Saç dökülmesi neden olur? Saç ekiminde nelere dikkat edilmelidir?

Yaşlılık, hormonal değişiklikler ve ailede kelliğe yatkınlık gibi birçok faktör saç kaybına sebep olabilmektedir. Saç kaybı ne kadar erken başlarsa, kellik gelişmesi de o kadar hızlı olmaktadır. Saç kaybı yanık ve travmalar sonrası da meydana gelebilir, bu durumda yapılacak cerrahi girişim rekonstrüktif amaç taşımaktadır ve masraflar sağlık sigortası tarafından karşılanabilir.

Eğer saç nakli düşünüyorsanız, bu yazı yapılabilecek olan girişimler hakkındaki temel bilgileri size vermeyi amaçlamaktadır.

Saç Kaybı Hakkındaki Gerçekler

Saç dökülmesi ve kellik gelişiminde, kafa derisinin beslenmesinin zayıf olması, vitamin eksiklikleri, kepeklenme ve hatta çok uzun süre şapka giymek bile suçlanmıştır.

Saç Naklindeki Önemli Noktalar

Saç nakli sizin görünüşünüzü güzelleştirir ve kendinize olan güveninizi arttırır fakat sonuçlar her zaman sizin idealinizdeki gibi olmayabilir. Cerrahi bir girişime karar vermeden önce iyice düşünmeli ve durumu doktorunuzla yeniden değerlendirmelisiniz.

Saç nakline aday olan hastaların verici alan olarak kullanılmak üzere kafalarının arka ve yan taraflarında sağlıklı saçları olmalıdır.Saç rengi, sertlik derecesi, dalgalı ve kıvrımlı olması gibi diğer faktörler de yapılacak girişimin sonucunu etkilemektedir.

Saç naklinde sayılı teknik bulunmaktadır.Bazen iki yada daha fazla teknik en iyi sonucu almak için kombine kullanılmaktadır. Nakil tekniklerinden punch greft, mini greft, mikro greft, slit greft ve strip greft gibi teknikler genellikle daha küçük girişimler isteyen hastalarda kullanılmaktadır. Flebler, doku genişletilmesi ve saç derisinin küçültülmesi gibi teknikler ise daha dramatik değişiklikler isteyen hastalar uygulanmalıdır.

Bununla beraber unutulmamalıdır ki yapılabilecekler bazen sınırlı kalmaktadır.Çok az saçı olan hastalar için ise cerrahinin uygun bir seçenek olmadığı da akılda tutulmalıdır.

Kadınlardaki Saç Kayıpları

Yaklaşık olarak her 5 kadından biri yaşlılık, hastalık ve menapoz sonrası oluşan hormonal değişiklikler gibi nedenlerle saç dökülmesi yaşamaktadır. Kadınlarda erkeklerdeki gibi yama tarzında bir dökülme olmaz. Bunun tersine tüm saç derisinde yaygın bir dökülme ve incelme meydana gelir.

Özellikle mini greftler, saçlarda seyrelmenin olduğu alanları dolgunlaştırmak için bu hastalarda iyi bir seçenektir. Verici alan olarak saç tellerinin daha yoğun olduğu, başın arka kısımları kullanılmalıdır. Flepler ve doku genişletme işlemleri ise saç kaybının çok fazla olduğu hastalarda kullanılabilir.

Eğer saçlarınız için cerrahi bir girişim düşünüyorsanız şunu unutmamalısınız ki bu işlem saçlarınızdaki dökülmeyi önlemez fakat seyrelmiş olan alanlarda daha doğal ve dolgun bir görüşüm sağlar.

Tüm cerrahi girişimlerde bazı riskler vardır...

Saç nakli bu konuda eğitim almış ve tecrübesi olan bir doktor tarafından gerçekleştirildiği takdirde güvenli bir girişimdir. Fakat kişinin saç özellikleri, fiziksel reaksiyonları ve iyileşme kapasitesi gibi değişken özellikler yüzünden sonuç hiçbir zaman tam olarak belirlenemez.

