"Primadonna", perdeyi kapattı

Türkiye'de operanın ne olduÄŸu bile bilinmezken, o, Atatürk'ün huzurunda "Madame Butterfly"dan aryalar söylüyordu. Muhsin ErtuÄŸrul'un yönettiÄŸi ilk Türk filminde baÅŸrol onundu. Rey kardeÅŸlerin ilk Türk operası Özsoy'da da. Ä°lerleyen yaşına raÄŸmen 'sahneden hiç inmedi', tualinde rengarenk dünyalar yarattı, ÅŸarkı söyledi, kamera önünde rol yaptı. Ve "primadonna" Semiha Berksoy, izleyicisini son kez selamlayıp bu dünyaya veda etti. Dudaklarına sürdüğü kıpkırmızı ruju, rengarenk giysileri, ÅŸalları ve elbette 90'lı yaÅŸlarında bile gençlere taÅŸ çıkartan enerjisiyle, Türk kültür hayatının en parlak yıldızlarından biriydi Semiha Berksoy.Türkiye'nin ilk kadın opera sanatçısı olarak tarihe geçen Berksoy, Nazım Hikmet'le yaÅŸadığı dillere destan aÅŸkla da uzun süre gündemde kalmıştı. Ressam Fatma Saime Hanım ile Ziya Cenap Berksoy'un kızı olarak, 1910 yılında Ä°stanbul'da dünyaya geldi Semiha Berksoy. Sanata olan ilgisi ve yeteneÄŸinin kaynağı anne ve babası. Daha küçücük bir kız çocuÄŸuyken annesi Saime Hanım ona ÅŸiir okumayı, ÅŸarkı söylemeyi ve resim yapmayı öğretti. Ä°lkokul öğrencisiyken hikayeler yazardı Semiha Berksoy ve onları kendi yaptığı resimlerle süslerdi. AVRUPA SAHNESÄ°NDEKÄ° Ä°LK TÃœRK OPERACI * Semiha Berksoy, Avrupa operalarında ÅŸarkı söyleyen ilk Türk kadın sanatçı olma unvanını da taşıyor. Devlet bursuyla okuduÄŸu Berlin Müzik Akademisi Opera Bölümü'nü 1934'te bitirdi. Daha sonra da "Apollon" operasında baÅŸrol oynadı. Berksoy bugün bile hala 'dünyanın en iyi Wagner yorumcularından biri' olarak tanınıyor.* Berksoy annesini henüz 7 yaşındayken trajik bir biçimde kaybetti. "AÅŸktan öldü" Berksoy'un annesi. Birinci Dünya Savaşı'na katılan babası eve döndüğünde çok hastadır. Ä°spanyol gribine yakalanmıştır. Yanına yaklaşılmasını yasaklar doktorlar. Çünkü hastalık bulaşıcı ve çok tehlikelidir. Annesi Fatma Saime Hanım buna aldırmaz. Çok sevdiÄŸi kocasıın yanından hiç ayrılmaz. Kısa bir süre sonra artık o da hastalanmıştır. Henüz 27 yaşındayken karnındaki bebeÄŸiyle birlikte yaÅŸama veda eder. Kocası bir süre sora iyileÅŸir ve yeniden evlenir.* Semiha Berksoy parlak bir sanatçı olmasının yanısıra döneminin en güzel ve gözde kadınlarından biridir. Bir çok kez aşık olur. Ama kendisinin de asla unutamadığı bir aÅŸkı vardır: Nazım Hikmet... Çankırı Cezaevi'nde yattığı sırada sık sık Nazım'ı ziyarete gider... Bu yüzden MÄ°T tarafından da sorgulanır. Darülbedayi (bugünkü Åžehir Tiyatrosu) Tiyatro Okulu'na giden Berksoy, Ä°stanbul Belediye Konservatuarı'nda Nimet Vahit'in sınıfında ÅŸan, Güzel Sanatlar Akademisi'nin Namık Ä°smail sınıfında da resim eÄŸitimi gördü. 1932'de yani daha 22 yaşıdayken Darülbedayi'de çalışmaya baÅŸladı.ÇeÅŸitli oyunlarda baÅŸrol oynhadı. Muhsin ErtuÄŸrul'un çektiÄŸi ve ilk sesli Türk filmi olarak tarihe geçen Ä°stanbul Sokakları'nda baÅŸrol oynadı. Bu dönemde Darülbedayi'nin sahnelediÄŸi operetlerin primadonnası oldu. Berksoy, Atatürk'ün de büyük bir hayranlıkla izlediÄŸi Özsoy operasındaki rolüyle tüm dikkatleri üzerine çekti. Ä°stanbul sahnelerinin en parlak yıldızı olarak kariyerini sürdürürken, Ankara Devlet Konservatuarı'nın açtığı sınavı kazanarak, Berlin Yüksek Devlet Müzik Akademisi'nin opera bölümüne gitti. Bersoy'un baÅŸarıları orada da devam etti. Richard Strauss'un 85'inci doÄŸum yılı nedeniyle düzenlenen etkinliklerde "Ariadne auf Naxos" operasında gösterdiÄŸi performans uzun süre sanatseverlerin belleÄŸinden çıkmadı.Daha sonra Ankara'ya döndü Bersoy. Ankara Devlet Operası'nın kurulmasında Carl Ebert ile birlikte görev yaptı. Pek çok oyunda boÅŸ rol aynayan Berksoy, 1972 yılında Devlet Operası'ndan Yüksek Dramatik soprano olarak emekli oldu. Ama, asla bir köşeye çekilip oturmadı.. Resim çalışmalarını sürdürdü, 1969'da Berlin'de 72'de Ankara'da sergi açtı. Semiha Berksoy yaÅŸamının son yıllarında da bir çok sanat çalışmasına imza attı. Kendisinin torunu yaşındai gençlerden ouÅŸan Baba Zula grubuyla birlikte Babylon'da sahneye çıktı... Ãœnlü tiyatro yönetmeni Robert Wilson'ın, "Önceki Günler, Ölüm Yıkım Detroit II" adlı projesini "Liebestod" aryası ile renklendirdi. Bu oyun, 1997 Uluslararası Ä°stanbul Tiyatro Festivali'nin en çok ilgi çeken gösterilerinden biriydi. Berksoy, sahnhedeki perfomansıyla, hem eserin yönetmeni Wilson'u hem  baÅŸrol oyuncularından Isabella Rossellini'yi hem de kendisini izleyenleri hayrete düşürdü. Yönetmen KutluÄŸ Ataman'ın kendi yaÅŸamını konu alan belgeseli Semiha B. Unplugged için de kamera önüne geçti Berksoy. Â