Rahşan Hanım'ın zaferi

Afta, Rahşan Ecevit'in dediği oldu. Af kapsamına giren suçlarda 10 yıl indirim yapılacak. Ölüm cezaları 36 yıl hapse çevrilecek, bu cezadan da 10 yıl indirilecek.

HÜKÜMET ortakları, af krizini ‘Rahşan Hanım’ın istemi' doğrultusunda aştı. Rahşan Hanım'ın istediği gibi şartlı salıverme hükmü getirildi. Banka hırsızlarının affı da Rahşan Hanım'ın vetosuna uğradı. Buna göre, af kapsamına giren suçları işleyenlerin cezalarında 10 yıllık indirim yapılacak. Ceza süresi dolmuş olanlar ise iyi halli olup olmadıklarına bakılmaksızın derhal salıverilecek.

Başbakan Ecevit, MHP Lideri Bahçeli, ANAP Lideri Yılmaz, dün sabah Başbakanlık’ta bir araya geldi. Üç lider, af konusunda uzlaşmaya vardı ve tasarısıya ilk imzayı koydu. Ardından tasarı bakanların imzasına açıldı. İmzalar, akşam saatlerinde tamamlandı ve tasarı, saat 19.30'da TBMM'ye geldi. Tasarının, yarın TBMM Adalet Komisyonu'nda görüşülmesi, cuma günü de Genel Kurul'da ele alınması bekleniyor. Tek metne dönüştürülen tasarının adı da ‘‘23 Nisan 1999 Tarihine Kadar İşlenen Suçlardan Dolayı Şartla Salıvermeye, Dava ve Cezaların Ertelenmesine Dair Kanun Tasarısı’’ olarak belirlendi.

TASARININ MADDELERİ

Tasarı, 4 maddeden oluşuyor. Birinci maddede idam cezaları ve müebbet cezalarının durumu ile şartlı salıverme hükmü, af kapsamı dışında kalacak suçlar, davaların nasıl süreceği, şartlı salıvermenin koşulları, aftan yararlanmanın hukuki altyapısı düzenleniyor.

Af kapsamına giren ölüm cezaları uygulanmayacak ve müebbete çevrilecek. 36 yıl olarak uygulanacak bu suçlar ise, tabi oldukları kanunların infaz hükümlerine göre değerlendirilecek. Bazılarına 10 yıllık indirim yapılacak. Böylece af kapsamına giren ve ölüm cezasıyla mahkûm olan bir kişi 26 yıl yattıktan sonra çıkabilecek.

Toplam cezaları 10 yıldan fazla olanlar da tabii oldukları infaz hükümlerine göre fazla olan cezalarını çektikten sonra şartla salıverilecekler.

Erteleme konusu suç, kabahat ise 1 yıl, cürüm ise 5 yıl içinde suç işleyenler, eski cezalarını da çekecekler. Suç işlemeyenler ise affedilecek.

Terör örgütüne yardım ve yataklık suçundan TCK'nın 169. maddesine ceza alanlar da aftan yararlanabilecekler. PKK'ya silah zoruyla yardım etmek durumunda kalan binlerce insan affedilecek.

Adalet Bakanı Hikmet Sami Türk, tasarının, yarın Adalet Komisyonu'nda ele alınacağını ve bayramdan önce de yasalaşacağını söyledi.

40 BİN KİŞİ SALINACAK

Af tasarısı aynen yasallaşırsa, cezaevlerindeki 72 bin tutuklu ve hükümlüden yaklaşık 40 bini aşamalı olarak özgürlüklerine kavuşacak. TBMM'de onay bekleyen 67 idam mahkûmu da aftan yararlanacak.

Kimler yararlanacak kimler yararlanmayacak

Fehriye Erdal (Tetikçi): Özdemir Sabancı'nın katili. Kapsam dışı.

Kenan Şeranoğlu (Titancı): Kurduğu saadet zinciriyle trilyonları tokatladı. Aldığı cezanın sınırı aftan yararlanacak.

Selçuk Parsadan (Örtücü): Tansu Çiller döneminde örtülü ödeneği çarptı. Af onu da kurtaracak.

