Rusya, BP ile petrolde liderliği sürdürmenin peşinde
Güncelleme Tarihi:
Rusya’nın kutuplardaki değerli rezervlerini İngiliz enerji devi BP’ye açmasının arkasında, Kremlin’in üretimde azalmanın önüne geçme ve dünyanın lider petrol ülkesi unvanını devam ettirme isteği yatıyor.
Reuters haber ajansına konuşan analist ve bankacıların verdiği bilgilere göre, BP’nin, Rus devletinin kontrolündeki petrol şirketi Rosneft’le milyarlarca dolarlık hisse değişimine gittiği anlaşmanın Rusya’nın yatırım atmosferini hareketlendirecek.
Ancak BP hisselerindeki sert yükselişin, siyasi belirsizlikler ve petrol vergisi uygulamasına yönelik tartışmalarla engelleneceğine dikkat çekildi.
Bu anlaşma, Meksika Körfezi’ndeki patlamanın ardından yaralarını sarmaya çalışan BP’ye, Başbakan Vladimir Putin’le doğrudan bağlantıya geçme ve yeni petrol rezervlerine erişme şansı veriyor.
BP bununla birlikte, önümüzdeki süreçte Kremlin hükümetiyle yakın temas içinde olma fırsatı da yakalayacak.
İngiliz Barclays Capital bankasının emtia analistlerinden Amrita Sen, “Rusya’nın, günlük petrol üretimini 10 milyon varilin üzerinde tutması için oldukça büyük yatırım yapılması gerekiyor. Sibirya’nın batısında petrol üretimi son dönemde azaldı ve bu bölge için oldukça sınırlı sayıda proje üretiliyor” dedi.
ÖNEMLİ POLİTİKA DEĞİŞİKLİĞİ
BP’nin Rosneft’le, Rusya’nın Sibirya ile Kuzey Kutbu arasında kalan Kara Deniz’de petrol aramasına izin veren anlaşma, aynı zamanda Rusya’nın deniz aşırı petrol sahalarını yabancı şirketlerin kullanımına izin vermediği politikalarından da vazgeçtiği anlamına geliyor.
BP hisselerini de yöneten yatırım danışmanlığı şirketi direktörü Kiril Pişkin, “Rusya için, BP’nin Meksika Körfezi’nde yaşadığı çevre faciasına benzer sıkıntıları engellemek oldukça önemli” diye konuştu.
Pişkin ek olarak, “BP içinse daha önce yabancı şirketlerin faaliyetlerine kapalı olan, Rusya’nın Kutup bölgesine erişmek oldukça net bir kazanım” dedi.
Çevre bilimcilerse Kuzey Kutbu’nda yaşanacak bir patlamanın maliyetinin ve temizleme çalışmalarının, Meksika Körfezi’nin birkaç katı olacağına işaret etti.
BP VE RUSYA’YI BEKLEYEN RİSKLER
İngiliz Lloyds bankasının petrol ve doğalgaz masası şefi Andrew Moorfield ve Pişkin’e göre, Suudi Arabistan’ın önüne geçerek, dünyanın en büyük petrol üreticisi olan Rusya için deniz aşırı sahalardan gerçekleştirilecek faaliyetlerde deneyim oldukça önemli. Çünkü petrol üretiminin kolayca yapılacağı yeni sahalar bulmak oldukça zor.
Moorfield, “BP’nin önündeki tehlikeyse, bu sağlam fırsatı ileride rezerv büyümesi ve gelir artışına çevirebilmek ve bu arada karşısına çıkacak her türlü siyasi ve çevresel engeli de aşmak olacak” dedi.
BP’yi bekleyen risklerin oldukça büyük olduğu görülüyor. 2008’de, BP CEO’su Bob Dudley, şirketin TNK-BP ile ortak girişiminin milyarder hissedarlarıyla girdiği çatışmanın ardından, Rusya’yı terk etmek zorunda kalmıştı.
Cuma günü, BP’nin yeni anlaşması Putin ve Rusya’nın enerji konusundaki kilit ismi Igor Seçin’den olumlu geri dönüşler aldı. Ancak Putin, 2003’te BP’nin TNK ile işbirliğine gittiğinde de olumlu açıklamalarda bulunmuş ancak bu İngiliz şirketin işine pek yaramamıştı.
RUSYA’NIN PROFİLİ DÜŞÜK
Diğer yandan, Rusya, bugün Rosneft’in varlıklarının büyük bir kısmını oluşturan eski petrol devi YUKOS şirketinin patronu Mihail Hodorkovski’yi hapis cezasına çarptırdığı için uluslararası camiada büyük bir saygınlık kaybı yaşadı.
Bazı ABD’li yöneticilerse, BP’nin ABD ordusunun kilit tedarikçilerinden biri olduğu için, Ruslarla yapılan anlaşmanın ciddi bir incelemeden geçmesi gerektiğine dikkat çekti.
Patronları yolsuzluk yaptığı gerekçesiyle kapatılan YUKOS’un hissedarları Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nde açtıkları davada, Rusya’dan 98 milyar dolar talep ediyor.
Petrol fiyatlarının 100 dolara yaklaşmasıyla birlikte, Rusya’nın elindeki doğal kaynaklar konusunda daha milliyetçi bir tavır takınması bekleniyor.
*Bu yazı, Reuters’ta “Russia opens Arctic to BP to remain top oil nation” başlığıyla yayımlanan haberden derlenmiştir.
http://www.facebook.com/#!/HurriyetEkonet EkoNet'i Twitter'da takip etmek için: