Şah kartala yuva

DÜNYA Doğayı Koruma Birliği’nin (IUCN) verilerine göre nesli tükenmekte olan şah kartalların Türkiye’deki sayısı en iyi tahminle 50’yi geçmiyor. Bolu, Trakya, Çorum, Sivas ve Eskişehir’de tek tük görülen şah kartalının yaşam alanı giderek daralıyor. Tarım ilaçlarıyla zehirlenen kemirgenlerin şah kartalları tarafından yenmesi, tarla sınırındaki ağaçlık alanların kesilmesi, elektrik telleri, otomobil ve tren çarpması şah kartalların yaşamında önemli tehdit unsurları.

ÇEMBER DARALIYOR

Trakya’da endüstriyel tarımın yaygınlaşmasıyla meralar ya yerleşim yerlerine ya da buğday ve ayçiçek tarlalarına dönüştü. Akarsular sulama barajlarında tutuldu. Beslenebilecekleri gelengilerin ve diğer memelilerin de sayıları kendileri gibi hızla azaldı.

Trakya’nın kartallarını izleyen Doğa Derneği ekibi, Bulgaristan’dan gelen ekiple şah kartalları için yuva projesini birlikte hayata geçirdi. Yağmurda ağırlaşarak yüzlerce kiloya ulaşan bir yuvayı taşıyacak, elektrik tellerinden ve yollardan uzak, kartal ailesinin avlanabileceği düzlüklere ve suya yakın bir ağaç aramak oldu ilk işleri. Kırklareli’nin bir köyünde, suyun kenarında üç ağaçtan oluşan bir yalancı tüylü meşe grubunu seçtiler.

İKİ KİŞİYİ TAŞIYOR

14 kişilik ekip, yuvanın iskeletini oluşturacak sağlam dallar topladı. Ekipte dağcılıkla uğraşanlar dalları ağacın sağlam çatalına tek tek sıkıştırdı. Yuvayı ağaca sabitlerken hiç çivi kullanılmadı. Yuva bittiğinde üzerinde iki kişi rahatlıkla ayakta durabiliyordu. Şimdi genç bir çiftin yuvayı farketmesini bekliyorlar. Tabii öncelikle yuvadaki insan kokusunun gitmesi lazım. Yuva bulamayan kartallar önümüzdeki sonbaharda Trakya’yı, Bulgaristan’ı gezip yuva yeri arayacaklar. Bulgaristan’da yapılan yuvalar bir veya ikinci yılında şah kartallar tarafından beğenilmiş ve kullanılmış.