Sanat soygununda 20'nci yüzyıl cirosu 5 milyar doları buldu

Edvard Munch'ın ünlü 'Çığlık' tablosunun çalınması, sanat eserlerine yönelik soygunları yine gündeme getirdi. Uzmanlar, 20'nci yüzyılda gerçekleÅŸtirilen soygunlarda çalınan ve çoÄŸunlukla kara para aklamada kullanılan sanat eserlerinin toplam deÄŸerinin 5 milyar doları aÅŸtığını söylüyor.DÃœNYACA ünlü Norveçli dışavurumcu ressam Edvard Munch'un ‘Çığlık’ ve ‘Madonna’ adlı tablolarının Oslo'daki Munch Müzesi'nden çalınması, milyon dolarlık sanat eseri soygunlarını yeniden gündeme taşıdı. The Wall Street Journal'ın haberine göre sanat tarihçileri, 20'inci yüzyıl boyunca çalınan tüm sanat eserlerinin toplam deÄŸerinin 5 milyar doları aÅŸtığını belirtirken, çoÄŸu bir daha bulunamayan bu eserlerin her birinin sanat deÄŸerinin ise aslında paha biçilemez olduÄŸunu vurguluyor. Edvard Munch'un 'Çığlık' adlı tablosunun sadece 4 orijinal örneÄŸinin bulunduÄŸu belirtilirken, çalınan versiyonun deÄŸerinin ise 50 milyon dolar olarak tahmin edildiÄŸi ifade edildi. Yangın ya da su baskınından gelecek zararlara karşı sigortalı olan ancak hırsızlığa karşı sigortalanmadığı açıklanan tablonun, polis tarafından bulunamaması halinde Müze yöneticilerinin ellerinin boÅŸ kalacağı kaydedildi. Öte yandan uzmanlar, modern insanın iç sıkıntısını, korkularını ve kaygılarını en iyi anlatan sanat eserlerinden biri olarak tanımlanan 'Çığlık'ın çok ünlü ve herkes tarafından tanınabilir olması nedeniyle çalıntı olduÄŸunun bilineceÄŸine iÅŸaret ederek, galeri sahipleri, açık artırmacılar ya da potansiyel alıcı sanatsaverler tarafından raÄŸbet görmeyeceÄŸini dile getirdi. Daha az tanınan sanat eserlerinin çalınması durumunda piyasa fiyatının yüzde 10'u oranında daha düşük bir fiyata alıcı bulunabileceÄŸini belirten sanat uzmanları, 'Çığlık'ın hırsızlarının amaçlarının tabloları getirene verileceÄŸi açıklanan 100 bin kron(12 bin 100 euro) ödül olabileceÄŸini ifade etti. KARAPARA AKLAMASon yıllarda gerçekleÅŸtirilen sanat eseri soygunlarının sayısının arttığına dikkat çeken uzmanlar, çalınan sanat eserlerinin çoÄŸunlukla suç örgütleri tarafından borç ödemek için kullanıldığını belirtti. Bu baÄŸlamda, çalıntı eserlerin karapara aklamada kullanılan en yaygın araç haline gelmesinin sanat eserlerini çalmaya yönelik giriÅŸimleri artırdığı kaydedildi. 'Çığlık'ın 1994'te çalınan bir versiyonunun 3 ay içerisinde bulunmasını saÄŸlayan Ä°skoçyalı dedektif Tony Russell, çalıntı eser piyasasına iliÅŸkin yasaların son yıllarda sıkılaÅŸmasına raÄŸmen yeterli derecede önlem alınmadığını ifade etti. Russell, "Sanat; uyuÅŸturucu, silahlanma, evrakta sahtecilik gibi suç unsuru içeren her türlü faaliyette kullanılan bir deÄŸiÅŸim aracı haline geldi. Bu nedenle, sanat eserleri her zaman olduÄŸundan daha çok soyguna açık durumda" diye konuÅŸtu.300 milyon dolarlık Boston soygunu20'nci yüzyılın en ünlü soygunlarından biri 1990 yılında Boston'da gerçekleÅŸti. Boston Isabella Stewart Gardner Müzesi'nde bulunan Rembrandt, Degas ve Manet'ye ait ve toplam 300 milyon dolar deÄŸerinde olduÄŸu tahmin edilen 13 tablo iki hırsız tarafından çalındı. FBI'ın soruÅŸturmalarına ve 5 milyon dolarlık ödül vaadine raÄŸmen eserlerden hiçbirisi bulunamadı. FBI'ın yürüttüğü soruÅŸturmalar, zaman zaman IRA baÄŸlantılı çeteler üzerinde yoÄŸunlaÅŸmış olsa da, kesin bir bulguya ulaşılamadı ve kimse tutuklanmadı. FBI yetkilileri sanat eseri soygunlarının esrarının çözülmesinin uzun bir süreç olduÄŸunu kaydediyor. Son yüzyılda çalınan bazı eserler31 Temmuz 2004, Roma: Parmigianino'nun eserlerinin de aralarında bulunduÄŸu 10 tablo çalındı. Çalınan tabloların toplam deÄŸeri 5 milyon dolar olarak tahmin ediliyor.19 Mayıs 2004, Paris: Pablo Picasso'nun 'Nature Morte a la Charlotte' adlı tablosu çalındı. DeÄŸeri 3 milyon dolar olarak tahmin ediliyor.16 Aralık 2003, Santa Fe: Georgia O'Keeffe'nin 500 bin dolar deÄŸerindeki 'Special 21' adlı tablosu çalındı.27 AÄŸustos 2003, Ä°skoçya: Leonardo da Vinci'nin 16'ncı yüzyıla ait 'Madonna With the Yarnwinder' adlı tablosu çalındı. Tablonun deÄŸerinin 40 milyon dolar ile 80 milyon dolar arasında olduÄŸu ifade ediliyor.17 Temmuz 2001, Köln: Andy Warhol'un 700 bin dolar deÄŸerinde olduÄŸu belirtilen Lenin portresi çalındı.22 Aralık 2000, Stokholm: Rembrandt'ın otoportresi ile Renoir'ın 'Jeune Parisien' adlı portresi çalındı.Müzeler bütçe yüzünden sigorta yaptıramıyorSANAT eserlerine yönelik hırsızlık giriÅŸimlerinin arttığına iÅŸaret eden uzmanlar, bu artışa raÄŸmen bütçe sıkıntıları nedeniyle Avrupa'daki müzelerin hırsızlığa karşı sigorta yapmaya yanaÅŸmadığını kaydediyor. Avrupa'da sel, yangın gibi doÄŸal felaketlere karşı sigortanın tercih edildiÄŸini belirten uzmanlar, ABD'deki müzelerde ise güvenlik önlemlerinin daha sıkı alındığını söylüyor.Â