Sarı mercan yeni evinde

Günden güne kirlenen Marmara Denizi, 59 mercan türüne ev sahipliği yapıyor. Ancak inşaatlar, kentsel atıklar ve insan faktörü birçok türü tehdit ediyor. Yassıada’da süren inşaatlar nedeniyle çevredeki mercanlar ölmeye başladı. Bilim insanı ve gönüllülerden oluşan bir grup, yakın zamanda inşaat çalışması başlatılacak olan Sivriada mercanlarının aynı akıbete uğramaması için devletin de desteğini alan bir girişim başlattı.

‘ADAMER’ adında bir sivil inisiyatif kuran grup Sivriada’daki sarı mercanları kurtarmak için İspanya’da geliştirilen bir modeli örnek aldı. Daha önce İspanya’da bir gümrük noktasında yakalanan mercanların özel bir yöntemle başka bölgelere nakledildiğini öğrenen ADAMER gönüllüleri aynı yöntemi Sivriada çevresindeki sarı mercanlar için de uygulamaya karar verdi.

ÖZEL BİR YAPIŞTIRICI KULLANILDI

Sivriada çevresinde bulunan mercanların yaklaşık 13 kilometre uzaklıkta Büyükada’nın güneyindeki Balıkçı Adası’na (Neandros) taşınması için geçen yıl Tarım ve Orman Bakanlığı Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdürlüğü’ne başvuru yapıldı. 9 ayda Sivriada çevresinde bulunan 90 mercandan parçalar alınarak Balıkçı Adası yakınındaki bir bölgeye nakledildi. Projenin yüzde 90 oranında başarılı olduğunu söyleyen İstanbul Üniversitesi Su Bilimleri Fakültesi Deniz Biyolojisi Anabilim Dalı’ndan Öğretim Üyesi Dr. Nur Eda Topçu Eryalçın mercanların nakledilme hikayesini şöyle anlattı: “İspanya’da nakil yapan ekiple fikir alışverişi yaptıktan sonra mercanları nakledeceğimiz bölgeyi belirledik. Dalgıçlar ortalama 20-25 metre derinlikte bulunan mercan kolonilerinden parçalar alarak kavanozlara yerleştirdi. Mercanları Balıkçı Adası’nda bulunan bir bölgede kaya yüzeyine özel bir yapıştırıcıyla yerleştirdik.”

HER AY KONTROLLERİ YAPILIYOR

Türkiye’de ilk kez mercan nakli gerçekleştirildiğini söyleyen proje başkanı Volkan Narcı ise nakil sonrasında rutin kontrol işlemi uyguladıklarını söyledi: “Şu ana kadar 90 mercandan parça alarak taşıdık. Ayda bir kere mercanları kontrole gidiyoruz. Üzerinde bakteri olup olmadığına bakıyoruz. Ölçülerini alıp fotoğraflarını çekiyoruz. Topladığımız verileri daha sonra üniversiteye yolluyoruz. Onlar da değerlendirme yapıyor.”

Geçen hafta Marmara Denizi’nde dalış yaparak nakledilen mercanları kontrol eden Serco Eksiyan ise “Mercanları kurtarma projesi kapsamında şu ana kadar yaklaşık 50 kez dalış yaptım. Nakledilen mercanların durumu gayet iyi görünüyor. Çektiğimiz görüntüleri ve topladığımız verileri üniversitelere yollayacağız” dedi.

200 MERCAN DAHA NAKLEDİLECEK

Başka mercanların nakledilmesi için yeni bir proje daha başlatıldı. TÜBİTAK’ın finansal desteğiyle eylül ayında başlayacak proje kapsamında 200 mercandan alınacak parçaların Balıkçı Adası’na nakledileceğini söyleyen Dr. Eryalçın, “Ne kadar nakil yaparsak o kadar iyi. Ayrıca nakil için parça aldığımız mercanların kolonileri yerinde duruyor. Nakil sırasında mercan kolonilerine de zarar vermiyoruz” diyor. Projenin devamlılığı için uzun süreli fon arayışında olduklarını söyleyen Volkan Narcı ise, “Mercanları kurtarmak için uzun süreli projeler üretmeliyiz. Mercanlar için en büyük tehlike gırgır tekneleri. Nakil yaptığımız bölgenin koruma alanı ilan edilmesini ve balıkçılığa kapatılmasını istiyoruz” diye konuştu.