Rekabet cezaları 100 kata kadar artıyor
Güncelleme Tarihi:
ANKA
Oluşturulma Tarihi: Mayıs 12, 2008 09:26
Rekabet cezalarında 100 kata kadar varan artışların yolunu açacak yeni dönem başlıyor.
Maktu cezalar yerine ciro üzerinden ceza kesilecek yeni dönemde, yerinde incelemeyi engelleyen şirketler dahi ciroları üzerinden yüksek tutarlı cezalar ödeyecek.
Rekabet ihlalleri durumunda ciro üzerinden bindelik oranlar yerine yüzde 10’a varan oranlarla, milyonlarca YTL ceza riski ile karşılaşacak olan şirketlerin, rekabet konusunda daha dikkatli davranması gerekecek.
Rekabet Kurumu, maktu yerine ciroya göre para cezası kesilmesi için yasada yapılan değişikliğin uygulamasına dönük olarak yönetmelik taslağı hazırladı. ANKA’nın edindiği bilgiye göre, usule ilişkin olarak verilen cezaların maktu cezadan nispi cezaya dönüştürülmesiyle teşebbüslerin ekonomik güçlerine bağlı olarak verilecek cezalarda büyük artışlar olacak. İzne tabi devralma işleminin Rekabet Kurulu’nun izni olmaksızın gerçekleştirildiği bir durumda, örneğin devralan teşebbüsün cirosu 100 milyon YTL ise geçmiş düzenlemeler uyarınca verilecek para cezası 1839 YTL olacakken, yeni durumda bu ceza 100 bin YTL olacak.
CİROLARIN YÜZDE 10’UNA VARAN CEZA ÖDENECEK
Benzer bir artış, esasa ilişkin olarak verilen cezalar bakımından da gündeme gelebilecek. Yapılan değişiklik, ceza üst sınırını değiştirmediğinden, teşebbüs veya teşebbüs birliklerine verilecek ceza, cirolarının yüzde 10’u ile sınırlı olacak. Ceza belirlenirken ihlalin tekrarı da dikkate alınacak. Teşebbüs veya teşebbüs birliği yönetici veya çalışanlarına da, esasa ilişkin olarak gerçekleştirilen ihlaller bakımından ceza verilecek.
CİRO ÜZERİNDEN BİNDE DEĞİL YÜZDELERLE CEZA
Yeni dönemde cezaların 100 kata kadar dahi arttığı görülecek.
Örneğin, 2005 tarihli demir-çelik kararında, teşebbüslerden birinin ihlali gerçekleştirme süresi, aktif katılımı ve uygulamadaki etkinliği dikkate alınarak para cezası cirosunun binde 0,5’i oranında ve 32,2 bin YTL tutarında belirlenmişti.
64,4 milyon YTL cirosu olan şirket için yeni yöntemde aynı fiil için ceza hesaplanırken, cironun yüzde 2’si ve ayrıca ihlalin süresine bağlı miktar için artı cironun yüzde 2’si ile 1,2 milyon YTL olacak. İhlal 1995 yılında başlamış ve 2001 yılına kadar sürmüş olduğundan ceza miktarı bir kat artırılarak 2.5 milyon YTL’ye ulaşılacak. Bunların üzerine, aktif katılım ve uygulamada etkinlik unsuru sebebiyle dörtte biri oranında artırılabilecek. Böylece ceza 3,2 milyon YTL’ye, yani daha önce uygulanan cezanın yüz katı kadar bir miktara çıkabilecek.
YÖNETİCİYE YÜZDE 5 CEZA KESİLECEK
Buna ek olarak, ihlalde belirleyici etkisi saptanan teşebbüs yöneticilerine ya da çalışanlarına bu cezanın yüzde 5’ine kadar ceza verilebilecek.
Yerinde incelemenin engellenmesi durumunda, değişiklikten önce maktu ceza uygulanıyorken, artık cironun binde 5’i oranında ceza verilebilecek ve teşebbüsün ekonomik gücünün büyüklüğüne paralel olarak cezası da artacak. Teşebbüsün cirosunun 100 milyon YTL olduğu ve Kurum raportörlerince yapılan yerinde incelemeyi üç gün boyunca engellediği varsayılırsa, her gün için 734 YTL olmak üzere toplam 2 bin 202 YTL ceza uygulanıyordu. Yeni uygulamada ise, ilk gün için cironun binde 5’i oranında 500 bin YTL, ikinci gün için 50 bin YTL, üçüncü gün için yine 50 bin YTL olmak üzere toplam 600 bin YTL ceza uygulanacak.
