Kriz yılından itibaren iç pazardaki tıkanıklık nedeniyle ihracata yönelen ve çarklarını büyük ölçüde ihracatla döndürmeye çalışan sanayi de 2003'te rahatladı. Bir taraftan ihracatı hızla artırmaya devam ederken bir taraftan da iç pazardaki canlanmadan yararlandı. İç talepteki canlanma ithalatçıları da harekete geçirdi. Ocak-Ekim 2003 döneminde Türkiye 10 ayda 55 milyar dolarlık ithalat yaptı. İthalat içinde Tüketim malları ithalatı yüzde 45 oranında artış kaydetti.
9 aylık verilere göre Gayrisafi Yurt İçi Hasıla da geçen yılın aynı dönemine göre reel olarak yüzde 5.4 arttı.
SDP: İç talep canlandı iyi organize olalım
SEKTÖREL Dernekler Platformu (SDP) İcra Kurulu Başkanı Güngör Keşci, iç talepteki canlılığı sürekli kılmak için üretici, satıcı ve finans üçgeninde iyi bir organizasyon gerektiğini söyledi. Keşci, ‘‘Otomotiv, beyaz eşya ve konut satışlarındaki canlanma çok olumlu. Tüketici kredilerinin de tekrar devreye girmiş olması sevindirici. Bunun devamı için tedbirli ve stratejik davranalım’’ dedi. Keşci, ihracattaki başarıya iç pazardaki canlanmanın da eklenmesiyle başta otomotiv sektöründe olmak üzere birçok sektörde kapasite kullanım oranlarının daha da iyileştiğini belirtti.