Pusula denizanası nedir, zararlı mı? Zehirli pusula denizanası özellikleri ve etkisi

Çanakkale Boğazı ile sahillerde görülen, 'zehirli' olarak bilinen pusula denizanaları (chrysaora hysoscella) tedirginlik yarattı. Doğal yaşam alanları Akdeniz ve Ege olan zehirli pusula denizanaları, yüzey suyu sıcaklığının 2 santigrat derece artması ve denizdeki kirlilik nedeniyle Marmara'da da görülmeye başlandı. İşte merak edilen pusula denizanası hakkında bilgiler...

Pusula denizanası nedir?

Pusula denizanası tipik bir medusa vücut planına sahiptir ve oral-aboral eksen etrafında radyal simetri gösterir. Yüzmede önemli bir rol oynayan düzleştirilmiş, daire şeklindeki çanın boyutu 3 cm ile 43 cm arasında, ortanca çapı 15,31 cm ve 0,2-2,4 kg arasında herhangi bir ağırlıkta olabilir. Çanın aboral yüzeyi kahverenginin çeşitli tonlarında olabilir ve merkezi bir noktanın çevresinde V şeklinde işaretler bulunur. Bu denizanası, üçerli sekiz grup halinde (toplam 24 dokunaç) düzenlenmiş uzatılabilir ve geri çekilebilir dokunaçlara sahiptir. Dokunaçlar, avı yakalamak için acı veren hücrelere sahiptir ve her bir dokunaç grubu arasında, ışığı ve koku uyarılarını algılayabilen bir duyu organı bulunur. Ek olarak, organizmanın çapından daha uzun dört kol vardır, ağzı çevreleyen. Bu tür, ömrü boyunca erkekten dişiye değişir, yani dişi evresi ortalama olarak erkek evresinden daha büyüktür.

Pusula denizanası nerede bulunur?

Pusula denizanası kuzeydoğu Atlantik Okyanusu'nun kıyı bölgelerinde, özellikle Kelt, İrlanda ve Kuzey Denizlerinde bulunur. Ayrıca Akdeniz'de ve Güney Afrika'nın kıyı bölgelerinde de rastlanırlar.

Pusula denizanası zararlı mı?

İklim değişikliği ve balık türleri ile pusula denizanası arasındaki av rekabeti, denizanası popülasyonunda büyük bir artışa neden olurken, son yirmi yılda balık sayısında düşüşe neden oldu. Balıktan denizanasına geçiş, balıkçılık sektörünü olumsuz etkiliyor. Denizanası ayrıca trol ağlarını patlatarak balık avlarını bozabilir. Ayrıca, bu türün girişleri engelleyerek elektrik üretimini engellediği, tortu emmesini engelleyerek elmas madenciliğini engellediği ve zaman zaman insanları sokarak, ağrılı olmakla birlikte nadiren şiddetli yaralara neden olduğu bilinmektedir.

Pusula denizanası zehirli mi?

Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Fakültesi Su Ürünleri Temel Bilimler Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Muhammet Türkoğlu, pusula denizanalarının zehirli olduklarını ve kesinlikle temas edilmemesi gerektiğini söyledi. Türkoğlu ayrıca, "Temas edildiğinde hemen denizden çıkılmalı. Temas edilen cilt kısmı amonyak ya da sirke ile yıkanmalı. Kesinlikle tatlı su ile muamele edilmemeli" uyarısında bulundu.

Pusula denizanası nerelerde yaşar?

Pusula denizanası, kıta sahanlığı bölgelerinde nispeten kıyıya yakın soğuk veya ılıman sularda (4°C ile 28°C arasında) yaşayan deniz organizmalarıdır. Yetişkinler genellikle su yüzeyinin yakınında gözlemlenebilir, ancak yüzeye yakın akıntılar çok sertleştiğinde, su sütununda daha derine daldıkları (26.9 m'ye kadar) bilinir ve deniz tabanından sadece yarım metre uzakta bulunabilirler. Genel olarak, bu türün 30 metrenin altında bulunması nadirdir.

Pusula denizanası ne kadar yaşar?

Pusula denizanasının ömrü yaklaşık bir yıldır. Haziran ve Ağustos ayları arasında, toplam medusaların %95'inin kısa bir karaya oturma dönemi yaşadığı, kıyıya vurup öldükleri tahmin edilmektedir. Bu fenomenin nedeni bilinmemekle birlikte, mevcut araştırmalara dayanarak, olgun medusaların gamet salınımından sonra öldükleri ve daha sonra onların bükülmesine neden olduğu varsayılmıştır. Bu hipotezi destekleyen kanıtlar, ilgili türler üzerinde yapılan önceki çalışmalardan ve yakın zamanda karaya oturmuş olgun pusula denizanasının ağız kolları veya periferik dokunaçları olmadığı gözlemlerinden gelmektedir, bu da onların karaya çıkmadan önce öldüklerini düşündürmektedir. Ayrıca, bazı küçük, cinsel olarak olgunlaşmamış medusaların, güçlü akımlara dayanamamaları nedeniyle karaya oturabileceği bulunmuştur.