Sanki hicret

Sanki sürgüne gitmiştik ve oradan geri dönüyoruz. Sanki bir hicretin tamamlanışı gibi” dedi. Ateşyan, devletin kiliseye haç için verdiği sözü tutmasını da istedi, aksi takdirde diasporaya karşı yalancı duruma düşeceğini söyledi.

TÜRKİYE Ermenileri Patrikliği Patrik Genel Vekili Başepiskopos Aram Ateşyan, Hz. İsa’nın egemenliğini sembolize eden “mor” renkli, hakim yakalı bir gömlek ve siyah takım giyiyor. Ermeniler için Ahtamar olarak adlandırılan, ancak adı Akdamar olarak değiştirilen Van Gölü’ndeki adada bulunan Surp Haç Kilisesi’nde 95 yıl sonra yapılacak ilk ayini yöneltmek üzere, yaklaşık 50 kişiyle İstanbul’dan Van’a giderken, gözlerinde heyecan ve bir o kadar da yorgunluk var. Kilise haçının ayinden önce kubbeye yerleştirilmemiş olması nedeniyle Erivan ve Kudüs patriklerinin “ayine katılmama” kararına ve diasporadan gelen tepkilere rağmen Ateşyan, “Bu bizim için bir geri dönüş. Sanki sürgüne gitmiştik ve oradan geri dönüyoruz. Sanki bir hicretin tamamlanışı gibi” yorumunu yapıyor. THY’nin İstanbul-Van seferinde sorularımızı yanıtlayan Ateşyan, Başbakan Tayyip Erdoğan’ın kendilerine verdiği sözleri de ilk kez açıklayarak, şunları söylüyor:

Rüyamda inanmazdım

“Derler ya ‘Rüyamda görsem inanmazdım.’ Bundan 10 yıl önce ne soykırımı ne de insan haklarını bu kadar özgürce konuşabilirdiniz. Ne Kürtçe’ye ne de başka bir dile özgürlük vardı. Ancak Türkiye büyük bir değişikliğe uğradı, büyük bir ilerleme var. 10 yıl önce ‘Ahtamar’da ayin yapacaksınız’ deseler, ‘Dalga geçiyorsunuz’ derdim. Aynı şey Rumlar, yani Sümela için de geçerli.

Bir dışlanmışlık duygusu yaşamıyorum. Ayine katılmayanlara da hak veriyorum, çünkü bana verilen ‘Ayin günü haçı göreceksiniz’ sözüydü. Şimdi devletimin verdiği sözü tutacağına inanmak istiyorum. Aksi halde diasporaya karşı kötü duruma düşerim. Bir nevi ben yalancı olurum.

Türk kamuoyu bilmeli ki Ermeniler diğer azınlıklarla birlikte bu topraklarda binlerce yıldır yaşıyor. Biz göçmen değiliz, dışarıdan gelmedik. Asırlarca kardeş gibi yaşayan bu toplumlar yeniden birbirlerini kucaklasın. Hâlâ Anadolu’da gavur sözcüğü kullanılıyor. Hâlâ Anadolu’da birçok Ermeni, Ermeni olduğunu söylemeye cesaret edemiyor. Ya komşusundan çekiniyor ya da çalışacağı yerden kovulacağından korkuyor. Anadolu halklarının bu insanları kucaklaması lazım.

Müslüman Ermeniler dönecek

Müslüman olarak yaşamak zorunda kalan Ermeni kökenli vatandaşlarımızın yeniden dinlerine, kendi etnik kimliklerine dönmeleri yönünde Anadolu insanından hoşgörü bekliyoruz. Bir Müslüman gururla, ‘Ben Müslümanım’ diyebiliyorsa, o imkanı komşusuna da tanımalı, ‘Ben Ermeniyim’ diyebilmeli. Herkes kendi inancını yaşama konusunda hür olsun. Neden içinde Hıristiyan, dışında Müslüman olarak yaşayacak. Neden ‘Ben Türküm’ diyecek, ama içinden ‘Ben Ermeniyim’ diyecek. Eğer İstanbul, Ankara, İzmir gibi diğer kentlerde de anlayış hâkim olursa, inanıyorum ki binlerce kişi dönecektir dinine.”
m Sayın Başbakanla da konuştum bunları. ‘Ben Ermeniyim” diyen 70 bin kişi olduğunu, ancak bundan hariç son nesli düşündüğümüzde ‘Ermeniyim’ demeye korkan neredeyse 100 bin kişi var’ dedim. Sayın Başbakan, ‘Ülke yavaş yavaş değişiyor. Eski günlerdeki gibi değil. Herkes artık kendi dinini özgürce yaşayabilecek. Eşitlik getiriyo-ruz ülkeye. Biz Türk vatandaşlığını nasıl yaşıyorsak, gayrimüslimler de aynı şekilde haklarına sahip çıkarak yaşayacaklardır. Biz bunun için çalışıyoruz’ dedi.”

Gülle karşılandı

AKDAMAR Kilisesi’nde yapılacak ayin nedeniyle Van’a gelen Türkiye Ermenileri Patrik Genel Vekili Aram Ateşyan ile iki rahip, İl Müftüsü Nimetullah Arvas’ı makamında ziyaret etti. Ateşyan’ı, makamında kırmızı gül ile karşılayan Müftü Arvas, Van iline özgü semaver hediye etti. Ateşyan ise Müftü Arvas’a, “Osmanlı Sağlık Hizmetlerinde Ermeniler” adlı kitap verdi.

Hazırlıklar tamam

AKDAMAR Adası, Türkiye’nin Van ve Bitlis illeri arasında bulunan Van Gölü’nün içinde yer alan en büyük ada. Van’ın Gevaş İlçesi sınırları içinde yer alan adada Ermeniler’den kalma kilise bulunuyor. Yüzölçümü 70.000 metrekare olan adanın toplam kıyı uzunluğu 3 kilometre. En yüksek noktası deniz seviyesinden 1912 metre yüksekte bulunan adanın batı uçlarında yüksekliği 80 metreye ulaşan dik kayalıklar var. Akdamar Adası’nda tarihi ayin için tüm hazırlıklar tamamlanırken, yetkililer hazırlıkları son bir kez gözden geçirdiler. Adada, gelecek ziyaretçilerin sağlık sorunlarını çözümleyebilmek için 112 Acil Servis tarafından iki de sağlık çadırı kuruldu. Ayin bitene dek burada sağlık görevlileri hazır bekleyecekler.

Akdamar pozu



AKDAMAR Adası’na bugünkü ayin öncesi gün boyu ziyaretçi akını sürdü. Adayı gezenler, özellikle, yerine koyulması tartışma konusu olan haçın altında fotoğraf çektirdiler. Bir Ermeni ziyaretçi de haçı ellerinin üstünde kaldırırmışçasına yakınlarına poz verdi.