Şapka çözüldü sıra şapeldeki çatlakta

Paşabağları Vadisi’nde boynu incelen ve şapkası düşmek üzere olan peribacası sorununu çözen Kültür ve Turizm Bakanlığı Kapadokya Alan Başkanlığı, şimdi de ikinci probleme odaklandı. Başkanlık, UNESCO Türkiye Milli Komisyonu ve ICOMOS (Uluslararası Anıtlar ve Sitler Konseyi) Türkiye Milli Komitesi üyelerine Göreme Açık Hava Müzesi’ndeki Azize Barbara Şapeli’ndeki çatlaklardan giren yağmur suyunun içerideki fresklere zarar vermesini nasıl önleyeceklerini sordu.

KAPLAMALAR DÖKÜLÜYOR

İncelemelerde 20 yıl önce iklimsel sebeplerden dolayı su almasına sebebiyet veren çatlaklar üzerinde, teller ve çiviler ile yapılan kaplamaların döküldüğü görüldü. UNESCO ve ICOMOS Komisyon üyeleri ve akademisyenler şu görüşleri aktardı:

* Prof.Dr. Vedat Toprak (ODTÜ Jeoloji Mühendisliği): Çatlaklar lokal bir olay, bölgesel bir sorun. Üç metrekarelik bir problem varken biz 100 metrekareyi kaplıyoruz. Bence bu yanlış. Yukarıdan çatlak hattı boyunca bir işlem bence yetecek.

TERMAL KAMERA ÖNERİSİ

* Prof.Dr. Muhittin Kazancı (UNESCO Komisyon Başkan Vekili, Ankara Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği): Mevcut malzemenin sökülüp sökülmemesi de bir diğer konu. Tamamının sökülemeyeceği konuşuluyor. Sökerseniz tahribatı daha fazla olur diye düşünüyoruz. Ama önce termal kameralarla çatlaklara bakılması gerekiyor. Tüf geçirimsiz bir malzeme, öyle kolay kolay üstüne yağan yağmuru geçirmez. Hafif gözenekli ama gözenekler arasında bağlantı yoksa geçirimlik yoktur. Bunun termal kamera ile tespit edilmesi sizin işlerinizden biri olacak.

LOKAL MÜDAHALE OLABİLİR

Kayaçların geçirgenliği ile ilgili Hacı Bektaş-ı Veli Üniversitesi ile beraber bu ay içerisinde bir test yapılacağını belirten Alan Başkanlığı yetkilileri ise akademisyenlere şunları aktardılar: “Burada bir küflenme olmuyor. Bu tamamıyla çatlaklardan kılcal damarlardan aşağı inen su. Lokal müdahale olabilir.”

11’İNCİ YÜZYILDAN KALMA

Azize Barbara Şapeli, 11’inci yüzyılın ikinci yarısına tarihleniyor. Elmalı Kilise’nin bulunduğu kaya blokunun arkasında yer alıyor. Kilise duvarlarında resmedilen motifler, kırmızı boya ile doğrudan kaya üzerine çizilmiş. Duvarlarda ve kubbede zengin geometrik motifler, mitolojik hayvanlar ve askeri semboller bulunuyor.

2 GÜNLÜK İSTİŞARE

Başkanlık, iki gün boyunca Kapadokya’da UNESCO Türkiye Milli Komisyonu üyeleri, akademisyenler, sivil toplum kuruluşlarının da katıldığı istişare toplantısı düzenledi. Toplantıda sorunlara çözüm arandı.