Rekabet ihlalleri durumunda ciro üzerinden bindelik oranlar yerine yüzde 10’a varan oranlarla, milyonlarca YTL ceza riski ile karşılaşacak olan şirketlerin, rekabet konusunda daha dikkatli davranması gerekecek.
Rekabet Kurumu, maktu yerine ciroya göre para cezası kesilmesi için yasada yapılan değişikliğin uygulamasına dönük olarak yönetmelik taslağı hazırladı. ANKA’nın edindiği bilgiye göre, usule ilişkin olarak verilen cezaların maktu cezadan nispi cezaya dönüştürülmesiyle teşebbüslerin ekonomik güçlerine bağlı olarak verilecek cezalarda büyük artışlar olacak. İzne tabi devralma işleminin Rekabet Kurulu’nun izni olmaksızın gerçekleştirildiği bir durumda, örneğin devralan teşebbüsün cirosu 100 milyon YTL ise geçmiş düzenlemeler uyarınca verilecek para cezası 1839 YTL olacakken, yeni durumda bu ceza 100 bin YTL olacak.
CİROLARIN YÜZDE 10’UNA VARAN CEZA ÖDENECEK
Benzer bir artış, esasa ilişkin olarak verilen cezalar bakımından da gündeme gelebilecek. Yapılan değişiklik, ceza üst sınırını değiştirmediğinden, teşebbüs veya teşebbüs birliklerine verilecek ceza, cirolarının yüzde 10’u ile sınırlı olacak. Ceza belirlenirken ihlalin tekrarı da dikkate alınacak. Teşebbüs veya teşebbüs birliği yönetici veya çalışanlarına da, esasa ilişkin olarak gerçekleştirilen ihlaller bakımından ceza verilecek.
CİRO ÜZERİNDEN BİNDE DEĞİL YÜZDELERLE CEZA
Yeni dönemde cezaların 100 kata kadar dahi arttığı görülecek.
Örneğin, 2005 tarihli demir-çelik kararında, teşebbüslerden birinin ihlali gerçekleştirme süresi, aktif katılımı ve uygulamadaki etkinliği dikkate alınarak para cezası cirosunun binde 0,5’i oranında ve 32,2 bin YTL tutarında belirlenmişti.
64,4 milyon YTL cirosu olan şirket için yeni yöntemde aynı fiil için ceza hesaplanırken, cironun yüzde 2’si ve ayrıca ihlalin süresine bağlı miktar için artı cironun yüzde 2’si ile 1,2 milyon YTL olacak. İhlal 1995 yılında başlamış ve 2001 yılına kadar sürmüş olduğundan ceza miktarı bir kat artırılarak 2.5 milyon YTL’ye ulaşılacak. Bunların üzerine, aktif katılım ve uygulamada etkinlik unsuru sebebiyle dörtte biri oranında artırılabilecek. Böylece ceza 3,2 milyon YTL’ye, yani daha önce uygulanan cezanın yüz katı kadar bir miktara çıkabilecek.
YÖNETİCİYE YÜZDE 5 CEZA KESİLECEK
Buna ek olarak, ihlalde belirleyici etkisi saptanan teşebbüs yöneticilerine ya da çalışanlarına bu cezanın yüzde 5’ine kadar ceza verilebilecek.
Yerinde incelemenin engellenmesi durumunda, değişiklikten önce maktu ceza uygulanıyorken, artık cironun binde 5’i oranında ceza verilebilecek ve teşebbüsün ekonomik gücünün büyüklüğüne paralel olarak cezası da artacak. Teşebbüsün cirosunun 100 milyon YTL olduğu ve Kurum raportörlerince yapılan yerinde incelemeyi üç gün boyunca engellediği varsayılırsa, her gün için 734 YTL olmak üzere toplam 2 bin 202 YTL ceza uygulanıyordu. Yeni uygulamada ise, ilk gün için cironun binde 5’i oranında 500 bin YTL, ikinci gün için 50 bin YTL, üçüncü gün için yine 50 bin YTL olmak üzere toplam 600 bin YTL ceza uygulanacak.