Güncelleme Tarihi:
MÜSLÜMANLARA “Namaz vaktine girildiğini ilan eden” ezanın ilk nerede ve kimin tarafından okunduğu bilinen bir kıssadır. Hz. Muhammed’in Medine’ye hicretinin hemen ardından inşasına başlanılan Peygamber Mescidi yani Mescid-i Nebi tamamlanır. Ancak, Müslümanlara namaz vakitlerin nasıl duyurulacağı konusundaki belirsizlik sürmektedir. Hz. Muhammed “Boru ve çan çalınması ya da ateş yakılması” önerilerini diğer dinlerin uygulamaları olduğu gerekçesiyle kabul etmez.
Müezzinlerin piri
Hz. Ömer’in “Biri bağırarak vakti ilan etsin” önerisi üzerine Hz. Muhammed görevi Bilal-i Habeşi’ye verir; ki Hz. Bilal, o tarihten itibaren müezzinlerin piri olarak kabul edilir.
Rüyada gelen sözler
Bir süre sonra da Müslümanları namaza çağırmak için kullanılacak çağrı sözlerini, rüyasında gördüğünü söyleyen Abdullah b. Zeyd, Hz. Muhammed’in kapısı çalar; rüyasını anlatır. Hz. Muhammed, rüyada öğrenilen sözleri beğenir ve ezan okunması kararını verir. İlk ezanı da Bilal-i Habeşi okur. 622 yılında okunan ilk ezandan bu yana aynı sözler kullanılmaktadır.
Ancak, ünlü hadisçi İbn Mace’nin aktardığı bir rivayet ezanın 622 yılından bu yana değişmeyen söz yapısının “Sabah ezanı” için geçerli olmadığını göstermektedir.
Hz. Muhammed’in
uyuması
İbn Mace’nin aktardığı rivayete göre Hz. Bilal, Hz. Muhammed’e gelerek sabah namazı vaktinin geldiğini haber vermek ister. Ancak kendisine Hz. Muhammed’in uyuduğu bilgisi verilir. Bunun üzerine Hz. Bilal, kendiliğinden ezana “Namaz uykudan hayırlıdır” bölümünü ekler. Hz. Muhammed de bu eklemeye onay verir.
Tesvib geleneği
Kimi kaynaklarda bu ekleme onayının Hz. Ömer tarafından verildiği savunulsa da genel kabul, İbn Mace’nin aktardığı bilgi doğrultusundadır. Hz. Bilal’in eklediği bu bölüme, İslam literatüründe “Tesvib” adı verilir.
Tesvib, sabah ezanında “Hayya alel-felah” yani “Haydi Kurtuluşa” bölümünün ardından “Es-salâtu hayrum-minen-nevm” yani “Namaz uykudan hayırlıdır” cümlesini iki kez tekrarlanmasına karşılık gelir.
Oruçluyken akupunktur yaptırılır mı
SORU: Oruçlu akupunktur yaptırabilir mi?
YANIT: Akupunktur; vücutta belirli noktalara iğne batırmak suretiyle çeşitli hastalıkları tedavi etme metodudur. Akupunktur uygulanması halinde, vücudun beslenmesi, gıda alması söz konusu olmadığından, akupunktur yaptırmak orucu bozmaz.
Surelere isim veren ayetler:
FATIR SURESİ: Mushaftaki sıralamada 35’inci, iniş sırasına göre 43’üncü olan sure, ismini ilk ayetinde yer alan ve “Yaratan” anlamına gelen fâtır sözcüğünden almaktadır:
“Hamd, gökleri ve yeri yaratan, melekleri ikişer, üçer, dörder kanatlı elçiler yapan Allah’a mahsustur. O yaratmada dilediğini artırır. Şüphesiz Allah’ın gücü her şeye hakkıyla yeter. Allah insanlar için ne rahmet açarsa, artık onu tutacak (engelleyecek) yoktur. Neyi de tutarsa, bundan sonra onu gönderecek yoktur. O, mutlak güç sahibidir, hüküm ve hikmet sahibidir...”
