Güncelleme Tarihi:
Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy’yi Libya’daki operasyona tamamen bencil politik sebepler için öncülük etmekle suçlamanın yakışıksız olacağı ortada. Ancak, Obama yönetiminden bazı isimler, Şafak Yolculuğu Operasyonu’nun, birkaç gün öncesine kadar, seçimlerde bozguna uğramasına neredeyse kesin gözüyle bakılan bir adamı kurtarmış olabileceğini düşünmekten geri kalmadı.
Geçen hafta Paris’te bir diplomat, “Fransızlar, cumhurbaşkanlarının dünya sahnesindeki devlet adamı rolünü oynamasını seviyor” dedi ve “iyi bir krizin, Sarkozy’nin istediği şey olabileceğini” söyledi.
Sarkozy kesinlikle bir şeye ihtiyaç duyuyor. Fransa Cumhurbaşkanı'nın durumu geçen haftaki anketlerde o kadar kötüydü ki, analistler gelecek yıl yapılacak seçimlerde Sarkozy'nin ikinciliği elde edebileceğinden bile şüphe ediyordu. Hatta bir ankette, Sarkozy, aşırı sağcı Ulusal Cephe lideri Marie Le Pen’in arkasında kaldı.
Paris'teki politik çevrelerde Sarkozy’nin gelecek yıl yapılacak iki aşamalı seçimde ikinci tura kalıp kalamayacağı tartışılıyor. Bazıları, Sarkozy’nin haysiyetini korumayı tercih ederek aday bile olmayacağını düşünüyor. Bu görüş, Sarkzoy’nin korkak değil, savaşçı olduğuna yemin eden yardımcıları ve daha tarafsız gözlemciler tarafından göz ardı ediliyor.
BU NOKTAYA NASIL GELDİ?
2007 yılındaki seçimlerde Sosyalist rakibini parçalayan ve Avrupa sahnesinin yeni yıldızı olarak selamlanan kişi ne oldu da politik kariyeri için mücadele eder hale geldi?
İlk akla gelen cevap en basiti ve birçok lider tarafından iyi biliniyor. İşsizlik oranının yüzde 9.6’ya çıktığı Fransa’da ekonomi durgunluk yaşıyor. Sosyalist Parti sözcüsü Benoît Hamon’a göre, özellikle gençler arasındaki ruh hali oldukça umutsuz. Bayındırlık ve İskan Bakanı Benoist Apparu ise bana, “Fransızların Avrupa’daki en karamsar ülke olduğunu, hatta Fransız halkının, geleceği konusunda Irak ve Afganistan halkından daha fazla endişe duyduğunu” söyledi.
Krizin sürüklediği ümitsizlik, diğer devlet adamlarına kıyasla en derinden Sarkozy’i etkiledi. Sarkozy, ilk olarak seçilmesini sağlayan programı rayından çıkardı. Halen devletçi olan Fransız ekonomisine neoliberal Anglo-Sakson modeli enjekte etme çabasıyla vermek istediği mesaj, Lehman Brothers’ın harabeleri altında kayboldu. Emeklilik yaşı reformu çok büyük protestolarla karşılanan Sarkozy’den şimdi de vergi reformu geliyor ancak birçok sağcı bundan memnun değil.
Birçok politikacı bu kadar az başarıyla hayatta kalabilirdi ancak durum Sarkozy için daha zor. Hamon, büyük vaatlerle gelen Sarkozy’nin, “Ben çözümün kendisiyim” dediğini, ancak insanların bugün “Sorun sensin” cevabını verdiğini söyledi.
SARKOZY’NİN ÜMİDİ
Kimse Le Pen’in kazanabileceğini düşünmüyor. Babasının 2002’de başardığı gibi ikinci tura kalması halinde bile, ılımlı sağcıların, sol ve merkez oyların bir araya gelerek yenilmesi kaçınılmaz görünüyor. Bu senaryo, Sarkozy’nin son ümidi olabilir: Desteği ne kadar düşük olsa da, Sarkozy Le Pen’e karşı vereceği mücadeleyi kazanmak için kendisini, kamu varlıklarını, hizmetlerini ve “Fransızların yaşam tarzını” güvence altına alan“koruyucu başkan” olarak göstermek isteyecek.
Eğer, kendisini Libya’da uçuşa yasak bölge oluşturulmasını sağlayan Fransız Devlet Başkanı olarak gösterip biraz halkın vatanseverlik gururunu okşayabilirse, amacına daha kolay ulaşabilir.
Macar ve Yahudi kökenli olan, Fransa’nın en seçkin üniversitelerinden olan École Nationale d'Administration’a da gitmeyen Sarkozy, ABD eski Başkanı Bill Clinton’ın başkanlığının ilk döneminde maruz kaldığı eleştirilerin benzerlerine hedef oldu. Fransa, Chirac, Mitterrand ve Giscard gibi, bir heykeltıraşın elinden çıkmışa benzeyen bir başkan istiyor.
Müttefikleri, Sarkozy’nin sorununun kısmen yapısal olduğunu düşünüyor: Chirac dönemi sonrası, Fransa'nın cumhurbaşkanı parlamentoyla aynı zamanda seçiliyor, böylece daha gündelik bir figür haline geliyor. Apparu, şu yorumu yapıyor: “Sarkozy’nin imajını değiştirmek için zaman ve enerji harcamayacağız. 2012’de, ‘Beni sevmemeniz önemli değil, önemli olan Fransa’nın iyi bir lidere sahip olması’ diyebilir” dedi.
Ancak Sarkozy Libya operasyonuyla kamuoyunun görüşlerinin desteğe dönüşmesini sağlayamazsa, seçmen gözünü başka bir adaya çevirebilir.