Şarbon nedir? Şarbon hastalığı belirtileri nelerdir?
Güncelleme Tarihi:
Zaman zaman gündeme gelen haberlerle, hayvanlardan insanlara bulaşabilen şarbon merak konusu olmaya devam ediyor. Özellikle sığır ve koyunlarda görülen şarbon, bulaşıcı olmasının yanı sıra, tedavi edilmediği takdirde sağlık açısından ciddi tehlikeler doğurabiliyor. Peki, şarbon nedir? Şarbon hastalığı belirtileri nelerdir? İşte, şarbon tedavisi ve konuyla ilgili merak edilenler.
Deri ya da mukoza yoluyla insanlara da bulaşan şarbon, mikrobun vücuda girmesi sonucu oluşan hastalıktır. Şarbon hastalığında antibiyotik tedavisi uygulanır ancak, tedavinin etkili olması için tanı konulmasının geciktirilmemesi gerekir. İşte, merak edilen "Şarbon nedir nasıl anlaşılır?! sorularıyla ilgili detaylı bilgiler.
Bacillus anthracis adlı bakterinin sebep olduğu, sığır, koyun, keçi gibi ot yiyen hayvanlarda görülen ve insanlara da bulaşabilen ölümcül bir bakteriyel enfeksiyon hastalığıdır. Hastalığa yol açan B. anthracis mikrobunun en önemli özelliği zorlu fiziksel ve kimyasal çevre koşullara son derece dayanıklı “spor” denilen yapılar oluşturmasıdır. Bakterinin kendisi yüksek ısıda kolayca öldüğü halde, bu sporlar zorlu koşullarda on yıllarca hayatta kalabilmektedir. Hayvanlarda sindirim, solunum ya da derideki çizik, sıyrık ve yaralar yoluyla mikrobun vücuda girmesi sonucu oluşan hastalık, hayvanlardan insanlara da enfekte olmuş hayvan etinin tüketilmesi ya da hastalıklı hayvanlarla direkt temas edilmesi halinde bulaşır. Vücuda girdikten sonra üremeye başlayan bakteri protein yapısında toksinler salgılar ve bu toksinler oldukça ölümcüldür.
ŞARBON HASTALIĞININ BELİRTİLERİ NELER?
Uzmanlar, şarbon hastalığından yaşanabilecek bir telef durumunda hayvanın vücut deliklerinden kanlı akıntının görüleceği vurgulanıyor. Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı'nın resmi sayfasında yer alan bilgilere göre, hem hayvanlarda hem de insanlarda görülen şarbonun belirtileri hastalığın çeşitlerine göre değişiklik gösteriyor. İnsanda etkili olan şarbon (antraks) üç ana klinik tablo oluşturmaktadır:
1. Deri Şarbonu:
Antraks sporlarının deri ile etkileşmesiyle oluşur. Kuluçka süresi 1-12 gündür. Belirtileri vücuda giriş noktalarında oluşan ağrı, sızı ve kabartılardır.
2. Akciğer Şarbonu:
Sporların solunum yolu ile alınması ile oluşur. Kuluçka süresi 3-5 gündür. Belirtiler ateş, bitkinlik, yorgunluk, soluk alıp vermede güçlük gibi soğuk algınlığı belirtilerine benzer belirtilerdir. Hastalığın ilerleyen evrelerinde hasta komaya girerek ölür.
3. Bağırsak Şarbonu:
Sporların yutulması ile oluşur. Kuluçka süresi 1-7 gündür. Belirtileri mide bulantısı, iştah kaybı, karın ağrısı, kusma ve kanlı ishaldir.
Hastalığın akciğer veya sindirim sistemi yolu ile bulaşabilmesi için en az 10 bin bakteri sporunun solunması veya yutulması gerekmektedir. Hastalık maruziyetten hemen sonra uygun antibiyotiklerle yapılacak bir tedaviyle önlenebilir. Şarbon hastalığı bireyden bireye bulaşmaz.