Sarılık nedir? Sarılık nasıl anlaşılır?
Güncelleme Tarihi:
Sarılık, kandaki bilirubin düzeyinin artması sonucu deri, göz ve mukozaların sarı renk alması durumudur. Bir belirti (semptom) olup çeşitli nedenlerden kaynaklanabilir, tek bir hastalığa işaret etmez.
Hepatite genellikle A, B, C, D, E virusları yol açar. A ve E virüsleri sıklıkla dışkı yolu ile bulaşır. A virusu ile oluşan bulaşıcı sarılıkta hastanın dışkısı, sarılığın ortaya çıkışından 2 hafta öncesi ile 1 hafta sonrasını barındıran süreçte çok bulaşıcıdır. Bu virüsler ile oluşan hepatitler esas itibarıyla, virüs taşıyan dışkı ile kirlenmiş su ve besin maddelerinin (sebze ve meyveler) ağızdan alınması sureti ile bulaşırlar. Virüsle kirlenmiş yüzeylere temas etmiş ellerin ağza değdirilmesi de kişisel bulaşmada ve virusun yayılmasında çok önemlidir. B ve C virusları ise, başlıca, kan yoluyla (kan ve kan ürünlerinin alınması, mikroplu enjektör ve iğnelerinin kullanılması, ortak jilet veya diş fırçası kullanımı, akupunktur, diş tedavisi ve cinsel ilişki suretiyle) bulaşırlar. Hastalığın, bu virusları taşıyan anneden bebeğe geçişi de mümkündür.
En sık rastlanan belirtiler, halsizlik, iştahsızlık, mide bulantısı, karnın sağ üst kadranında ağrı, derinin ve gözakının sararması ve idrarın koyulaşmasıdır. Kısa süreli ateş olabilir. Hastaların bazıları enfeksiyonu sararmadan; halsizlik, eklem ağrıları ve hafif ateş ile gribal enfeksiyon tarzında geçirirler.
A ve E hepatit enfeksiyonları tamamen iyileşebilirken, B ve C hepatitler ise kronikleşebilirler. Gelişmekte olan ülkelerde hepatit B halen önemli bir sorundur.Hepatit C nin aşısı henüz bulunamamıştır fakat üzerinde tıbbi çalışmalar sürmektedir. Hepatit B ve C hastalarının bir kısmı kronikleşebilmekte; siroz ve ileri dönemde karaciğer kanserine dönüşebilmektedir. Hepatit C'nin seyri B'ye göre daha ağırdır ve daha tehlikelidir. C virus hepatiti özellikle hemodiyaliz hastaları ve sık sık kan nakli yapılan hastalar için ciddi bir tehlike oluşturabilir.