Satürn'ün kaç tane halkası var?

 Satürn’ün halkaları, asırlardır tüm astronomların ilgisini çeken, üzerinde araştırma yapma isteği uyandıran konuların başında geliyor. Yapılan onca araştırmaya rağmen, halkalar hakkında hala çok az şey biliyoruz. Kaç yaşındalar? Nasıl oluştular? Oluşmalarının, gezegenin bütünlüğü adına bir amacı var mıydı? Bu sorular net olarak cevaplanabilmiş değil.

Halkalar ilk olarak Gelileo tarafından, 1610 yılında kayda geçirilmişti. O zamanlar bunların halka olduğuna bile kimse emin değildi. Galileo’dan yaklaşık 50 yıl sonra yapılan gözlemler, gezegenin halkaları olduğunu kanıtladı. O zamandan bu yana uzay araçlarımızla daha yakından izleme fırsatı da elde ettik. Pioneer ve Voyager, Satürn’ün yakınından geçtiklerinde halkaların ilk yakın plan görüntülerine bakma fırsatını bulmuştuk. 2004 yılında NASA’nın Cassini-Huygens sondası daha yakından inceleme yaptı ve hem gezegen hem de uyduları hakkında yeni şeyler öğrendik.

Halkaları anlamamız, gezegenlerin oluşumları hakkında daha fazla bilgi edinmemize de yardımcı olabilir. Cassini öncesinde, halkaların 100 milyon yıl önce oluştuğu varsayılıyordu. Ancak Cassini’den gelen veriler, yaşlarının 4-5 milyar yıl civarında olduğunu işaret etmekte. Halkalar hakkında bildiğimiz şeylerden biri de çeşitli büyüklüklerdeki buz ve taş parçalarından oluştukları. Buzun büyük çoğunluğu sudan, bir kısmı da metan ve karbondioksitten meydana gelmiş.

Şu ana dek elde edilen veriler çerçevesinde, 8 ana halkanın bir araya gelmiş olduğunu da biliyoruz. Bunların her birine alfabeden bir harf atandı. Ancak alfabetik sıralamayla değil. Dıştan içe doğru sayacak olursak en belirgin halkaların isimleri şöyle: C, B ve A. D halkası bu üçüne oranla daha güçsüz ve gezegene en yakın olanı. F ise çok dar bir halka ve A’nın hemen dışında yer alıyor. Ayrıca bir de G ve E var. Bunlar da zayıf olan halkalar.

Halkalar arasındaki boşlukların ve halkaların içlerinde olup ana halkalardan sayılmayan zayıf halkaların da isimleri var. Tüm bunları hesaba katacak olursak yüzlerce (bazı astronomlara göre binlerce) halkası olduğu söylenebilir.

popsci.com.tr Tarafından Hazırlanmıştır.