Rusya hukukun üstünlüğünden sınıfta kaldı

Mahkemenin aldığı karar, çok şaşırtıcı olmadı: Mikhail Hodorkovski suçlu bulundu. Rus haber ajansları, Moskova’da mahkemesinin eski petrol devi Mikhail Hodorkovski ve iş ortağı Platon Lebedev’i hırsızlık ve kara para aklamaktan suçlu bulduğunu bildirdi.

Kararın açıklanmasının ardından gazeteciler mahkeme salonundan çıkarıldı. Ancak yargıç bunun için bir sebep göstermedi. Hodorkovski ve ortağının alacağı cezanın birkaç gün içinde netleşmesi bekleniyor.

Hodorkovski, 1998-2003 yılları arasında sahip olduğu Yukos firmasının tüm petrol üretimine ve gelirlerine el koyduğu gerekçesiyle suçlandı. Suçlamalar ‘saçma’ olarak nitelendirilirken, bakanlar bile Hodorkovski’ye yöneltilen suçlamaların mantıksız olduğunu belirtti.

Hodorkovski, geçmişte de bu suçlamalarla ilgili olarak yargıç karşısına çıkmıştı. Dolandırıcılık ve vergi kaçırmaktan dolayı zaten sekiz yıl hapse çarptırılmış olan Hodorkovski, 2011’de serbest kalacaktı. Hakkındaki yeni suçlama ise 2017 yılına kadar hapiste kalabileceğine işaret ediyor.

HUKUKUN ÜSTÜNLÜĞÜ İÇİN BİR SINAV

Alman hükümetinin insan hakları temsilcisi Markus Löning, Alman haber ajansı DPA’ya, Hodorkovski'nin aldığı cezadan dolayı “büyük öfke duyduğunu” belirtti. Löning, mahkemenin aldığı kararın “adalet sisteminin politikaya alet olmasının bir örneğini oluşturduğunu” ifade etti.

Löning, “Alınan karar Rusya’daki şartların iyi olmadığını gösteriyor” dedi.

Almanya’nın Moskova Büyükelçisi Ulrich Brandenburg ise Interfax haber ajansına davanın “Rusya’da hukukun üstünlüğü için bir test olarak görüldüğünü” belirtti. Interfax, Pazartesi günü mahkeme salonunun önünde protesto eyleminde bulunan 20’ye yakın kişiyi gözaltına aldı.

Gözlemciler, Hodorkovski hakkındaki her iki suçlamanın siyasi yönlendirmeye maruz kaldığını belirtti. Onlara göre, 2003 yılında Hodorkosvski'yi hapse gönderen dönemin Devlet Başkanı Vladimir Putin, 2012’de yapılacak başkanlık seçimlerine kadar oligarşi döneminin eski yöneticilerinin parmaklıklar arkasında kalmasını istiyor. 2012’de ise bugün başbakan olan Putin’in tekrar devlet başkanlığına gelmek istediğini düşünüyorlar.

PUTİN BÖYLE İSTEDİ

Kısa bir süre önce verdiği röportajda, Putin, Hodorkovski için “hırsız” tanımını kullandı ve hapiste kalması gerektiğini belirtti.

1990’lı yıllarda, Hodorkovski Rusya’nın yeni yağmacı oligarklarının somut örneği olarak görülüyordu. Hodorkovski, gücünü yitirmiş devlet şirketi Yukos’u, Rusya’nın en modern petrol şirketlerinden biri haline getirdi ve muhalefet partilerine kaynak sağladı.

Hodorkovski, tutuklanması ve hapse atılmasıyla, Rusya’da hukukun üstünlüğünün nasıl ihlal edildiğinin sembolü haline geldi.