‘Reis koca’ya son

Adalet Bakanlığı'nın hazırlattığı yeni Medeni Kanun Tasarısı, ‘‘Koca evlilik birliğinin reisidir’’ hükmünü kaldırıyor. ‘‘Karı ve kocanın eşitliği’’ni kabul eden tasarı, 17 Şubat'ta Bakan Sungurlu'ya sunulacak. Tasarı, evlilik birliği içinde edinilen malların eşit bölüşümünü de öngürüyor.

Yeni Medeni Kanun Tasarısı, ‘kocanın reisliği’ sona erdirilirken, ‘kadın-erkek’ eşitliği de sağlandı. Eskisinin kabul edilişinin yıldönümü olan 17 Şubat'a yetiştirilecek olan yeni Medeni Kanun Tasarısı'nda ‘Koca evlilik birliğinin reisidir’ hükmü kaldırıldı. ‘‘Evlilikte kocanın üstünlüğü’’ yerine, ‘‘karı ve kocanın eşitliği’’ kabul edildi. Çocukların velayetinde kocanın oyunun üstünlüğü uygulamasına da son verildi. Çocukların velayeti ve geleceği konusunda kadın ve erkek eşit söze sahip olacaklar. Mevcut yasa çerçevesinde mahkemeler velayet konusunda kocanın sözüne üstünlük tanıyorlardı. Yeni Medeni Kanun, evlilik birliği içinde elde edilen, ancak kocanın üzerine tapulu olan mallardan kadına da eşit oranda pay veriyor. Adalet Bakanlığı bünyesinde oluşturulan Medeni Kanun Komisyonu, çalışmalarını bayram sonrası tamamlayacak. Komisyon, yeni Medeni Kanun Tasarısı'nı, 17 Şubat'ta Bakan Oltan Sungurlu'ya teslim edecek. Böylece, 17 Şubat 1926'da TBMM'de kabul edilen Medeni Kanun'un yerine, 72 yıl sonra hazırlanan yenisi yetiştirilmiş olacak. Bakanlık yetkilileri bayramdan sonra bir toplantı daha yapılarak, yeni Medeni Kanun'a nihai şeklinin verip, Bakanlığa teslim edileceğini açıkladılar. Yeni tasarıda Medeni Kanun'daki kadın-erkek eşitliğine aykırı maddeler ayıklandı. Dünya hukuk sistemlerinde tam karşılığı bulunmayan, Türkiye'ye özgü bir mal rejimi getirildi. Türk hukukçuları tarafından geliştirilen yeni model, ‘Paylaşmalı mal ayrılığı’ olarak adlandırıldı. Bu modele göre eşler, boşanma halinde, evlilik birliği içinde edinilen ancak, diğerinin üzerine tapulu mallardan hak talep edebilecek. Mahkemeler, bilirkişi incelemesi yaptırarak, evlilik birliği içindeki dönemde alındığı tesbit edilen mallardan eşlere pay verecekler.

MAL BÖLÜŞÜMÜNDE EŞİTLİK

Halen yürürlükte olan sistemde kadın, evlilik birliği içinde elde edilmesine rağmen, kocanın üzerine olan mallardan hak talebinde bulunamıyor. Bakanlık yetkilileri, sistemin amacının belli bir işi ve geliri olmayan ev kadınların boşanmadaki mağduriyetlerinin önlenmesi olduğunu açıkladılar. Yetkililer, ‘‘Kadının evde yaptığı temizlik, yemek, çocuk bakımı gibi işlerin bir maddi karşılığı vardır. Bunların maddi toplamı evlilik birliği içinde mal edinilmesini sağlamaktadır. Mahkemeler, artık kadına da pay veren yeni sistemi uygulayacaklar’’ dedi.

Kadına ayrı ikametgah

Adalet Bakanlığı tarafından hazırlanan yeni Medeni Kanun Tasarısı, evli çiftlerin tek bir ikametgahı olabileceği hükmüne de son veriyor. Başka bir yerde çalışan kadının, kocasından ayrı ikametgahı olabileceği benimsendi. Kadının ikametgahının, kocanın ikametgahı olduğuna ilişkin hüküm ise kaldırıldı.