Robot askerler Irak’ta

ABD, Irak’ta asker kayıplarını önlemek için ÅŸimdilik cepheye 18 ‘robot asker’ sürdü!.. Swords adı verilen robot askerler ilk kez Irak’ta test ediliyor. Ä°lk görevleri ise kentler ve otoyollar üzerinde bulunan kontrol noktaları. Geceleri de gündüz gibi görebiliyor ve tam isabetli atışlar yapıyorlar.SavaÅŸcı robotlar etik sorgulamayı beraberinde getirirken savaÅŸ stratejileri ve askeri yapılanmalarda da devrimsel deÄŸiÅŸiklikler olacaÄŸa benziyor.Star Wars’daki adı OWO-I, Terminatör 3’te T-X, Ben Robot’ta ise NS-5... Sinema tutkunları için savaÅŸ robotları artık alışılmış öğeler. Ancak bilim kurgu bitti. Artık elleri silahlı bilim kurgu robot askerler ÅŸimdi Irak’da ‘insan insana’ savaÅŸlarda rol almaya baÅŸladı.25 Nisan’da 18 robot Amerikan ordusuna baÄŸlı olarak Irak cephesinde görev yapmaya baÅŸladı. Robotlara verilen ad Swords. Swords aslında hem isim hem de programın adı. Kelime anlamı, kılıçlar. Açılımı ise ‘Special Weapons, Observation, Reconnaissance, Detection System’, yani ‘Özel Silahlar Gözlem, KeÅŸif, Bulma Sistemi.’Yaklaşık bir buçuk yıl önce doÄŸan bu robotlar New Jersey’de Picatinny mühimbat deposuna kayıtlı ve Foster-Miller ÅŸirketinin birer ürünü. Swords’lar dünyada kullanılan ilk savaÅŸ robotu deÄŸil. Mayın tarayıcı robotlar hem teröre karşı mücadelede hem de savaÅŸlarda pekçok kez kullanıldı. Ancak bu robotlar silahsızdı. Swords ise görebiliyor, duyabiliyor ve ateÅŸ edebiliyor. Yine de uzaktan kumandaya baÄŸlı olarak çalıştıkları için o filmlerde gördüğümüz robotların aynısı olduklarını söylemek mümkün deÄŸil.AÄžIR HAREKET EDENZIRHLI BÖCEK GÄ°BÄ°LERNeye mi benziyorlar? Ağır ağır hareket eden zırhlı bir böceÄŸe. Ancak gerçek bir savaÅŸ makinesi bunlar ve insandan çok daha donanımlı ve verimliler. Ãœzerinde infraruj ışınlara duyarlı ve son derece güçlü zoom yapma özellikleri olan 4 televizyon kamerası bulunan Swords, hem gece hem gündüz 360 derecelik açıda saha gözlemi yapabiliyor. Şüpheli bir hareket görüp sezdiÄŸi zaman, hemen mitralyözünü hedefe doÄŸru yöneltiyor. Ãœstelik tetiÄŸi çektiÄŸinde hedefini vurmama gibi bir olasılığı da yok. Ve tabii, savaÅŸ alanlarında askerlerin en büyük düşmanı olan stres, yalnızlık, yorgunluk da söz konusu deÄŸil. Ä°lk kez Irak’ta test ediliyorlar. Ä°lk görevleri ise kentler ve otoyollar üzerinde bulunan kontrol noktaları. Çünkü araç ile ihtihar saldırısı en çok bu noktalarda meydana geliyor.BaÅŸka bir tartışma, robotların devreye girmesiyle savaÅŸ doktrinlerinin deÄŸiÅŸmesi, askeri birimlerin yeniden yapılandırılmaları gibi faktörler. Çünkü bu savaÅŸan ve öldüren robotların ortaya çıkması savaÅŸlarda bir devrim niteliÄŸi taşıyor. Buna sahip olan ülkelerin kıyaslanamayacak bir avantajı askerlerinin yaÅŸamlarından yapacakları tasarruf olacak. Kimse bir robotun tahrip olmasının ardından gözyaşı dökmeyecek. Ancak iÅŸin bir diÄŸer ve belki de en önemli gerçeÄŸi, ABD’nin bu teknolojiyle, dünyanın geri kalanı ile arasındaki uçurumu daha da açacağı... Fransızların da MinRoc adıyla 2006’da tamamlanacak benzer bir projesi var ama sonuçlarını ÅŸimdiden tahmin etmek güç.Yine de geleceÄŸin robotunun çözülmeyi bekleyen daha bir dizi sorunu var. Bunlardan en önemlisi enerji. Lityum pillerinin çalışma süresi ancak 4 saat. Ve bu süre çok az. Çözüm ise hidrojen yakıtı ile çalışan, sessiz ve uzun süreli bir enerji modeli. Ancak uzmanlar bunun için 10 yıl kadar bir geliÅŸtirme sürecine gereksinim olabileceÄŸini belirtiyorlar.ROBOT ANAYASASIDELÄ°NECEK MÄ°?Tabii tam donanımlı ve silahlı bu robotları cepheye sürerken, ahlaki ve etik kısıtlamaları da göz önünde bulundurmak gerekli. Bilim kurgu yazarı Isaac Asimov’un oluÅŸturduÄŸu ve bir makinenin insan yaÅŸamını tehdit etmesini yasaklayan kurallar dizisi aslında bugünkü robot dünyasının temel anayasası gibi. Çünkü ÅŸaşırtıcı olsa bile robot teknolojilerinde etik araÅŸtırmacılarının da dayandığı nokta bilim kurgudan kaynaklanan bu kurallar.Ancak bu sözlü olmayan uzlaşının süreceÄŸini tahmin etmek mümkün deÄŸil. EÄŸer geleceÄŸin robotları ateÅŸ açma iznini alırlarsa, bu robotları ellerinde bulunduranların inanılmayacak kadar güçlü bir sratejik üstünlük elde edecekleri gerçek. Sahibine sıfır (ya da makul ölçülerde) insani kayıp verdirecek bu robotlar bir yandan da politikacıların askeri müdahelelerin önleme güçlerinin önünde ciddi bir tehdit.< B>ROBOTLARIN YARATABÄ°LECEĞİ TEHLÄ°KELERAsker robotlar, savaÅŸ anında ister istemez bazı handikaplar da yaratabilir. Bu konuda en güçlü varsayımlardan biri, çatışmada bunlarla karşı karşıya gelen kiÅŸilerin, karşılarında insan yerine bir makine gördükleri için kendilerini, hakarete maruz kalmış hissetmeleri ihtimali. Bunun sonucu geri çekilme olabileceÄŸi gibi, agresif davranış ve eylemlerde bir patlama da olabilir. Bunun aşılması için, uzmanlar robota bir mikrofon ve hoparlör yerleÅŸtirerek, robotun operatörü ile karşıdaki rakip arasında sözlü bir diyalog kurulmasına çabalıyor. Robot burada anında tercüme görevini de yerine getirecek. Robotu kullanan operatör açısından ise ölüm riski çok azaldığı için, operatörün rahatlaması ve bunun sonucu olarak da daha sert kararlar alması riski var.Â