Samuray arı kahverengi kokarcaya karşı

Tarım zararlısı ve fındık üreticisinin düşmanı ‘kahverengi kokarca’ böceği istilası Meclis’te yükselen seslere karşın sıcak gündemin gölgesinde kaldı. Tüm partilerden Karadeniz milletvekilleri, ana vatanı Çin ve Doğu Asya olup 1990’da Amerika’ya, 2000’li yıllarda Avrupa’ya ve 2017’de Türkiye’ye ulaşan kokarca böceğine karşı üreticinin isyanını dile getirdi. Kahverengi kokarcanın katili “samuray arılardan” 207 bin tanesini doğaya salan hükümet ise yeni mücadele yöntemleri için 10 milyon liralık ek kaynak ayırıp yedi enstitüye birden araştırma görevi verdi. Kahverengi kokarca istilasının boyutu ve önlemlerle ilgili milletvekillerinin açıklamaları şöyle:

KİŞİSEL ALANA DA SIZIYOR

Yavuz Aydın (İYİ Parti-Trabzon): Trabzon’dan Sakarya’ya her fındık bahçesinde aynı çığlık yükselmekte. Bu sorun Karadeniz bölgesinin 2’nci pandemisidir. Zira kokarca sadece fındık bahçesini değil, o bahçeden geçinen yüz binlerin yaşamını istila etmiş durumdadır. Basit bir böcek sorunu olarak görüp geçmek Karadeniz’de yaşayan milyonları anlamamak demektir. Maalesef bu haşere sadece tarıma değil, aynı zamanda vatandaşlarımızın kişisel alanlarına sızarak çevre sağlığını da tehdit etmekte. Atılacak ilk adım acil kriz masası oluşturmak ve Karadeniz’i ivedilikle zirai afet bölgesi ilan etmek olmalı. Her ilçeye yüz ölçümüne göre samuray arı dağıtımı yapılmalı. Merek, serender, atıl durumdaki binalar ve bu böceğin kışı geçirebileceği mutlak yerler devlet tarafından titizlikle ilaçlanmalı.

FINDIĞI KURUTUYOR

Mustafa Adıgüzel (CHP-Ordu): Beşiktaş Yıldız’da TBMM Konukevi’nde kalırken pencereyi açtım; bir baktım, onlarca kokarca cama pat pat vuruyorlar. İzmit’ten, Sakarya’dan ve güney illerimizden, Tarsus’tan aranıyoruz. Japonya, Kore ve Tayvan’dan o kadar yolu kateden bu tehlike Karadeniz’de duracak değildi ya. 40 çeşit tarım ürününü, 300 bitkiyi etkiliyor. 1 dişi yılda 3 bin yumurta bırakıyor ve 30 kilometre günde yol alıyor. Dünyada bir felaket söz konusu. Bundan sonra ulusal bir felaket haline gelmiştir. 20 günde bir fındık dalını kurutuyor. Geçen yıl yüzde 5 verim kaybı vardı, bu sene yüzde 30’un altında değil. Esasında fındık kırılıp tüccara gittiği zaman fındığın yarısının gittiği görüldü. Güneye indiği zaman portakal, batıya gittiği zaman üzüm, hububat, hepsini etkileyecek. Kapalı alan kışlak mücadelesini şimdi valilikler eliyle topyekün yapmak zorundasınız, yoksa bu felaket bütün Türkiye’yi saracak.

FENOMEN TUZAKLAR KURULDU

Nazım Elmas (AK Parti-Giresun): Ana vatanı Çin ve Doğu Asya olan kahverengi kokarca böceği 1990’lı yıllarda Amerika’ya, 2000’li yıllarda Avrupa’ya, 2017 yılında ise ülkemize bulaştı. İlk önceleri Artvin’de ve İstanbul’da tespit edildi. O günden günümüze yayılışına devam ediyor. Tarım ve Orman Bakanlığımız öncülüğünde topyekün mücadele söz konusu. Kokarcayı cezbedecek, kendisine çeken fenomen tuzaklar yerleştirildi. Hava sıcaklığı 17 derecenin altına düştüğünde kışlamak için girdiği ev, depo gibi kapalı mekanlarda ilaçlamalar sürüyor. İlaçlanmayan alanlarda yaz mevsiminde doğaya samuray arıları salınmakta. Bu arılar kahverengi kokarcanın yumurtalarının içine kendi yumurtalarını bırakmakta ve yumurtadan samuray arıları çıkmakta. Böylece hem samuray arıları çoğalmakta hem de kokarca imha edilmekte. Bu yıl yaz döneminde 35 ilimizde yaklaşık 207 bin samuray arı doğaya salındı. 7 araştırma enstitümüzde araştırmalar devam ediyor. Önümüzdeki dönem 10 milyonluk bütçeyle bu zararlıyla mücadele edilecek.

GAP’A DA SIÇRADI

Sinan Çiftyürek (DEM Parti-Van): Kokarca böceğinin sadece Trabzon’da değil. Ülke açısından giderek bir tehlike haline geldiği görülüyor. Artık GAP bölgesinde de rastlanılır hale geldi. Tedbir alınmazsa bu tehlikenin büyüyeceği açıktır. Dolayısıyla bu yönde alınacak tedbirleri önemsiyoruz.