Ramazan Sözlüğü
EZANIN Sözleri: Allahu ekber - Allah uludur” (4 kere); “Eşhedü en lâ ilâhe illallah - Şüphesiz bilirim ve bildiririm ki Allâh’tan başka ilah yoktur” (2 kere); “Eşhedü enne Muhammeden Rasulullah - Şüphesiz bilirim ve bildiririm ki Muhammed Allâh’ın elçisidir.” (2 kere); “Hayye ale’s-salâh - Haydi namaza” (2 kere); Hayye ale’l-felâh - Haydi kurtuluşa” (2 kere); Allahu ekber- Allah uludur” (2 kere); “Lâ ilâhe illallah -Allâh’tan başka tanrı yoktur” (1 kere). (Kaynak: Diyanet İşleri Başkanlığı Dini Kavramlar Sözlüğü.)
Neve Şalom’da iftar verildi
Özgür ARSLAN / DHA
TÜRK Musevi Cemaati, Neve Şalom Sinagogu’nda önceki akşam iftar yemeği verdi. İftara, İstanbul Valisi Hüseyin Avni Mutlu, Pakistan’ın İstanbul Başkonsolosu Yousuf Junaid, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş, İstanbul Emniyet Müdürü Hüseyin Çapkın, İstanbul Cumhuriyet Başsavcısı Aykut Cengiz Engin, İstanbul Müftüsü Mustafa Çağrıcı, CHP İstanbul İl Başkanı Berhan Şimşek, Musevi cemaati önde gelenleri, gazeteciler, iş adamları ve çok sayıda davetli katıldı. Davetliler, Türkçe ve İbranice duaların edildiği yemekte, sinagog içindeki mescitte namaz kılma imkanı buldu. Yemekte konuşan Hahambaşı İsak Haleva, “Dinimiz, diyanetimiz farklı ama bizler bir bütünün tamamlayıcı unsurlarıyız. Bir güzelliğin değişik görüntüleri olabilmeyi başarabilmişiz. Bunu ne pahasına olursa olsun korumalıyız, güçlendirmeliyiz” dedi.
Soralım öğrenelim
Nihat Hatipoğlu
1- Kulağını yıkatmak orucu bozar mı?
KAMER AYGÜN/ANTALYA
Kulak ile boğaz arasında bir kanal bulunmaktadır. Ancak kulak zarı bu kanalı tıkadığından -kapattığından- su veya ilaç boğaza ulaşmaz. Bu nedenle de kulağa damlatılan ilaç veya kulağın yıkatılması orucu bozmaz. Orucu ancak mideye ulaşacak su bozar.
2- Endoskopi, kolonoskopi gibi işlemler orucu bozar mı?/HAYRİYE ASLAN/GAZİANTEP
Midedeki hastalığı tespit amacıyla mideyi görüntülemek veya mideden bir parça alabilmek için yaptırılan endoskopi esnasında mideye tıbbi bir cihaz sarkıtılmakta ve bu esnada çoğu kez mideye su verilmektedir. Kolonoskopide ise aynı işlem makat yoluyla gerçekleşmektedir. Bu ise orucu bozar. Oruç tutmuşlarsa şayet, bozmaları ve kaza etmeleri uygun olur.
3- Biyopsi orucu bozar mı?/EZGİ GÜNDÜZ/TEKİRDAĞ
Bu uygulamada vücuttan bir parça alınmaktadır. Bu ise orucu bozan unsurlardan değildir.
4- Zekât kimlere farzdır?/CAFER SEZEN/MERSİN
Müslüman, hür, akıllı, buluğ çağına erişmiş, borcundan ve asli gereksinimlerinden fazla artıcı özelliği olan ve nisab -zekât için konulan zenginlik ölçüsü- miktarını aşan mala sahip kişilere zekat farzdır. Nisab miktarı olarak 81 gram üzerindeki altın bir kriter olarak kabul edilmiştir. Hayvanlar ve diğer ürünlerle ilgili zekâttaki nisab miktarları farklıdır.