Diğer başka cerrahi girişimler gibi burada da enfeksiyon meydana gelebilir.Aşırı kanama ve/veya dikiş hattının aşırı gergin olması gibi sebepler yüzünden dikiş izinin genişlemesi sonuçta bazı saç derisi küçültme işlemleriyle sonuçlanabilir.

Ekim tekniklerinde de alınan greftlerde bir miktar kayıp olabilir. Ayrıca greft alanındaki saçlar yeniden büyümeye başlarken saçlarda belli bir süre dökülme olması da doğaldır.Çok fazla kayıp olan hastalarda cerrahi işlem tekrarlanabilir.Bazı hastalarda zamanla ekim sahasında aralarda çok küçük alanlarda saç kayıpları kalıcı olabilir. Bu alanlar genelde çevredeki saçlarla saklanabilir.

Cerrahi sonrası saç kaybı ilerleyici olarak devam eder özellikle de yeni saç çizgisi bölgesinde doğal olmayan bir görünüm meydana gelirse yine ek cerrahi girişim gerekebilir.

Cerrahi Planlanırken

Saç nakli ve ekimi, seçilecek tekniğin kişiye bağlı olarak değiştiği bir işlemdir. Bu yüzden doktorunuzu seçerken ekim tekniklerinde olduğu kadar aynı zamanda doku genişletilmesi ve flepler üzerinde de deneyimi olan ve hangi tür cerrahi girişimin size daha uygun olabileceğini bilen bir hekimi seçmelisiniz. Eğer doktorunuz , bu tekniklerden sadece birisini yapabildiğini söylüyorsa bu konuda daha deneyimli birisine gitmelisiniz.

Doktorunuz ilk muayenesinde saçlarınızın büyüme özelliklerini, saç kaybının derecesini, ailedeki saç kaybı hikayesini ve daha önce cerrahi bir tedavi alıp almadığınızı değerlendirecektir. Ayrıca yaşam tarzınızı ve cerrahi sonrası olası sonuçları ve beklentilerinizi de sizinle konuşacaktır.

Cerrahi sırasında veya sonradan size sorun oluşturabilecek kontrolsüz yüksek tansiyon, pıhtılaşma bozuklukları ya da ya da vücutta aşırı iz oluşumuna eğilim gibi tıbbi durumlar da doktorunuz tarafından ameliyat öncesi değerlendirilir. Eğer sigara içiyorsanız ya da kanamayı etkileyebilecek aspirin gibi ilaçlar alıyorsanız bu durumdan doktorunuzu haberdar etmelisiniz.

Eğer cerrahi bir girişime karar verirseniz, doktorunuz size yapılacak olan anestezinin tipi, cerrahi işlemin nasıl gerçekleştirileceği, riskleri ve sonuçları hakkında bilgi verecektir. Bu konuda aklınızda herhangi bir soru varsa doktorunuza sormaktan çekinmemelisiniz.

Ameliyat öncesi dönemde hangi işlemin uygulanacağı ve ne kadar zaman alacağı konusunda emin olmalısınız. Doktorunuzla, greftler ya da diğer işlemler sonrasında nasıl bir görünüm alacağınızı da konuşmalısınız.

Cerrahiye Hazırlık

Cerrahi öncesi dönemde doktorunuz tarafından, nasıl bir hazırlık yapacağınız, neleri yemeniz ve içmeniz gerektiği, sigara içimi ve almanız ya da bırakmanız gereken ilaçlar size anlatılır. Bu önerilere dikkatle uyarsanız sonuçlar sizin için daha yüz güldürücü olacaktır. Eğer sigara içiyorsanız cerrahi girişimden en az 1-2 hafta önce bırakmanız tavsiye edilir. Çünkü sigara, deriye olan kan akımını azaltarak iyileşmenizi olumsuz yönde etkilemektedir.

Ameliyatınız Hangi Ortamda Yapılmalı?

Ameliyatınız doktorunuzun muayenehanesinde veya yataklı olmayan bir cerrahi merkezde gerçekleştirilebilir. Hastaların nadiren bir hastanede kalmaları gerekir.

Anestezi Tipi

Saç nakli genellikle kendinizi daha rahat ve konforlu hissetmeniz için sedasyon altında lokal anestezi yapılarak gerçekleştirilir. Deriniz uyuştuktan sonra ağrı duymazsınız fakat işlem esnasındaki basıncı ve çekme kuvvetlerini hissedebilirisiniz.

