Sarai ve Saray
Güncelleme Tarihi:
İlk kez ABD dışına çıkan iki çocuk annesi genç bir kadın, Galata-Eminönü-Kumkapı hattında özgürce yürüyüp fotoğraf çekmek isterken hunharca öldürüldü. Muhtemelen, ayakta kalan son Bizans sahil sarayını görüntülemeye gidiyor veya oradan geliyordu… ki bütün bir İstanbul tarihi, ağlanacak halimizin manzumesidir.
Amerikalı kadının ismi Sarai…
Cesedi Sarayburnu’nda, harap bir Bizans sarayının yakınlarında bulundu…
O muhtemelen tecavüze uğrarken, Cankurtaran’dan canını kurtarmaya gelen olmadı.
…ki bu biraz da erkekliğin cesedidir.
* * *
Az ilerideki Bizans sarayının ismi Bukoleon…
Yunanca’da “koç-aslan” anlamına geliyor.
Ama onu, yapımından yaklaşık 1600 yıl sonra bir cinayetin arkaplanı haline getirenler olsa olsa it, çakal…
Ve mesela nedense kimse, katillerin erkek olduğundan zerre kadar şüphe etmiyor.
O zamanki adıyla Konstantinopolis 1204’te yağmaladığında da biraz böyle olmuş.
Haçlıların yağmacı lideri Boniface, Bizanslıları yenince hemen dörtnala Bukoleon Sarayı’na gelmiş.
Çünkü en büyük ganimet burada…
Fransa Kralı’nın, Macaristan Kralı’nın kız kardeşleri de dâhil onca soylu kadının savaş sığınağı bu saraymış.
Boniface, Macaristan Kralı'nın kızını seçmiş “ganimet” olarak kendisine; kadın da “hayır” diyecek değil ya...
Yani Sarayburnu surları önünde kadınlarına “hayır” deme şansı vermeyen iki millet olmuş tarihte…
Biri Bizanslılar, biri Türkler…
…ki bu biraz da uygarlığın cesedidir.
* * *
“Bukoleon Sarayı harabeleri, tinerci ve şarapçılarla tarih yağmacılarının mekânı oldu” diye tam iki yıl önce uyarmıştı Atlas dergisi.
Belki o tinercilerden biri öldürdü Sarai’yi, belki başkası…
Ama Haçlılar kadar arsız yağmacıların İstanbul’u her gün öldürdüğüne şüphe yok.
Fatih Sultan Mehmed İstanbul’u fethettiğinde hâlâ ayakta olan, 1873’te Sirkeci demiryolu yapılırken kısmen yıkılan sarayın cephesi bugün bir utanç abidesi olarak ayakta.
İstanbul Sit Alanları Alan Yönetimi Başkanlığı'nın sitesinde "günümüze ulaşan yegâne Bizans sahil sarayı" diye geçiyor oysa...
1980’lerde gıcır gıcır surlar inşa ettirerek dünya arkeologlarını Türkiye’ye güldüren Turgut Özal da umursamamıştı Bukoleon’u; onun halefleri ve selefleri de…
Çamlıca’ya dev cami tasarlayanlar, Topçu Kışlası’nı yeniden yapmaya kalkanlar, Haliç köprü projesi ve Zeytinburnu gökdelenleriyle İstanbul silüetinin ırzına geçenler ise şimdi Sarai’nin cesedine bakıp, “Türkiye bu değil. Dünyaya bizi kötülemeyin” diyorlar.
Oysa tam aksine, sizin Türkiye’niz tam da bu...
…ki bu biraz da bizim cesedimizdir.
* Hürriyet Gazetesi Dış Haberler Şefi Emre KIZILKAYA'nın iletişim bilgilerine http://about.me/emrekizilkaya adresinden ulaşılabilir.
Twitter: http://www.twitter.com/ekizilkaya
Dış Açı arşivi: http://disaci.blogspot.com/
İngilizce blog: http://istanbulian.blogspot.com/