Saadet zinciri nedir?

Saadet zinciri, 1990'lı yıllarda ortaya çıkmış bir para kazanma sistemi olan piramit sistemin halk arasındaki ismidir. İngilizce ismi pyramid schemedir. Sadece piraamidin en üstündekilerin çok para kazandığı ve satılan bir ürün veya hizmetin görünürde olmadığı bu sistemde her bir kişi altındakinden para kazanıp üstündeki para kazandırır. Piramit sadece bu görünürde olmayan ürün veya hizmetin satın alınması konusunda ikna edilen kişiler tarafından alınması ile beslenir.

Klasik çok katlı pazarlama (multi level marketing) sisteminin devşirilmiş bir modeli olarak da adlandırılabilir. Ağ pazarlama veya MLM'nin aksine ortada bir ürün veya hizmet bulunmamaktır. Tamamen para ile para kazanma metodu üzerine kurulmuştur.

TÜRKİYE'DE SAADET ZİNCİRİ UYGULAMALARI

Türkiye'de sadece Titan saadet zinciri isimli piramit sistem kurulmuştur. Bu sistem üyelerinin şikayeti üzerine devlet tarafından tamamen yasaklanmıştır. 1998'de Titan Saadet Zinciri'ni kuran kişi Kenan Şeranoğlu ve Ahmet Hakan Baz tutuklanarak hapis cezasına çarptırılmış ve 2008 yılında serbest bırakılmıştır.

Bu sisteme üye olanlar önemli düzeyde para kazanmışlardır ancak hiçbirisi vadedilen kazancı elde edememişlerdir. Bunun sebebi sistemi başka kimsenin görememesi üzerine kuran Kenan Şeranoğlu'nun, kendisi ve 7 arkadaşını piramitten hiç çıkarmamasıdır. Dolayısı ile örneğin; 3 kademede olması gereken kişi 2 kademeye ancak ulaşmıştır ve hiçbir zaman piramidin tepesine ulaşamayarak piramitten çıkarılmıştır.

Aynı Quest.net gibi Hong Kong merkezli olan Mega Holdings'in Ağustos 2011'de kurulmasıyla Türkiye'deki piramit sistemlerin kendini Ağ pazarlama (network marketing) şeklinde göstererek ve kişisel gelişim uzmanlarının da yer aldığı seminerler ve konferanslar ile girişimcilik eğitimleri de yaparak Titan'ın aksine ortaya sanal da olsa somut bir ürün koymasıyla dışarıdan yasal olarak gözüken bir organizasyon hâline getirdiği görülmektedir.

YASAL MI?

Dünyada birçok ülkede yasal olan bu sistem; Arnavutluk, Avustralya, Avusturya, Brezilya, Kanada, Çin, Kolombiya, Danimarka, Dominik Cumhuriyeti, Estonya, Fransa, Almanya, Hong Kong, Macaristan, İzlanda, İran, İtalya, Japonya, Malezya, Meksika, Nepal, Hollanda, Yeni Zelanda, Norveç, Filipinler, Polonya, Portekiz, Romanya, Rusya Federasyonu, Güney Afrika, İspanya, Sri Lanka, İsveç, İsviçre, Tayvan, Tayland, İngiltere ve Amerika Birleşik Devletleri'nde yasaktır.

Türkiye'de de Piramit satış sistemleri 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un 80 inci maddesinde düzenlenmiş ve yasaklanmışt