Zinnur Dinçer (Şeytancı): İki arkadaşıyla bir genç kızı şeytana kurban etti. Cinayete yardımdan yargılanıyor. Hapisten çıkacak.

Adnan Oktar (Motorcu Hoca): Dini amaçlı teşekkül kurmakla suçlanıyor. Çete suçları kapsam dışı olduğu için şartlı tahliyeden yararlanamayacak.

Gülizar Baysal (Zimmetçi): Çankaya Köşkü'nün mutemedi. Zimmet suçundan yargılandığı için kapsam dışı kalacak.

Şemdin Sakık (Bölücü): PKK'nın ikinci adamıydı. Kuzey Irak'ta yakalandı. İdam edilmeyecek ancak hapis yatmaya devam edecek.

Orhan Baltacı (Tecavüzcü): Doğuş. Tecavüzden hükümlü. Almanya'ya kaçtı. Tecavüz kapsam dışı olduğu için af onu kurtarmayacak.

Mert Güven (Mirasçı): Miras için anne ve babasını öldürttü. İdama mahkum. Afla, ölümden kurtulacak.

Fadıl Akgündüz (Götürücü): Jet-Pa'nın sahibi. Hayali ‘‘İmza’’ ile trilyonları toplayıp kaçtı. Dolandırıcılık kapsam dışı kurtulamayacak.

Ahmet Salman (Töreci): Kardeşi Naime'yi evden kaçtığı için İstanbul Sadabad Viyadüğü'nden atıp öldürdü. Şartla tahliyeden yararlanacak.

Rahman Hafizar (Kesici): Bangladeş Elçisi'nin eşi ve oğlunu öldürdü. Onları 23 Nisan 1999 tarihinden önce öldürmüş olsaydı, cezaevinden çıkabilecekti.

Yusuf Önal (Biçici): Direksiyonda uyudu, otobüsü kaza yaptı. 23 kişi öldü. 10 yıl ceza aldı. Şartla salıverilecek.

Hamdi Çetindemir (Boğucu): Trabzon'da teknesini aşırı yükten batırdı. 38 kişi öldü. Şimdi dışarıda. Şartlı tahliye ile kurtulabilecek.

İsmail Ayvacıkoğlu (Tinerci): Tineri çekip, anaokulu öğretmeni Serpil Yeşilyurt'a tecavüz etti, öldürdü. Kapsam dışı.

Müslüm Gündüz (Kremci): Aczmendilerin lideri. Fadime Şahin ile basıldı. Din devleti istemekten yatıyor. Kapsam dışı ona da çıkış yok.

Erbakan kurtardı ama yasağı sürüyor

KAPATILAN Refah Partisi'nin siyaset yasaklı eski Genel Başkanı Necmettin Erbakan, af tasarısıyla 14 Ocak'ta cezaevine girmekten kurtulacak. Tasarı, basın yoluyla işlenen suçlarla birlikte, miting, kongre, konferans, seminer, sempozyum, açık oturum veya panel gibi toplantılarda yapılan konuşmalardan dolayı alınan ve üst sınırı 12 yılı geçmeyen suçlarla ilgili cezaların infazının ertelenmesini öngörüyor. Bu durumda 25 Şubat 1994'te Bingöl'de yaptığı konuşma nedeniyle, Diyarbakır 1 No'lu DGM tarafından 312/2 maddesindeki ‘‘Halkı, din, ırk farklılığı gözeterek, kin ve düşmanlığa açıkça tahrik etmek’’ suçundan bir yıl hapse mahkûm edilen Erbakan, cezası ertelendiği için hapisten kurtuluyor. Ancak Siyasi Partiler Yasası'na göre 312. maddeden ceza alan bir kişi milletvekilli seçilme hakkını yitirdiği için Erbakan'ın siyasi yasağı devam edecek. Erbakan konuşmasında ‘‘Siz geldiniz besmeleyi kaldırdınız; yerine, Türküm, doğruyum... Sen bunu söyleyince öbür tarafta 'Ben de Kürdüm, daha doğruyum' deme hakkını kazandı’’ demişti.

