Saddam yarın yargıç önüne çıkıyor
Güncelleme Tarihi:
Irak'ın devrik Devlet Başkanı Saddam Hüseyin, yarın özel mahkemede yargılanmaya başlayacak.
Saddam Hüseyin'in yargılanması, sonuca en hızlı varılabileceği düşünülen, 1982 Duceil katliamı davasıyla başlayacak.
Devrik lider ve 7 yakın adamı, Bağdat'ın 50 kilometre kadar kuzeyinde bulunan Şii kasabası Duceil'deki militanların Saddam Hüseyin'e suikast girişimlerinin başarısız olmasından sonra, kentteki 143 kişinin idam edilmesi ve yaklaşık 1500 kişinin tutuklanarak işkence görmesinden sorumlu tutulacak.
Yarın başlayacak davanın baş sanığı Saddam Hüseyin'in yanı sıra Duceil'deki olaylar sırasında istihbarat şefi olan Saddam Hüseyin'in üvey kardeşi Barzan İbrahim, 1991'den sonra Devlet Başkanı Yardımcılığını yürüten Taha Yasin Ramazan, 143 Duceilliye idam cezası veren Irak Devrim Mahkemesi Başkanı Avad Hamid El Bandar, Baas partisinin tutuklamalardan sorumlu olduğu sanılan Duceil'deki yetkilisi Abdullah Kazım Ruveyyid, Baas Partisi'nin Duceil bölgesi yetkilileri Ali Dayim Ali, Muhammed Azavi Ali ve Mizhar Abdullah Ruveyyid de aynı suçlamadan yargılanacak.
Jürinin olmayacağı davada baş yargıç tanıkları sorgulayacak ve davada görevli 5 yargıç, Saddam ve adamlarının suçlu ya da suçsuz olduğuna karar verecek. Yargıçların isimleri, savcıların adları gibi güvenlik nedenleriyle açıklanmıyor.
DEVRİK SADDAM REJİMİNE YÖNELİK SUÇLAMALAR
Katliam, tehcir, kimyasal gaz kullanımı ve çeşitli suçlarla itham edilen devrik Irak lideri Saddam Hüseyin, yarın sadece 1982 yılında 140 kadar Şii'nin öldürülmesinden yargılanmaya başlıyor. Eski diktatör ve yakın çalışma arkadaşlarından 7'si, Bağdat'ın 60 km kuzeyindeki Duceil yöresinde 143 köylünün katledilmesi, 399 ailenin zorla alıkonulması ve bu ailelerin ev ve tarlalarının imha edilmesinden mahkemeye çıkarılacak. Sanıklar, suçlu bulunurlarsa idam cezasına çarptırılabilecek. Eski Saddam rejimine yönelik suçlamaların başlıcalarıysa şunlar:
- 1991: Saddam Hüseyin, işgal ettiği Kuveyt'ten çekilirken güneyde patlak veren Şii ayaklanmasını kanla bastırdı, binlerce insan katledildi.
- 1988: İran-Irak savaşında (1980-1988), Irak jetleri kuzeydeki Halepçe'de Kürtlere karşı kimyasal silah kullandı. Çoğu kadın ve çocuk 5 bin kadar Kürt hayatını kaybetti, 10 bini yaralandı. Katliam, dünyada sivillere karşı girişilen en büyük kimyasal saldırı olarak nitelendirildi.
- 1987-1988 yıllarında Kürtlere yönelik tehcir hareketleri sırasında ve Kürt köylerindeki katliamlarda yaklaşık 182 bin kişi hayatını kaybetti.
- İran, batılılara göre, her iki taraftan bir milyon kişinin öldüğü Irak'la savaşta, Saddam rejimini soykırım yapmak, insanlığa karşı suç işlemek, yasaklanmış silahları kullanmak ve uluslararası kuralları çiğnemekle itham etti.
- Saddam ordularının 1990'da 7 ay istila ettiği Kuveyt, Saddam aleyhinde hazırladığı iddianamede emirlik topraklarında işlenen suçlardan ötürü eski diktatör hakkında idam cezası istedi. Saddam ve adamları, savaş suçu ve insanlığa karşı suç işlemekle itham ediliyor.
-1983: Barzani aşiretine mensup 8 bin kişi öldürüldü.
-1980 ile 1999 yılları arasında çok sayıda Şii din adamı katledildi.
SADDAM HÜSEYİN'İN SAVUNMA EKİBİ
RAGAD SADDAM HÜSEYİN: Saddam Hüseyin'in en büyük kızı. Ragad ve küçük kız kardeşi, ABD'nin Irak'ı işgal etmesinden kısa süre sonra Ürdün'e kaçmıştı.
HALİL DULEYMİ: Ragad tarafından geçen yıl tutulan Bağdatlı avukat. Irak Barosu'nun üyesi.
ABDÜLHAK ALANİ: İngiltere'de yaşayan Irak doğumlu avukat. Ragad'ın yasal danışmanı.
RAMSEY CLARK: 1960'larda ABD Adalet Bakanlığı yapan Clark, Irak savaşının önde gelen muhalifleri arasında yer aldı. Clark'ın son 15 yılda Saddam'la çok kez bir araya geldiği bildiriliyor. Devrik liderin savunma ekibine dışardan danışmanlık yapacak.
