Salgın hastalık tehlikesi
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Aralık 27, 2004 00:00
Güney Asya'daki depremin ardından oluşan dev dalgaların yol açtığı can kayıpları hızla artarken, ölüleri gömecek toprak bulunamıyor. Sokaklarda bekletilen cesetler nedeniyle salgın hastalık tehlikesine dikkat çekiliyor.Son açıklamalara göre, Güney Asya'da dün meydana gelen 9 büyüklüğündeki depremin ardından ölü sayısının 25 bini bulduğu belirtiliyor.Başta Sri Lanka olmak üzere, Hindistan, Endonezya, Tayland, Malezya, Maldiv Adaları, Myanmar, Bangladeş'in dışında Afrika ülkeleri Kenya ve Somali'yi de etkileyen dev dalgaların (tsunami) neden olduğu can kayıplarının dışında binlerce kişiden haber alınamıyor. Maldiv Adaları’nda 1 metre yükseklikte bulunan birçok adanın haritadan silindiği belirtiliyor. Hindistan'da salgın hastalık tehlikesine karşı cesetler toplu halde gömülüyor. Endonezya'da askerler ağaçlardan ceset topluyor.Sri Lanka ve Endonezya'da ortalığı ceset kokularının sardığı belirtiliyor. Salgın hastalık tehlikesine dikkat çekilirken, cesetlerin su kaynaklarını zehirlemesinden korkuluyor. UYARI YAPILSAYDI ÇOK KİŞİ KURTULURDUDünyada son 40 yılda meydana gelen en büyük depremde, Endonezya'nın Sumatra adasının kuzeybatısında denizin altında büyük yer katmanlarının yer değiştirmesi, milyonlarca ton suyun kuvvetli ve ani olarak çıkmasına yol açtı.Güney Asya'daki depremin ardından oluşan dev dalgaların yol açtığı can kaybının, Endonezya'da denizaltında meydana gelen büyük depremin ardından dev dalgalara ilişkin uyarının derhal yapılmamasıyla da arttığı belirtiliyor. Depremin yol açacağı dev dalgalara ilişkin zamanında uyarı yapılsaydı, bölgede 9 ülkeyi vuran dev dalgalardan çok sayıda kişinin kurtulmuş olabileceğine dikkat çekiliyor. Bölge ülkeleri hükümetleri, dev dalgalara ilişkin insanlara zamanında uyarı yapılmamasıyla ilgili olarak, tsunaminin nadir görüldüğü Hint Okyanusu'nda gelgit dalgalarını izleyecek uluslararası bir sistemin olmaması nedeniyle tehdidin gerçek boyutunu tespit edemediklerini kaydediyorlar. TAYLAND'I 1 SAAT SONRA VURDUDepremin merkez üssüne yakın Endonezya köyleri birkaç dakika içinde sular altında kalırken, diğer yerlerde dalgalar yayıldı ve karaya varıncaya kadar hız ve güç topladı. Dev dalgalar Tayland'ı, şiddetli yer sarsıntısından yaklaşık 1 saat sonra vurdu. Sarsıntıdan 2.5 saat sonra sular, 1600 kilometre yol kat ederek, Hindistan ve Sri Lanka'yı, ardından da Afrika'nın doğu kıyısındaki Somali'yi vurdu. Tayland Meteoroloji Dairesi'nin eski üst düzey bir çalışanı da ”Hükümetler, yine de insanları uyarmak için daha fazla şey yapabilirdi” diyerek, bu dairenin bir saate kadar acil mesaj yayınlayabileceğini ve insanların tahliye edilmesini sağlayabileceğini belirtti. Eski yetkili, bir depremin önceden bilinemeyeceğinin doğru olduğuna, ancak depremin ardından dev dalgaların öngörülebildiğine dikkat çekti. Amerikalı yerbilim uzmanları, gelgitleri ölçen tsunami uyarı sistemiyle dalgaların izlenebileceği ve dalgaların hangi yükseklikte olacağının değil ama ne zaman vurabileceğinin belirlenebileceğini kaydettiler.Dev dalgalara ilişkin Büyük Okyanus'ta bulunan uluslararası uyarı sistemi, Alaska'yı 1964'de vuran 9.2 büyüklüğündeki depremden bir yıl sonra kullanılmaya başladı.