Esra SAHİCİ-Hanife BAŞ
Oluşturulma Tarihi: Şubat 07, 2008 00:00
ABD’den gelen hizmet sektörü endeksi ve RBS’nin nakit sıkıntısı çektiği söylentisi ile önceki gün morali bozulan piyasalar, dün yeniden toparlandı. HSBC’nin Societe General’e teklif vereceği ve İngiltere ile Avrupa Merkez Bankası’nın faiz indirimine gideceği beklentileri borsaların yönünü yukarı çevirdi. Avrupa borsalarındaki toparlanma ile kaybını azaltan İMKB ise günü yüzde 2.33 değer kaybıyla kapattı.
ABD merkezli bir resesyon yaşanacağı beklentisiyle endişeli bir bekleyiş içerisinde olan piyasalar, dün de kendine moral verecek yeni beklentiler buldu. Önceki gün ABD’den gelen hizmet sektörü endeksinin resesyona işaret etmesi ve İngiliz Royal Bank of Scotland’ın (RBS) 12.5 milyar sterlin civarında mortgage zararı olacağı yönündeki söylenti ile düşüşe geçen dünya borsaları, dün yeniden toparlandı. HSBC’nin Societe General’e teklif vereceği ve İngiltere ile Avrupa Merkez Bankası’nın faiz indirimine gideceği beklentileri borsaların yönünü yukarı çevirdi. Güne yüzde 3’e ulaşan düşüşle başlayan İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) ise Avrupa borsalarındaki toparlanma ile kayıpları azalttı.
SOCIETE VE POSTBANK MORALİ: Önceki gün ABD borsalarındaki sert satışların ardından dün piyasaların açılışı öncesinde kaygılar yüksek orandaydı. Dün sabah da açılışta, Avrupa ve Türk para sermayeleri bu kaygıyı fiyatladı. Avrupa borsaları hızla yüzde 2’nin üzerinde değer kaybederek güne başladı. Ancak ardından Fransız bankası Societe General’e, İngiltere merkezli HSBC’nin teklif vereceği yönündeki
haberler piyasalara iyimserlik olarak yansıdı. Öte yandan Financial Times gazetesinin Almanya yayınında, Deutsche Postbank’ın satılacağı yönünde haberin yer alması da, Avrupa borsalarındaki yükselişi gündeme getirdi.
AVRUPA’DAN FAİZ İNDİRİMİ: Avrupa borsalarındaki iyimserliğin bir nedeni de, bugün yapılacak olan İngiltere ve Avrupa Merkez Bankası toplantıları gösterildi. İngiltere’de faizlerin çeyrek puan indirileceği beklentisi devam etti. Avrupa Merkez Bankası’nın ise ECB’den faiz indirimi beklenmiyor. Ancak ABD’deki yüksek riskli mortgage krizinin Avrupa’da da hissedilmeye balanması nedeniyle faiz indirimlerine ikinci çeyrekte balaması öngörülüyor.
İMKB YÜZDE 2.33 DEĞER YİTİRDİ: Yurtdışını takip eden İMKB, güne sert satışlarla başladı. Ancak sert satış açılışın ardından hız kesti. İlk seansta yüzde 3’e varan değer kaybı ile işleme devam eden endeks, ikinci seansta Avrupa borsalarındaki yükselişle toparlanmaya başladı. Gün sonunda endeksteki kayıp yüzde 2.33 oranında oldu. Endeks günü 43.317 puandan tamamladı. İMKB’nin düşüşünde Deutsche Securities’in yayınladığı raporda, "Türk hisse senetlerinde yüzde 15 değer kaybının gündeme gelebileceğine" yer verilmesi etkili olduğu belirtildi.
DOLAR 1.19 YTL’DEN GERİ DÖNDÜ: Para piyasası da güne tedirgin başladı. Bankalar arası piyasada dolar güne 1.19 YTL’ye yükselerek başladı. Sabah saatlerinde 1.1940 YTL’ye kadar tırmanan dolar, ardından piyasalardaki iyimser beklentilerle yeniden aşağı yönlü hareket etti. Dolar bankalar arası piyasada 1.1850 YTL’ye geriledi. Dolar, serbest piyasada günü 1.1870 YTL’den tamamladı.