Genel anestezi, doku genişletilmesi ve flepler gibi daha karmaşık girişimlerde yapılır.Bu durumda da tüm ameliyat boyunca uyuyor olursunuz ve hiçbir şey hissetmezsiniz.

Cerrahi Girişimin Özellikleri

Saç ekimi, verici bir alandan saçlı derinin küçük parçalar halinde alınıp saçsız ya da seyrek bir alana taşınmasıdır. Greftler değişik büyüklüklerde ve şekilde olabilir. Yuvarlak şekilli punch greftler yaklaşık olarak 10-15 saç teli içerir. Daha küçük minigreftler ise 2-4 saç teli içerir. Saç derisini şekillendirmek amacıyla şeritler halinde yerleştirilen slit greftler yaklaşık 10 saç teli içerir. Strip greftler ise daha uzun ve incedir ve yaklaşık 30-40 saç teli içerir.

Genellikle başarılı bir sonuç için cerrahi girişimlerin tekrarlanması gerekebilir ve her seans arasında iyileşme için aylar geçmesi gerekebilir.Tüm saça nakil yapıldığı durumlarda bu iki yıla kadar varan bir süreyi alabilir. Cerrahi girişimin sonucunu saçın rengi ve kalitesi de etkilemektedir. Kalın ve açık renkli saçlarda koyu renkli saçlara göre daha iyi bir sonuç alınmaktadır.Ilk ameliyatta alınan saç kökü sayısı bireye göre değişiklik gösterir fakat yaklaşık olarak 50 tanedir. Minigreft ve mikrogreftlerde bu sayı her kür için 700 e çıkabilir.

Cerrahi öncesinde, verici alandaki saçlar alıcı alana daha kolay yerleştirmek için kısaltılır.

Saç derisinin sağlıklı şekilde beslenmesini sağlamak için ilk seferinde greftler bir inç in 1/8 i kadar aralıklarla yerleştirilir. Daha sonraki aşamalarda bu aradaki alanlar doldurulur. Doktorunuz verici alanın zarar görmemesi için greftleri alırken büyük bir titizlikle alır ve yerleştirirken de saçların doğal büyüme yönüne uygun olarak yerleştirir.

Greftleme işlemi tamamlandıktan sonra saç derisi temizlenir ve temiz gaz örtülerle örtülür. Bir ya da iki gün süreyle basınçlı bir bandaj kullanılabilir.

Doku genişletilmesi ise plastik cerrahların bu konuda uzman oldukları bir alandır ve özellikle yanıklarda ve saçlı deride önemli miktarda doku kaybı olan durumlarda rekonstrüktif amaçla kullanılmaktadır. Bu tekniğin kullanılmasıyla, göreceli olarak kısa bir zamanda oldukça iyi sonuçlar alınmaktadır.

Bu teknikte doku genişletici olarak adlandırılan balon benzeri bir madde, saçsız alanlara komşu olan saçlı bir alana cilt altına yerleştirilmekte ve düzenli aralıklarla tuzlu su içeren bir serumla şişirilmektedir. Bu da saçlı alanın büyüyüp genişlemesine ve yeni saç oluşumuna yol açmaktadır.

Genelde ilk ameliyattan yaklaşık olarak iki ay sonra yeterli doku genişlemesi olmakta ve ikinci bir ameliyatla bu balon çıkartılarak genişleyen saçlı deri saçsız alana ilerletilmektedir.

Flep cerrahisi: Flep cerrahisi 20 yılı aşkın bir zamandır başarıyla uygulanmaktadır.Bu yöntemle çok kısa bir süre içinde saçsız alanlar saçlı deriyle kapatılmaktadır. Fleplerin genişliği ve yerleştirilmesi hastanın ihtiyacına ve isteklerine göre belirlenir. Bir flep 350 ya da daha fazla punch grefte eşdeğer saç taşımaktadır.

