Polonya'nın yeni başkan adayı Komorovski

Polonya, Devlet Başkanı Leh Kaçinski’nin 10 Nisan’da yaşanan bir uçak kazasında hayatını kaybetmesiyle boşalan koltuğa kimin oturacağını belirlemek için 20 Haziran tarihinde sandık başına gidecek. Ülkede yapılan anketler şu an devlet başkanı vekili görevinde bulunan Bronislav Komorovski’nin rahat bir galibiyet elde edeceğini gösteriyor.

Kaçinski’nin ölümü ardından idareyi otomatikman eline alan meclis başkanı ve Polonya hükümetinin ikinci adamı Komorovski, aynı zamanda Başbakan Donald Tusk’ın başında olduğu Sivil Platform’un (PO) devlet başkanlığı adayı.

Komorovski’nin sözcüsü Jerzy Smolinski, Reuters’a yaptığı açıklamada Komorovski’nin Çarşamba günü 20 Haziran’da yapılacak seçimlere giden yolu açacak tüm belgeleri imzaladığını belirtti.

Bu hafta içinde Polonya’da düzenlenen bir dizi anket, nazik bir konuşma tarzına sahip 57 yaşındaki Komorovski’nin devlet başkanlığı koltuğu yarışında rakiplerini bozguna uğratacağını gösterdi. Polonya’da devlet başkanlığı yasama ve dış politika konularında kilit öneme sahip olsa da ağırlıklı olarak sembolik bir görev.

Kaçinski’nin 60 yaşındaki ikiz kardeşi Yaroslav Kaçinski’nin, Pazar günü seçimlere katılıp katılmayacağına karar vermesi bekleniyor. Analistler, ana muhalefetteki Hak ve Adalet Partisi’nin (PiS) başındaki isim ve eski başbakanlardan olan Kaçinski’nin uçak kazası ardından ailesi için duyulan sempatiyi oya dönüştürmekte zorlanacağı görüşünde.

KOMOROVSKİ ANKETLERDE ÖNDE

Polonya’nın önde gelen araştırma kurumu TNS OBOP’un 19 Nisan günü 1,000 katılımcıyla düzenlediği ankette, Komorovski’ye verilen destek yüzde 55 olurken, adaylığını koyup koymayacağı şu an bilinmeyen Kaçinski’nin desteği yüzde 32’de kaldı.

Anketin sonuçlarını yayımlayan Fakt gazetesi ise, Komorovski’nin PiS’in diğer muhtemel adaylarını açık ara farkla geride bırakabileceğini ve lideri uçak kazasında hayatını kaybeden küçük sol parti Demokratik Sol İttifak’ı (SLD) da rahatça yenebileceğini belirtti.

Homo Homini şirketinin düzenlediği ve Super Express gazetesinde yayımlanan anket sonuçlarına göre ise Komorovski halktan yüzde 39.3 destek görürken Kaçinski’ye verilen destek yüzde 18.2’de kaldı.

20 Haziran’da yapılacak seçimlerde adaylardan hiçbiri yüzde 50’den fazla oy alamazsa, ikinci tur seçimler 4 Temmuz tarihinde yapılacak.

KOMOROVSKİ’NİN AVANTAJLI DURUMDA

Başbakan Tusk’ın küçük koalisyon ortağı, Polonya İşçi Partisi (PiP) de Başbakan Yardımcısı Valdemar Pavlak’ı devlet başkanlığı seçimlerinde aday gösterdi.

Tusk’ın merkezde yer alan partisi Sivil Platform, özelleştirme gibi piyasa yanlısı reformları, Rusya’yla daha iyi ilişkiler kurulmasını ve euroya erken geçişi savunuyor. Komorovski de Tusk’ın yakın bir müttefiki.

Hayatını kaybeden Devlet Başkanı Kaçinski’nin, emeklilik maaşlarıyla, sağlık ve basın yasalarını veto etmesi Tusk hükümetiyle gerginliğe yol açmıştı. Devlet başkanlığı koltuğuna Komorovski’nin oturmasıyla, hükümetle ilişkilerin iyileşmesi bekleniyor.

Polonya Halkla İlişkiler Enstitüsü Başkanı Yacek Kuçarçik, “Komorovski halen çok güçlü bir konuma sahip. Şu an Kaçinski ve eşi için duyulan sempati ve merhamet doğrudan PiS’e yansıyan bir desteğe dönüşmüş gibi görünmüyor” dedi.

KAZA HERŞEYİ DEĞİŞTİRDİ

Hayatını kaybeden Leh Kaçinski’nin, normal şartlar altında bu sonbaharda yapılması düşünülen seçimlerde ikinci beş yıllık dönem için adaylığını koyacağı düşünülüyordu. Anketlerde, şu an favori olarak gösterilen Komorovski ise anketlerde Kaçinski’nin yaklaşık 20 puan önündeydi.

Kaçinski’nin hayatına mâl olan uçak kazasından önce, Yaroslav Kaçinski Polonya’da en güvenilmeyen politikacı konumundaydı. Popülist ekonomik politikaları benimseyen ve Rusya ve AB ilişkilerinde daha sert bir çizgi isteyen PiS, anketlerde PO’nun gerisinde kalıyor.

Kuçarçik, Komorovski’nin seçimlerin ilk ayağını kazanacak gibi göründüğünü, ancak Kaçinski’nin adaylığını açıklaması durumunda beklentilerin değişme ihtimali olduğunu belirtti.

Polonya’nın politik partileri adaylarını seçimlere sokabilmek için 6 Mayıs tarihine kadar 100 bin imza toplamak zorunda. Bu şart, küçük partilere büyük zorluk çıkardığı gibi şu ana kadar iki adayın seçimlerden çekilmesine neden oldu.