OluÅŸturulma Tarihi: AÄŸustos 20, 2002 00:00
Saddam Hüseyin'in füze menzilindeki 12 ülke 10 yılda 612 milyar dolarlık askeri harcama yaptı. En yüklü fatura, 207 milyar dolarla Suudi Arabistan'a çıktı. Saddam'ın iÅŸgal edip çekildiÄŸi Kuveyt de savunması için 10 yılda 36.2 milyar dolara kıydı.OrtadoÄŸu ekonomisini altüst eden, Körfez Savaşı'ndan bu yana ambargolu, kaçak ticaretli 10 yıl geçti. Irak Devlet BaÅŸkanı Saddam Hüseyin ABD ile müttefik tüm ortadoÄŸu ülkelerinin kabusu oldu.Stockholm International Peace Research Institute'nin (SIPRI) verilerine göre Irak dışındaki 12 ortadoÄŸu ülkesinin 1991-2001 dönemini kapsayan 10 yıllık askeri harcama faturası 612 milyar 162 milyon dolara ulaÅŸtı. Bu faturanın en büyük bölümünü ise 206 milyar 961 milyon dolar ile Suudi Arabistan ödedi. Saddam Hüseyin'in birinci körfez krizinde iÅŸgal ettiÄŸi ve savaÅŸ sonucunda çekildiÄŸi Kuveyt ise savunması için 10 yılda 36 milyar 216 milyon dolarlık harcama yaptı. 2001 yılında OrtadoÄŸu bölgesindeki ülkelerin askeri harcamaları ise rekor düzeyde arttı.OrtadoÄŸu'da en yüksek askeri harcama yapan ülkeler listesinde ABD ile müttefik oldukları için Saddam riski taşıyan ancak baÅŸka saldırı riskleri de bulunan Türkiye ve Ä°srail de yer alıyor. Türkiye 10 yılda 87.1, Ä°srail ise 89.1 milyar dolarlık askeri harcama gerçekleÅŸtirdi. Saddam Hüseyin ile sorunlu görünmeyen bazı ülkelerin askeri harcamaları bile bölgedeki dengelerin belirsizliÄŸi yüzünden her yıl arttı. 12 ülkenin 612 milyar dolarlık askeri harcamasının büyük bölümü silah alımına gitti. Çünkü Saddam riski 10 yıllık bir süreyi kapsadı ve bu uzun sürede birçok hafif ve ağır silah demode oldu. Irak ordusunun, insan ve konvansiyonel kara silahları gücü ayrıca önemli risk oluÅŸturdu. Bu yüzden tank alımı, yenilemesi, hafif silah deÄŸiÅŸimi gibi konular da büyük önem kazandı.RUSYA VE ABDSuudi Arabistan, Kuveyt, Türkiye, Ä°ran, Suriye, Umman ve Yemen'in askeri harcamaları geçen yıl dikkat çekici ÅŸekilde artış kaydetti. Bir yılda en yüksek miktarda askeri harcamasını 1991'de 28.6 milyar dolar ile gerçekleÅŸtiren Suudi Arabistan, 2001'de 26.6 milyar dolarlık harcama yaptı. Arabistan geçen 10 yıl boyunca sadece 1998 ve 2000 yıllarında 20 milyar dolar sınırını aÅŸmıştı. Kuveyt'in ise 2001'de ne kadar askeri harcama yaptığı henüz bilinmiyor. Bu ülke 1999'da 2 milyar dolar olan harcamasını 2000'de 2.5 milyar dolara çıkarmıştı. 1999'da 6.1 milyar dolarlık askeri harcama yapan Ä°ran ise 2001'de bu rakamı neredeyse ikiye katladı ve 11.5 milyar dolara çıkardı. Irak ile Rusya'nın silah iliÅŸkileri resmi verilerde pek görünlüyor. Ancak Rusya'nın Suriye ve Ä°ran'a ciddi miktarda silah satışı yaptığı biliniyor. Rusya'nın Suriye'ye ağırlıklı olarak Su-27 uçakları, PGM (güdümlü cephanesi) SA-10 ve 15 uçaksavar füzeleri sattığı ileri sürülüyor.ABD'nin bölgedeki diÄŸer muhalifi Ä°ran da Rusya ve Çin ile silah iliÅŸkisi içinde. Ä°ran'ın son olarak Rusya ile 10 milyar dolarlık yeni bir silah projesine imza attığı bildiriliyor. Ä°ki ülke arasındaki silah iÅŸbirliÄŸinde T-72 tankları, 122 ve 152 milimetrelik obüs, güdümlü füze, Mi-8T silahlandırılmış holikopter, Su-29 hava destek uçakları yer alıyor. Ä°stihbarat kaynaklarına göre Ä°ran yine Rusya ile AB-205, AB-214, AH-1J Twin Cobra helikopterlerini ve F-5 uçaklarını yenileme ya da lisanssız üretme pazarlığı da yapıyor.OrtadoÄŸu'daki askeri harcamalarda ABD'nin müttefiki konumundaki Mısır ise ABD ile iÅŸbirliÄŸi içinde M1 Abrahams tanklarının ve hava kuvvetlerinin uçak sayısını artırıyor. ABD bu iÅŸbirliÄŸinde Mısır'ı Rus ve Çin yapımı silahlardan arındırmaya çalışıyor. ABD'nin koruması altındaki Suudi Arabistan da birinci körfez savaşından sonra aldığı ağır ve hafif silahların modernizasyonu için büyük paralar harcıyor. Ayrıca, yeni helikopterler, savaÅŸ ve nakliye uçakları alımı da gündemde.Â
button