'Ruhun resmini çeken bir objektif'

Türk karikatürünün büyük ustalarından Ramiz Gökçe, 5 Ocak 1953'te, karikatür çizerken geçirdiÄŸi kalp krizi sonrasında 53 yaşında vefat etti. 50 yıl önce yaÅŸama veda eden Ramiz Gökçe, karikatürcüyü tanımlarken; ''Karikatürcünün gözü biraz da ruhun resmini çeken bir objektif gibidir'' benzetmesini yapmıştı.Ramiz Gökçe, 1916 yılında baÅŸladığı karikatür serüveni boyunca ''Akbaba, Aydede, Karikatür, Karagöz, Cumhuriyet, Tasvir'' dergi ve gazetelerinde çalıştı. Semih BalcıoÄŸlu, ''Cumhuriyet'in 75. Yılında Türk Karikatürü'' adlı yapıtında, Ramiz Gökçe'nin karikatürcülüğü meslek edinmekle, sonraki kuÅŸaklara yol açtığını ve ülkemizde karikatürcülüğün yayılması için büyük çaba gösterdiÄŸini belirtiyor.      Ramiz Gökçe, 1949 yılında ''Mizah'' adlı bir dergi de yayınladı. Ä°kinci Dünya Savaşı yıllarında ''Yeni Sabah'' gazetesinde günlük karikatürler çizen Ramiz Gökçe, ''Tombul Teyze'' tipini uzun yıllar iÅŸledi.       GÖRÜŞLERİ     ''Ramiz'' olarak tanınan usta karikatürcü, çıkardığı ''Mizah'' dergisinin ilk sayısında, mizahın, ''hakikate bir neÅŸe projektörü tutma sanatı. Az sözle veya çizgi ile çok ÅŸey düşündürmek sanatı'' olduÄŸunu belirtiyor. Milliyet gazetesinin verdiÄŸi ''Türk Mizahının Öncüleri'' ekinde yer alan yazıda Ramiz Gökçe, karikatürcüyü, ''Karikatürcünün gözü biraz da ruhun resmini çeken bir objektif gibidir'' diye tanımlıyor. Ramiz, genç karikatüristlere ise     ''GeniÅŸ ansiklopedik malumat. Filin kuyruÄŸundan Çörçil'in pürosuna, patlıcanın çiçeÄŸinden Endonezya bayrağına kadar her ÅŸeyi bilmeden bu mesleÄŸe girmemelidir'' önerisinde bulunuyor.      ÇaÄŸdaşı usta karikatürist Cemal Nadir gibi aslında ressam olmaya çalışan, ancak karikatürist kalan Ramiz, bunun nedenini şöyle açıklıyor:      ''Karikatür bana yaÄŸlı boya ile tablo yapmayı unutturdu. Çünkü altı - yedi lira masrafla ve altı - yedi aylık emekle meydana getirilen tablolara bazen altı - yedi kuruÅŸ veren çıkmıyordu.''      RAMÄ°Z GÖKÇE     Ä°stanbul'da 1900 yılında doÄŸan Ramiz Gökçe, BeÅŸiktaÅŸ Ä°ttihat ve Terakki Mektebi'nde, KabataÅŸ Ä°dadisi'nde ve Ä°stanbul Öğretmen Okulu'nda okudu. 1919'da Ortaköy Darüleytamı'na (Kimsesiz çocuklar için kurulan yatılı okul. Yetimler Evi) ve ÅžiÅŸli Terakki Lisesi'ne resim öğretmeni olarak atandı. Karikatürcülüğü sırasında konferanslar verdi, toplu sergiler düzenledi, kiÅŸisel sergiler açtı. Kendi adını taşıyan karikatür albümü dışında ''Tombul Teyze'', ''Harp Karikatürleri'', ''Yeni Zengin'' adlı karikatür albümlerini yayınladı.     Ölüm, onu dergide yakaladı. Kalp hastası olan Ramiz Gökçe, felç geçirmiÅŸ, ancak iyileÅŸmiÅŸti. 5 Ocak 1953'te, karikatür çizerken geçirdiÄŸi ikinci kalp krizinden sonra kaldırıldığı hastanede kurtarılamadı.  Â