MAHATHİR MUHAMMED: Malezya'nın eski Başbakanı. Saddam Hüseyin'in savunma ekibine, yine dışardan danışmanlık yapmak üzere bu yılın başında katıldı.
AYŞE MUAMMER KADDAFİ: Libya lideri Muammer Kaddafi'nin kızı. Hukuk profesörü olan Ayşe Kaddafi, Saddam'ın hukuk danışmanlarına ağustos 2004'te katıldı.
SADDAM HÜSEYİN'İN BİYOGRAFİSİ
ABD'nin Irak müdahalesiyle iktidardan düşen ve savaş suçlusu ve soykırım suçu işlemekle itham edilen Saddam Hüseyin El Tikriti, Irak'ı 23 yıl yönetti.
Bağdat'ın kuzeyindeki Tikrit'te 28 Nisan 1937 tarihinde doğan Saddam Hüseyin, siyasi yaşamına 20 yaşında Baas partisine katılarak başladı. Saddam Hüseyin, 1958 yılında Irak lideri Abdülkerim Kasım'a düzenlenen suikast girişimiyle ilgisi olduğu gerekçesiyle ülke dışına çıktı. Suriye ve Mısır'daki sürgün yıllarını hukuk eğitimi alarak geçirdi.
Baas partisinin 1968 yılında kansız darbeyle iktidarı ele geçirmesine yardımcı olan ve iç güvenlikten sorumlu bir pozisyona getirilen Saddam, kısa süre içinde Baas partili olmayanların hükümetten uzaklaştırılmasını sağladı.
General Ahmet Hasan Bekir'i 1979 yılında devirerek iktidara gelen ve o günden sonra ABD askeri müdahalesinin yapıldığı 2003'e kadar Irak'ı yöneten Saddam Hüseyin, iktidara gelir gelmez ilk olarak, kendi yönetimine muhalefet etme olasılığı bulunan 450 parti üyesini idam ettirdi.
SADDAM REJİMİ
Saddam'ın, yönetimi sırasında değer verdiği ilk ve en önemli unsur Irak ordusu oldu. Cumhuriyet Muhafızları'nı, kendisinin ve rejimin koruyucusu olarak eğittiren Saddam, Irak'tan Ürdün'e göç eden muhalif profesör Nazım Obeh'e göre, “birçok suikast ve darbe girişiminden kurtulmasını Irak halkından çok, kendisini korumayı sağlayacak bir aygıta dönüştürülen orduya borçlu” bir liderdi.
Devlet Başkanlığı görevinin yanı sıra Devrim Komuta Konseyi Başkanlığı'nı da üstlenen Saddam, petrol gelirlerine dayanarak geniş çaplı bir kalkınma programı başlattı.
Arap dünyasında Mısır'ın önderliğini elinden almaya ve Basra Körfezi'nde egemenlik kurmaya yönelik bir dış politika izleyen Saddam, Hürmüz Boğazı'nın denetimini geçirmek amacıyla 1980'de İran'a saldırdı. Uzun süren savaşın maliyeti ve petrol ihracatının durması, başlatmış olduğu ekonomik kalkınma programını önemli ölçüde aksattı.
Irak, 2 Ağustos 1990'da Saddam'ın emriyle Kuveyt'i işgal etti. Bunun üzerine BM 6 Ağustos'ta Irak'a ambargo ilan etti ve 25 Ağustos'ta da Irak'a güç kullanımına izin verdi.
ABD'nin Saddam'ı ilk devirme girişimi olan Çöl Tilkisi operasyonu, 17 Ocak 1991'de başladı. 28 Şubat'ta Bağdat'ın ateşkesi kabul etmesinin ardından, kuzey ve güneyde uçuşa yasak bölgeler oluşturuldu.
Saddam yönetimi, 12 yıl süren BM ambargosunn ardından, ABD'nin Mart 2003'te başlayan askeri müdahalesiyle 9 Nisan 2003'te devrildi.
Bir süre kaçak yaşayan Saddam Hüseyin, 13 Aralık 2003'te, doğum yeri Tikrit yakınlarındaki Advar'da gizlendiği yerde yakalandı ve yargılanmak üzere hapsedildi.
AİLESİ
Saddam rejimi sırasında yönetimde aktif görevler üstlenen oğulları Uday ve Kusay, Amerikan askerlerinin 22 Temmuz 2003'te düzenlediği bir operasyonda Musul'da öldürüldü.
Saddam Hüseyin'in kızları Ragad ve Rana insani sebeplerle sığınma izni veren Ürdün'e yerleşirken, diğer kızı Hale de annesi Sacide ile Irak dışına çıktı.
Raghad ve Rana'nın eşleri, iki kardeş olan General Hüseyin Kamil ve Saddam Kamil 1995'te Ürdün'e iltica etmiş ve Saddam Hüseyin'i devirme planları yapmıştı. Irak'ın silahları konusunda Batı'ya bilgi vermekle suçlanan iki kardeş, 1996'da Irak'a döndüklerinde idam edilmişti.