Sağduyu'daki Atatürk

Türkiye İş Bankası'nın 73. kuruluş yıldönümü nedeniyle hazırlanan yeni reklam filmi birkaç gün önce yayına girdi ve oldukça ilgi çekti. İlgi çekti çünkü, Mustafa Kemal Atatürk'ün başrolde olduğu bir reklam filmi bu... Siyah-beyaz görüntüyle ekrana gelen Atatürk, plastik makyaja başvurulmadan, doğal makyajla başarılı bir biçimde canlandırılıyor. Atatürk'ü Arnavut asıllı Mustafa Preşeva, başarıyla oynuyor.

İş Bankası, bu filmle, tüm atılımların kaynağında yer alan itici güce, kendisine geleceği tasarlamak ve inşa etmek hedefini çizen Atatürk'e bir saygı duruşunda bulunduğunu belirtiyor. Reklam filminde, Atatürk'le birlikte, 1924 yılının Ankarası'na gidiyoruz. Geçmişe yapılan bu yolculukta, İş Bankası'nın İnternet'teki web sayfasından, savaştan yeni çıkmış, gencecik bir ülkenin yoksul ve yıkıntılar içindeki başkentine uzanılıyor.

Dedem de benziyor

Mustafa Preşeva, Boşnak anne ile Arnavut babadan, 1961 Kosova doğumlu. Türkiye'ye geleli henüz dört yıl oldu. Yüksek Sinema Okulu mezunu olan Preşeva, Eski Yugoslavya'da uzun metrajlı filmlerde reji asistanı ve kurgucu olarak çalışıyordu. Geleceğini Türkiye'de kurmak için ani bir karar verip gelmiş, bu topraklara. Türkiye'de de mesleğini sürdürüyordu. Ta ki 1996 Antalya Film Festivali'nde ‘‘en iyi kurgu'' dalında Altın Portakal alıncaya dek...

Bu filmde oynama öyküsü ise şöyle: İFR tarafından gerçekleştirilen İş Bankası reklamını yöneten Ezel Akay, hep Atatürk'e benzettiği Preşeva'ya bir gece geliyor ve reklam filmindeki Atatürk rolünü teklif ediyor. Preşeva, çok heyecanlanıyor ve birkaç saniye öylece kala kalıyor. Sonra büyük bir mutluluk duyuyor. Eski Yugoslavya günlerinde, ‘‘Büyük bir lider'' olarak tanıyormuş Atatürk'ü. Türkiye'de Atatürk'e benzetileceği hiç aklına gelmemiş. Ama bugün, dedesinin ve babasının fotoğraflarına baktıkça, ‘‘aileden'' Atatürk'e benzerlik olduğunu görmüş. ‘‘Dedemin burundan yukarısı, babamın da burundan aşağısı tıpkı Atatürk'e benziyor'' diyor. Mustafa Preşeva da iki kuşağın birleşimiyle ve de makyajla, hepten Atatürk'e benzemiş!

Reklam filminin çekim ekibi, birbuçuk ay boyunca Atatürk'le ilgili belgeleri incelemiş. Mustafa Preşeva ise Atatürk'le ilgili belgeselleri izlemiş. Eski fotoğraflardan, Atatürk'ün vücut pozisyonlarını öğrenmeye çalışmış. Yalnız, küçük bir sorun varmış: Mustafa Preşeva'nın gözleri kahverengi, saçları da siyah. Çekim sırasında gözlere mavi lens takılmış. Saçlar da istenilen ton tutturuluncaya kadar, beş kez oksijenle açılmış. Bu kadar kısa süre içinde bu kadar sık işlem, Mustafa Preşeva'nın saçlarını fazla etkilediği için, çekim biter bitmez saçlarını kazıtmak zorunda kalmış.

Saygı ve şaşkınlık

Preşeva, kendisini ancak profilden Atatürk'e benzetiyor. İtalyan makyör Cavicchi Vincenzo'nun yaptığı makyajla geçtiği kamera karşısında, Atatürk'ün karakterini canlandırırken öyle fazla benzemeye başlamış ki, çekim ekibi donup kalmış. Saygı ve şaşkınlık içinde baka kalmışlar. 1920'li yılların kostümleri içinde, kendisini Atatürk gibi hissetmemiş değil!

Mustafa Preşeva, İş Bankası reklamında ilk kez oynamıyor. Sağduyu'lu serinin altıncısında rol almış. Eski Yugoslavya'da da iki uzun metrajlı, sekiz de kısa metrajlı filmde küçük roller almış. Sinema mutfağından kamera önüne çıkmak, bu nedenle ona hiç yabancı değil. ‘‘Büyük keyifle bu rolde de oynadım'' diyor.

Çekim çalışmaları sırasında ‘‘Bundan sonra ne olacak?'' diye pek düşünmemiş. Ama Atatürk rolünün, hayatının en önemli değişikliği, dönüm noktası olduğunu düşünüyor. Yeni teklifleri düşünmeye hazır. Mustafa Preşeva, şimdi sadece Türkiye'de değil, Kosova'da da meşhur. Akrabaları, arkadaşları reklam kuşağında kendisini seyretmeyi, her akşam sabırsızlıkla bekliyor.