Bu teknikte saçsız olan alandan bir parça çıkartılır ve saçlı deri taşıyan alan çıkartılan alanın yerine doğru ilerletilir. Sonuçta oluşan iz çevredeki saçlarla gizlenebilir.

Son yıllarda flep cerrahisi doku genişletilmesi ya da saçlı derinin küçültülmesi teknikleriyle kombine edilerek oldukça başarılı sonuçlar alınmaktadır. Böylece hem daha fazla saçlı deri elde edilmekte hem de daha doğal bir saç çizgisi oluşturulmaktadır.

Saçlı derinin küçültülmesi:Bu teknik bazen bir ilerletme flebi gibi de isimlendirilir.Çünkü saçlı deride çıkartılan kısma, çevredeki saçlı deri ilerletilerek kapatılmaktadır. Bu teknik özellikle tepedeki ve arka taraflardaki saç kayıplarında uygundur. Frontal saç çizgisinin oluşturulmasında faydalı değildir. Kafa derisine lokal anestezi yapıldıktan sonra saçsız derinin bir kısmı çıkartılır. Çıkartılan parçanın büyüklüğü ve şekli hastanın beklentisine göre değişir. Eğer büyük bir parça çıkartılması gerekiyorsa ters Y şeklinde bir insizyon tercih edilir. Çıkartılan parçanın biçimi U şeklinde, oval şekilli veya diğer şekillerde olabilir.

Çıkartılan parçanın yerini kapatmak için çevredeki saçlı doku gevşetilir ve ilerletilerek dikişlerle kapatılır. Bu esnada o noktada bir gerginlik ve bir miktar ağrı hissedebilirsiniz.

Cerrahi Sonrası

Yapılan cerrahi işlemin büyüklüğüne ve karmaşıklığına göre cerrahi sonrası hissettikleriniz değişir. Gerginliğe ya da yapılan ameliyata bağlı ağrılar ağrı kesicilerle rahatlıkla ortadan kaldırılabilir.

Eğer bandaj kullanılmışsa genelde ilk günden sonra çıkartılır. Cerrahiden iki gün sonra çok nazik bir şekilde saçlarınızı yıkayabilirsiniz. Bir hafta ile 10 gün arasında dikişleriniz alınır. Bu süre içinde akıntı, kaşınma veya kızarıklık gibi şikayetleriniz olursa doktorunuza danışmalısınız.

Zorlu aktiviteler sonrası saçlı deriye olan kan akımı artacağından nakil ya da ekim yapılan alanlarda veya dikiş hattınızda kanama olabilir, bu yüzden 3 hafta kadar zorlu egzersizlerden kaçınmanız gerekir. Bazı doktorlar, cerrahiden 10 gün geçmeden cinsel aktiviteyi de önermezler.

Şundan emin olabilirsiniz ki insizyonlarınız hızla iyileşecektir. Bu süre içinde özellikle de ilk ayda doktorunuz sizi çeşitli aralıklarla kontrole çağıracaktır. Sizin yapmanız gereken önerilen şeyleri ihmal etmemeniz ve kontrolleri aksatmamanızdır.

Normal Saç Gelişmesine Dönüş

Saç nakli yapılan birçok hasta cerrahiden yaklaşık 6 hafta kadar sonra ekilen saçlarının döküldüğünü dehşetle görür. Unutulmamalıdır ki bu durum normaldir ve hemen her zaman geçicidir. Saçlar döküldükten sonra , saçların yeniden büyümesi 5-6 haftayı alacaktır. Saçlarınızın her ay yaklaşık yarım inç uzayacağını hesaplayabilirisiniz.

Takip Eden Girişimler

Daha doğal bir görünüm elde etmek için, insizyonlarınız iyileştikten sonra birtakım cerrahi düzeltme girişimlerine ihtiyaç duyabilirsiniz. Bu saç çizgisinin minigreft, mikrogreft ve slit greftlerle yeniden şekillendirilmesi şeklinde olabilir. Eğer bir flep ameliyatı geçirmişseniz kafanızda köpek kulağı olarak isimlendirilen bir çıkıntı kalmış olabilir. Iyileşmeniz tamamlandıktan sonra doktorunuz bunu küçük bir cerrahi girişimle ortadan kaldırabilir.