OluÅŸturulma Tarihi: Åžubat 01, 2003 00:00
RONALDO topa vuruyor. Top yanlışlıkla Vatikan'daki San Marco Meydanı'nda Papa'nın açık penceresinden içeri giriyor. Papa topu geri yolluyor. Brezilya halkı Ä°talya Mobil Telekom'un GSM cep telefonu hattıyla bu reklamla tanışıyor.Bizde dini öğeleri kullanıp reklam yapan var mı? Brezilya bize benzemiyor. Brezilya'ya bakıp, ‘‘Onlar enflasyonu şöyle düşürdü, aynı reçete bizde de olsun’’ demek zor. Aynı IMF reçetesi ile her ülkede aynı sonucun neden alınamadığı belli oluyor.Sambasından bossa novasına, Ä°pemanalı Kız'ından tropik iklimine, gecekondusundan cinselliÄŸine, özelleÅŸtirmesinden yabancı sermayesine kadar 172 milyon nüfuslu bu devasa ülkenin her ÅŸeyi Türkiye'den farklı. ‘‘Orada da askeri rejim olmuÅŸ, milli geliri adam başına 3 bin dolar, nüfusun yarısı 30 yaşın altında’’ demek yetmiyor.* * *Brezilyalı ünlü ekonomist, Merkez Bankası eski baÅŸkanlarından Carlos Geraldo Langoni ile Rio'da sohbet ettik. Ekonomik verilerden önce siyasal tabloya bakmak gerek: Brezilya'nın komÅŸuları ile sorunu olmamış. Paraguay ile birkaç sınır çatışmasının ötesinde savaşı tanımamışlar. Herkes Portekizce konuÅŸuyor, etnik sorun yok. Ciddi bir terör olayı yaÅŸanmamış. Ordunun rolü farklı.Bu barışçıl görüntüyü ÅŸehirlerdeki ÅŸiddet olayları bozuyor. Rio'nun beÅŸte biri teneke gecekonduda yaşıyor. Ve gecekondu bölgelerinin hepsi eskinin Küçük Armutlu'su. Polisin sözünün geçmediÄŸi, silah, uyuÅŸturucu çetelerinin hákim olduÄŸu yerler... Bir kaldırımda gecekondu, diÄŸer kaldırımda beÅŸ yıldızlı otel...Bu fonun üzerine son sekiz yılda siyasal ve ekonomik istikrar resmi çizmeyi baÅŸarmış Brezilya. Anayasal reformlar yapılmış, yabancı sermaye karşıtı yasalar ayıklanmış, tüm devlet bankaları özelleÅŸtirilmiÅŸ, enflasyon tek haneye inmiÅŸ. Öyle ki, Çin'den sonra en fazla doÄŸrudan dış yatırım çeken ülke 82 milyar dolarla Brezilya olmuÅŸ. Sözgelimi Ä°talya Mobil Telekom, Türkiye'de Aria ile yaptığı yatırımın benzerini burada da yapmış, bizde karşılaÅŸtıkları ‘‘roaming’’ sorununu burada yaÅŸamamışlar, tam tersine tüketici lehine rekabeti getirdikleri için baÅŸtacı edilmiÅŸler.* * *Ä°ki ay önceki seçimlerde, siyasal ve ekonomik istikrarı gerçekleÅŸtiren Cordoza yerine ‘‘deÄŸiÅŸim’’ diyerek solcu Lula'yı seçmiÅŸ Brezilya halkı. Lula, bir yandan IMF'ye verip veriÅŸtirirken, diÄŸer yandan merkeze yönelmiÅŸ, Avrupalı sosyalistlere benzemiÅŸ ve Armani ceket giymiÅŸ radikal sendikacı gitmiÅŸ, dünyadaki deÄŸiÅŸimi yakalayan bir politikacı gelmiÅŸ. Ä°ki ayda Brezilya'nın ülke riski iniÅŸe geçmiÅŸ.Türkiye bu açıdan da Brezilya'ya benzemiyor. Bizim sol, bir Lula çıkartamadı, ama Milli Görüş, Lula'nın benzerini yarattı.* * *Copacabana'da güneÅŸ batıyor. Kumsalda yürüyorum. Plaj boÅŸalıyor. 1 saatlik ara. Brezilya dizileri saati bitince Riolular geri gelecek. BaÅŸka jeopolitik ve sosyal genetik kodlar. Brezilya'nın IMF reçetesi ile bizimkinin farklı olması gerektiÄŸini biliyorum. Ronaldo topa vuruyor, top Papa'nın kucağında...Â
button