ABD kaynaklı krizden Türkiye az etkilenir
DENETİM, vergi, yönetim danışmanlığı ve kurumsal finansman hizmetlerinde dünyanın en büyük kuruluşlarından biri olan Deloitte, "Küresel Ekonomik Görünüm 2008" raporunu açıklandı. Geçtiğimiz yıllarda dünya ölçeğinde bollaşan likiditenin 2008 yılında daralmasını ve kontrol altında görünen enflasyon yükselme eğilimine girmesini öngörülen raporda, şu değerlendirmeler yer aldı:
AVRUPA MERKEZ’LERİ FAİZLE OYNAR: Bu yıl ABD ekonomisinde ılımlı bir yavaşlama veya ılımlı bir durgunluk, Avrupa’da ise daha yumuşak bir ekonomik yavaşlamanın bekleniyor. Kurları güçlü olan Avrupa merkez bankaları, enflasyon tehlikesinden fazla çekinmeden faiz oranları üzerinde oynayarak, ekonomilerine ivme kazandırabilir.
EKONOMİ UZUN VADEDE BÜYÜR: 2008 yılı içinde ekonomik büyümede dünya çapında yavaşlama bekleniyor. Ancak uzun vadeli olarak küresel ekonomik büyümenin devam etmesi öngörülüyor. ABD merkezli bir krizden, dış ticaretinin büyük çoğunluğunu Avrupa ile gerçekleştiren Türkiye’nin daha az etkilenir.
TÜRKİYE BÜYÜMEYE DEVAM EDER: Raporla ilgili bir değerlendirme yapan Deloitte Türkiye Denetim Ortağı Hasan Kılıç, "Türkiye varolan risklerini iyi yönettiği takdirde biraz yavaşlayarak da olsa büyümesini sürdürecektir" dedi.
Resesyon ihtimali arttı ama atlatılabilir
ABD Merkez Bankası’nın (FED) Richmond Eyalet Başkanı Jeffrey Lacker: "ABD ekonomisinde resesyon ihtimali arttığını ancak yüksek ihtimalle bu durum atlatılabilecek. Şu anda büyüme konusunda endişeliyiz ve tüketicilerin geri çekildiklerini görüyoruz. Bu yılın ilk yarısında ABD büyümesinin yüzde 0.5 civarında olmasını bekleniyor. Enflasyonun halen bir endişe kaynağı. Bu nedenle faizleri istenilen kadar düşüremeyebiliriz. "
İşlemler durgunluk varmış gibi yapılıyor
GOLDMAN Sachs Group Finans Başkanı David Viniar: "ABD kredi piyasaları ’ekonomi resesyondaymış gibi’ işlem yapıyor. Kredi piyasaları, sanki uzun zamandır gördüğümüz en kötü resesyonun ortasındaymışız gibi işlem yapıyor. Potansiyel reyting düşüşleriyle karşılaşan monoline tahvil sigortacılarına yardım edecek bir planı da bekleniyor."
’HSBC, Societe Generale’e teklif veriyor’ spekülasyonuİKİ hafta önce dolandırıcılık olayı nedeniyle rekor düzeyde zarar açıklayan Fransız Bankası Societe Generale’in hisseleri, satın alma hedefi olduğu spekülasyonları nedeniyle Paris’teki işlemlerde yüzde 7.8 oranında arttı. Fransa’nın ikinci büyük bankasının hissesi 4.93 Euro artarak, 84.13 Euro’ya çıkarken, şirketin piyasa değeri de 39 milyar Euro’ya yükseldi. Fransız bankasını satın almak isteyen bankalar arasında İngiliz bankası HSBC’nin de katıldığı konuşuluyor.
ENDÜSTRİYEL MANTIĞI: Merrill Lynch Analisti John Paul Crutchley, Londra merkezli HSBC ve Societe Generale’nin birleşmesinin HSBC’ye Kuzey Afrika ve Doğu Avrupa’da yüksek büyüme ivmesi kazandıracağını ve bu yolla HSBC’nin Asya’daki kurumsal kredilerine hisse senedi türevlerini de ekleyebileceğini kaydetti. Crutchley, HSBC-Societe Generale birleşmesinin "endüstriyel bir mantığı" olduğunu belirterek, "Merrill’in, HSBC’de "sat" reytingi, Societe Generale’de de "al" reytingi var.
HİSSE BAŞI 126 EURO: Merrill Lynch, HSBC’nin Fransız bankasına hisse başına 126 Euro kadar ödeyebileceğini ve merkezini de Paris’e kaydırabileceğini belirtti. Fransa’nın en büyük Bankası BNP Paribas da, Societe Generale teklifte bulunmuştu. İtalya’nın en büyük bankası Intesa Sanpaolo’da, Societe Generale’nin hisse senedi teklifine katılabileceğini belirtmişti.