Öcalan'a af yok

Teröristbaşı Abdullah Öcalan'ın ceza aldığı TCK'nın vatana ihanet suçunu öngören 125. maddesi af kapsamı dışında kaldı. Affın yürürlük tarihi, 23 Nisan 1999 olarak belirlendi. Bu tarihten sonra işlenen suçlar af kapsamı dışında kaldığı için Öcalan'ın otomatikman şartlı tahliyeden yararlanamayacağı belirtildi. Ancak Öcalan'ın 23 Nisan 1999'dan önce işlediği suçlardan dolayı affa uğrayıp uğramayacağı ise hukuki tartışma yarattı.

Kırcı'da hukuk tartışması

YEDİ TİP'linin öldürülmesinden mahkûm Haluk Kırcı'nın durumu daha af yasası çıkmadan bir hukuki tartışmaya neden oldu. Tasarıya göre, idam cezaları 36 yıla indirilecek. Bu ceza üzerinden de 10 yıllık indirim yapılacak. Böylece af kapsamına giren ve ölüm cezasıyla mahkûm olan bir kişi 26 yıl yattıktan sonra çıkabilecek. Ancak, Kırcı'nın durumu tartışma yarattı. Meclis kaynaklarına göre, Kırcı'nın yedi idam cezası 1991 Şartlı Tahliye Yasası ile tek bir müebbet hapse çevrildi. Bu nedenle 36 yıllık hapis cezası 26 yıla inecek. 12 yıldır hapis yattığı için 14 yıl sonra serbest kalacak. Ancak, bazı hukukçular bu görüşe karşı çıkıyorlar. Bu hukukçulara göre, Kırcı'nın 14 yıllık cezasının öldürdüğü kişi sayısı nedeniyle altı ile çarpılması ve tam 84 yıl hapiste kalması gerekiyor. Bu konudaki son sözü ise şartlı tahliye yasasının çıkmasının ardından Ankara İnfaz Savcılığı söyleyecek.

Af dışında kalanlar

AF tasarısında, kapsam dışında kalacak suçlar da tek tek şöyle sıralandı. TCK'nın 125. (Bölücülük), 157 (Cumhurbaşkanı'na karşı fiil), 161 ve 162. (Vatana ihanet), 168 ve 171. (Bölücülük amacıyla silahlı çete kurmak), 313. (Suç işlemek amacıyla teşekkül oluşturmak), 209 ve 240. (görevi kötüye kullanmak), 243. (işkence) 414-418 arasındaki (tecavüz) 503. (dolandırıcılık) 172. (Bölücülüğü teşfik), 188. (suça teşfik), 191 (tehdit), 192 (Devleti zarara uğratmak), 202 (zimmet), 205 ve 208 (ihaleye fesat karıştırmak), 211 ve 219 arasındaki (rüşvet), 264 (kaçakçılık), 298 (firari ve kaçakları kapsayan), 301 ile 304 ve 305 (firarilere yardım), 312/2 (halkı din, dil, ırk ve mezhep ayırıcılığına tahrik), 314\1. (yardım ve yataklık), 339 ve 349 (evrakta sahtecilik), 383. (tedbirsizlik ve dikkatsizlik sonucu kaza çıkarmak), 349 (halkın sağlığını bozacak gıda ve su imal etmek), 403 ve 408. (uyuşturucu) maddeleri af kapsamı dışında kaldı.

Bunun yanı sıra, Askeri Ceza Kanunu'nun, Kaçakçılığın Men ve Takibi'ne Dair Kanun'un, Orman Kanunu'nun bazı maddeleri af kapsamı dışında tutuldu. Karaparanın Aklanmasını Önleme Yasası, 2313 Sayılı Uyuşturucu Maddelerin Murakabesi Hakkındaki Kanun, 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu'nda ve 178 Sayılı Maliye Bakanlığı'nın Teşkilat ve Görevleri Hakkındaki Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunu'nun 7.maddesi, Atatürk Aleyhine İşlenen Suçlar, Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Yasası, Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Yasası'nın 68.maddesi, Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkı'ndaki kanunun 12.maddesi, Bankalar Kanunu, Vergi, Resim ve Harçlara İlişkin Kanunlarda yer alan suçlar da af kapsamı dışında kalacak.